طبق بیانیه اعلام شده، این نامهها بین سالهای ۱۵۷۸ تا ۱۵۸۴ و با استفاده از یک «سیستم رمزی پیچیده» که ترکیبی از حروف و نمادها است نوشته شده بودند. برخی از این نامهها به ملکه پیشین اسکاتلند، که با نام مری استوارت نیز شناخته میشود، نوشته شده بودند، و برخی از آنها را خود او نوشته بود. این نامهها در طول مدتی که او توسط ملکه انگلیس، یعنی دختر عمویش الیزابت اول در زندان بود نگارش شدهاند.
بر اساس یک بیانیه منتشر شده، تیمی از کدشکنهای بینالمللی هنگامی که در حال جستجوی آرشیو کتابخانه ملی فرانسه در پاریس بودند، به طور تصادفی به این متون مرموز برخورد کردند.
جرج لاسری، نویسنده اول این مطالعه و دانشمند علوم کامپیوتر، و رمزنگاری که عضو «پروژه رمزگشایی»(DECRYPT) است، در بیانیهای میگوید:«این یک کشف واقعا هیجانانگیز است. ما قبلا موفق شده بودیم کدهای مخفی پادشاهان و ملکهها را بشکنیم، و آنها بسیار جالب هستند. » پروژه رمز گشایی، سازمانی است که کارشان رمزگشایی از دستنوشتههای تاریخی است. اما نکته قابل توجه در مورد مری، ملکه اسکاتلند، این بود که او بسیار معروف است و نامههای رمزگشایی شده او منتشر نشده بودند.»
محققان توانستند با استفاده از تکنیکهای کامپیوتری و مقایسه دستی متنهای نوشته شده در سایر نسخ خطی تاریخی، ۵۷ نامه را رمز گشایی کنند؛ که از این تعداد ۵۰ عدد آنها قبلا برای مورخان ناشناخته بود. طبق مطالعهای که در ۷ فوریه در مجله Cryptologia منتشر شد، محققان توانستهاند نمادهایی را که نشاندهنده نام افراد خاص، مکانهای و تاریخهای مشخصی بود را با موفقیت شناسایی کنند.
ادعا میشد که استوارت در دسیسهای با نام «توطئه بابینگتون» که برای ترور الیزابت اول بوده دست داشته و به همین دلیل زندانی میشود. طبق بیانیه اعلام شده، بیشتر نامههای استوارت به میشلدوکاستلنو، سفیر فرانسه در انگلیس، که از کاتولیکها در برابر پروتستانها حمایت میکرد، نوشته شده است.
بر اساس این بیانیه، مری افعال و قیدها را به صورت مونث استفاده میکرده و در این نامهها اغلب نام «والسینگهام» یا «آقای فرانسیس والسینگهام» ذکر شده که منشی اصلی ملکه الیزابت اول بوده است. همچنین این مکاتبات شامل جزئیاتی در مورد وضعیت بد سلامت او در زندان، شرایط بد زندگی و همچنین مذاکرات مداوم او با ملکه الیزابت اول برای آزاد کردن او است.
لسری میگوید:«بطور کلی این نامهها مجموعه بزرگی از مطالبی جدید در مورد مری استوارت را تشکیل میدهند. این نامهها در حدود ۵۰ هزار کلمه هستند و نوری تازه بر روی برخی از سالهای اسارت او در انگلیس میتاباند.»
جان گای، نویسنده کتاب «زندگی واقعی مری استوارت، ملکه اسکاتلند» که در این تحقیقات جدید شرکت نداشته است، در بیانیهای گفت:«این رمزگشاییهای مهمترین یافته در مورد ملکه اسکاتلند در ۱۰۰ سال گذشته است.»
مری، ملکه اسکاتلند در سال ۱۵۸۷، و در سن ۴۴ سالگی به دلیل خیانت سربریده شد.