ماجرای پرداخت وام ۲۰۰ میلیونی در قبال یارانه ۳۰۰ هزار تومانی چه بود؟

بعد از گذشت چند سال از واریز یارانه نقدی ۴۵ هزارتومانی در بهار امسال دولت مبلغ یارانه جدید را افزایش داد و این در حالی است که مبلغ یارانه جدید نسبت به افزایش سرسام آور قیمت ها ناچیز است. یارانه جدید اردیبهشت و خرداد واریز شده است. یارانه جدید تیرماه کی واریز می شود؟ یارانه جدید معترضان و جاماندگان واریز می شود.

پیگیری‌ها از شبکه بانکی و بررسی اخبار نشان می‌دهد ماجرای وام ۲۰۰ میلیونی یارانه واقعیت ندارد و هیچ بانکی در کشور نه چنین وامی می‌دهد و نه وعده پرداخت آن را داده است. پس ماجرا چیست؟

به نظر می‌رسد که چندین خبر در دو سه هفته گذشته منتشر شده و بسیاری را به خطا انداخته است. یکی از این اخبار امکان دریافت وام با سهام عدالت بود. وامی که تنها به دارندگان سهام عدالتی که یارانه می‌گیرند پرداخت می‌شود و مبلغ آن ۵۰ درصد ارزش روز سهام عدالت است. بر اساس این وام، دارندگان سهام عدالت می‌توانند بین دو تا ۱۴ میلیون تومان وام بگیرند و سهام عدالت خود را وثیقه دریافت وام قرار بدهند.

این وام در قالب نقدی پرداخت نمی‌شود و در قالب کارت اعتباری است و وام‌گیرندگان فقط باید از طریق فروشگاه‌های اعلام شده توسط بانک، این وام را خرج کنند.

خبر دومی که منتشر شده مربوط به دریافت وام ۲۰۰ میلیونی با ضمانت سهام است. اما نه با سهام عدالت. دو روز قبل بود که مدیر کل روابط عمومی بانک مرکزی از رونمایی سامانه وثیقه‌گذاری الکترونیک خبر داد و گفت: با رونمایی از این سامانه، وثایق بانکی برای وام‌های خرد تا ۲۰۰ میلیون تومان تسهیل می‌شود.

یعنی قرار است به زودی از سامانه‌ای رونمایی شود که دارندگان سهام در بورس، بتوانند سهام خود را به عنوان وثیقه قرار دهند و روند دریافت وام برای آنها ساده‌تر می‌شود.

در این روش، شخص سهامدار می‌تواند متناسب با اندازه تسهیلات و اعتبارات مورد احتیاج و نظارت شرکت سپرده‌گذاری مرکزی، سهام خود را به عنوان وثیقه نزد بانک بگذارد.

سال گذشته هم رئیس جمهور و وزیر اقتصاد و دارایی از پرداخت وام ۱۰۰ میلیونی بدون ضامن خبر دادند. براساس دستور رئیسی قرار بود فرایند پرداخت وام‌های خرد در بانک‌ها تسهیل شود و مردم بدون ضامن بتوانند تا سقف ۱۰۰ میلیون تومان وام بگیرند. اما کمتر بانکی زیر بار پرداخت چنین وامی رفت.

براساس هیچ کدام از این اخبار قرار نیست یارانه نقدی، وثیقه وام ۲۰۰ میلیون تومانی قرار بگیرد.

یارانه جدید مردادماه به زودی واریز می شود

پس از واریز یارانه مرحله ۱۳۷ (تیرماه) برخی سرپرستان خانوار اعلام کردند که به جای یارانه ۳۰۰ و ۴۰۰ هزار تومانی، مبالغ کمتری به حساب آن‌ها واریز شده است. بدین معنا که یک خانوار ۴ نفره حاضر در دهک چهارم تا نهم که باید به ازای هر نفر ۳۰۰ هزار تومانی دریافت کنند، به جای یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان، یک میلیون و ۱۶۵ هزار تومان دریافتی داشته اند.

حالا هم یارانه بگیران این سوال را مطرح می‌کنند که آیا در مرداد ماه، یارانه آن‌ها ۳۰۰ یا ۴۰۰ هزار تومانی خواهد بود، یا باز هم مبالغی از آن‌ها کسر می‌شود؟ اگر هم کسر می‌شود علت آن چیست؟

مسئولان سازمان هدفمندی یارانه هادر پاسخ به این سوالات دو هفته قبل اعلام کردند که کسر شدن مبالغ از حساب برخی سرپرستان خانوار، با دلیل کم شدن قسط وام کرونا از یارانه آن‌ها است. مبلغ هر قسط هم ۳۵ هزار تومان است. در مجموع نیز دریافت کننده تسهیلات کرونا باید یک میلیون و ۵۰ هزار تومان به دولت برگرداند.

در مورد میزان و مبلغ یارانه مرداد ماه ۱۴۰۱ هم، چنانچه وام کرونا دریافت کرده باشید، ۳۵ هزار تومان از مجموع دریافتی تان کم می‌شود. مثلا اگر خانواده‌ای دو نفری هستید و در دهک اول تا سوم قرار دارید. در این ماه به جای یارانه ۸۰۰ هزار تومانی، ۷۶۵ هزار تومان به حساب تان واریز می‌شود. همین خانواده در دهک چهارم تا نهم، ۵۶۵ هزار تومان دریافت می‌کنند.

اگر به خاطر داشته باشید، دولت مرحله نخست وام کرونا را تیرماه ۹۹ پرداخت کرد و طبق آن قرار شد که به صورت ۳۰ ماهه از حساب سرپرستان خانوار کسر شود؛ بنابراین افرادی که این وام را دریافت کرده اند، تا کنون ۲۴ قسط این وام را پرداخته اند و فعلا ۶ قسط دیگر آن‌ها باقی مانده است و آخرین قسط آن‌ها هم دی ماه ۱۴۰۱ است.

مرحله دوم نیز آذرماه ۹۹ به حساب بخش دیگر یارانه بگیران واریز شد. این خانوارها نیز تاکنون ۱۸ قسط را پرداخت کرده اند و باید ۱۲ قسط دیگر را هم پرداخت کنند.

یارانه معوقه ممکن است هر لحظه از سوی سازمان هدفمدی یارانه‌ها واریز شود. این معوقات مربوط به جاماندگان و معترضانی است که صلاحیتشان برای دریافت یارانه جدید تایید شده بود. در واقع، دولت بابت ماه‌های اردیبهشت و خرداد به آن‌ها بدهکار است.

پیگیری‌ها از سازمان هدفمندی یارانه‌ها نشان می‌دهد که پرداخت مطالبات این شهروندان در مرحله هماهنگی بانکی است و احتمال واریز آن در هر لحظه وجود دارد.

به صورت مشخص بعد از اجرای برنامه اصلاح ارزترجیحی، دولت مبلغ جدیدی به شهروندان دهک‌های اول تا نهم درآمدی پرداخت کرد. مبلغ آن برای سه دهک اول درآمدی ماهانه ۴۰۰ هزار تومان و برای شش دهک درآمدی دیگر ماهانه ۳۰۰ هزار تومان است.

این مبلغ با هدف جبران آثار تورمی ناشی از برداشته شدن ارز ۴۲۰۰ تومانی پرداخت می‌شود. طبق قانون مجلس، دولت ملزم است تا در ازای پرداخت این یارانه اقلام ضروری مردم را به نرخ شهریورماه سال ۱۴۰۰ تامین کند.

برای دهک دهم درآمدی یارانه‌ای وجود ندارد، ولی دسترسی آن‌ها مانند دیگر شهروندان به یارانه نان، انرژی و دارو برابر خواهد بود.

به دنبال اجرای این برنامه، نام نویسی از دو گروه شهروندان آغاز شد. گروه اول شهروندانی بودند که در لیست داده‌های آماری وزارت رفاه وجود داشتند، اما از جمع یارانه‌بگیران کنار گذاشته شده بودند.

دسته دوم، اما کسانی بودند که وزارت رفاه هیچ اطلاعاتی از وضعیت درآمدی آن‌ها نداشت و در نتیجه مبلغی هم به آن‌ها پرداخت نمی‌شد.

گروه اول معترضان و گروه دوم جاماندگان بودند، دولت در همان روزهای نخست بعد از اجرای برنامه اصلاح ارز ترجیحی برای شهروندان گروه نخست یا به اصطلاح معترضان، یارانه جدید اردیبهشت را به صورت علی‌الحساب واریز کرد. این مبلغ تا زمان بررسی صلاحیت آن‌ها غیر قابل برداشت بود.

همزمان با موعد واریز یارانه تیر، قرار شد مبلغ بلوکه شده اردیبهشت به همراه مبلغ پرداخت نشده مربوط به ماه خرداد نیز به حساب این گروه از شهروندان واریز شود.

در خصوص شهروندان دسته دوم یا به اصطلاح جاماندگان نیز هرچند یارانه اردیبهشت به صورت مشروط پرداخت نشد، اما طبق وعده دولت در صورت مستحق شناخته شدن شهروندان متقاضی، این یارانه از ماه اردیبهشت به حساب آن‌ها واریز می‌شود.

از قرار معلوم واریز یارانه تیر به حساب شهروندان معترض و جامانده انجام شده است و بابت معوقات دو ماه گذشته نیز پرداخت این مطالبات هر لحظه صورت می‌گیرد.

سازمان هدفمندی یارانه‌ها پیش از این اعلام کرده بود که از نظر تامین اعتبار مشکلی نیست و مساله فقط انجام برخی هماهنگی‌های بانکی است.

در فرآیندواریز یارانه برای شهروندان ۹ دهک درآمدی، وزارت رفاه هر شش ماه یک بار از طریق آزمون وسع، اطلاعات درآمدی خود را به روز می‌کند. این اتفاق آخرین باز بیستم تیر صورت گرفت.

براین اساس شهروندانی که در این به روز رسانی واجد دریافت یارانه جدید باشند، این مبلغ را دریافت می‌کنند. واریز آن نیز با دستور سازمان برنامه انجام می‌شود و تا اطلاع ثانونی این یارانه به صورت نقدی خواهد بود.