آیین‌نامه واردات خودرو بازبینی می‌شود؟

حال بعد از گذشت دو هفته از اجرای نهایی واردات، زمزمه‌هایی مبنی بر کاهش تعرفه و تغییر چندباره در آیین‌نامه واردات خودرو به گوش می‌رسد. آیا این اقدام منجر به کاهش قیمت خودروهای وارداتی می‌شود؟

طرح واردات خودرو پس از پنج سال کش و قوس، گرچه به تعداد محدود، اما سرانجام اجرا شد. حال پس از ورود نخستین محموله خودروهای وارداتی زمزمه‌هایی در رابطه با احتمال بازبینی برای آیین‌نامه واردات خودرو به کشور شنیده می‌شود.

در حالی که خود وزارت صمت نیز قبول دارد خودروهای وارداتی با قیمت پایینی در بورس کالا عرضه نخواهد شد و به عبارتی دیگر، خودروهای اقتصادی خارجی با قیمت خودروهای لوکس در بازار ایران به فروش می‌رسند، اما حاضر به جایگزینی طرح دیگری برای فروش خودروهای وارداتی نیست.

در همین زمینه، یک مسئول وزارت صمت به گفت: نخستین عرضه خودروهای وارداتی به بورس کالا با قیمت بالایی معامله خواهد شد. به همین دلیل درصدد آن هستیم که تغییرات تعرفه‌ای را دنبال کنیم. چراکه کاهش تعرفه واردات خودرو بر قیمت نهایی کالا بسیار اثر می‌گذارد و می‌تواند کمک کننده باشد.

البته علی بهادری جهرمی، سخنگوی دولت، در نشست خبری اعلام کرد که دولت تعرفه واردات خودرو را از 100 درصد به 35 تا 90 درصد بر حسب قدرت موتور کاهش داد.

آیین‌نامه بازبینی می‌شود؟

حال این پرسش مطرح می‌شود که آیا با وجود اجرا شدن آیین‌نامه واردات خودرو، ممکن است آیین‌نامه دوباره اصلاح شود؟

بابک صدرایی، کارشناس صنعت خودرو، گفت: در حال حاضر، تعرفه‌ای مشخص اعلام نشده است. به عبارتی دیگر، این تعرفه شناور است و بعد از اینکه سود 15 درصدی به شرکت واردکننده اختصاص داده شد، مابقی آن سود به جیب دولت می‌رود.

او افزود: به نظر می‌رسد تعرفه‌ها کاهش نیابند. چراکه تلاش دولت نیز در شناور نگه‌داشتن تعرفه‌ها است تا بتواند با توجه به شرایط و هزینه‌ها سود کسب کند. از طرفی دیگر، سازوکار تغییر درصد تعرفه‌ها نیز مشخص نیست و وزارت صمت و دولت در تغییر بندهای آیین‌نامه با مشکلات زیادی همراه خواهند شد.

کاهش تعرفه نقشی در قیمت تمام‌شده خودروهای وارداتی ندارد!

او اظهار کرد: دولت سیستم کنترل بازار و به تعادل رساندن عرضه و تقاضا را بر پایه بورس کالا مهندسی کرده است. اگر عرضه خودروهای وارداتی در این بازار سرمایه کم باشد، قیمت خودروهای وارداتی افزایش می‌یابد. اما اگر خودرو به تعداد زیاد در بورس کالا عرضه شوند، فضا رقابتی می‌شود و کاهش قیمت صورت می‌گیرد. درنهایت می‌توان گفت که تعرفه نقش پررنگی را در رابطه با تعیین قیمت خودروهای وارداتی ایفا نمی‌کند.

این کارشناس صنعت خودرو در ادامه توضیح داد: انتقادی که در عرضه و قیمت خودروهای وارداتی وجود دارد این است که وزارت صمت قصد عرضه این خودروها در بورس کالا را دارد. تجربه عرضه خودروهای پژو 207، لاماری، هایما، فیدلیتی، دیگنیتی و شاهین که بالاتر از قیمت کارخانه معامله شدند، نشان‌دهنده این است که خودروهای وارداتی نیز هنگام ورود به این بازار سرمایه با افزایش قیمت قابل توجهی همراه می‌شوند.

صدرایی ادامه داد: با این اقدام وزارت صمت، خودرویی که ارزش آن بین 700 تا 800 میلیون تومان است، هنگام عرضه در بورس کالا به یک میلیارد و 600 میلیون تا 700 میلیون تومان نیز می‌رسد. پس از آن نیز این خودرو در بازه قیمتی دو میلیارد تومان خرید و فروش خواهد شد. حال با توجه به این سازوکار، قیمت خودرو وارداتی از خوردو مونتاژی در کشور بالاتر خواهد بود و برای قشر متوسط جامعه کاربردی نخواهد داشت.

او توضیح داد: دولت هیچ مصوبه مشخصی را برای واردات خودرو اعلام نکرده است. تعداد خودروهای موجود در نخستین محموله خودروهای وارداتی نیز نشان‌دهنده همین امر است و به نظر می‌رسد شرکت‌های واردکننده نتوانند خودرو زیادی را وارد بازار ایران کنند.

سدهای پیش‌رو برای واردات خودرو

این کارشناس صنعت خودرو تاکید کرد: سدهای زیادی برای واردات خودرو وجود دارد. باید یادآور شد که این کمبود خودرو مختص بازار خودرو ایران نیست. خودرو در بازارهای جهانی نیز کم یافت می‌شود و این برای نخستین‌بار است که متقاضیان برای تحویل خودرو ماه‌ها در صف انتظار می‌مانند.

او ادامه داد: از طرفی دیگر، به دلیل تحریم‌ها شرکت‌های واردکننده مجبورند از بازار کشورهای همسایه خودرو خریداری کنند. در این بازارها نیز خودرو به میزان کمی عرضه می‌شود و واردکنندگان باید مبلغ زیادی را برای خرید خودرو پرداخت کنند. به همین دلایل، قیمت خودروهای وارداتی در بهترین حالت به یک میلیارد تومان می‌رسد.

صدرایی گفت: به همین دلایل، وزارت صمت و شرکت‌های واردکننده برای واردات خودرو با مشکلات جدی مواجه هستند. با ورود چند خودرو محدود، آن هم با کف قیمت یک میلیارد تومان نمی‌تواند بازار را تحت تاثیر خود قرار بدهد و قیمت‌ها را با کاهش همراه کند.

او اظهار کرد: دولت سیستم کنترل بازار و به تعادل رساندن عرضه و تقاضا را بر پایه بورس کالا مهندسی کرده است. اگر عرضه خودروهای وارداتی در این بازار سرمایه کم باشد، قیمت خودرو افزایش می‌یابد. اما اگر خودرو به تعداد زیاد در بورس کالا عرضه شود، فضا رقابتی می‌شود و کاهش قیمت صورت می‌گیرد. در این میان، تعرفه نقش پررنگی را در رابطه با تعیین قیمت خودروهای وارداتی ایفا نمی‌کند.