انسان از گذشته «حیوانی اجتماعی» خوانده شده که تقریباً به همان اندازه که به آب و هوا و غذا نیاز دارد، به هم صحبتی و همنشینی محتاج است. مطالعات گذشته نیز نشان داده بودند که انزوای پایدار انسانها آنها را از راههای مختلف در معرض آسیب جسمی قرار میدهد.
حالا نتایج یک تحقیق جدید که به طور مشترک توسط محققان در دانشگاه وین اتریش و دانشگاه کمبریج بریتانیا انجام شده نشان میدهد که هشت ساعت تنهایی روزانه میتواند به اندازه هشت ساعت بیغذایی در برخی افراد سبب کاهش انرژی و افزایش خستگی شود.
آنا استیوویچ و پل فوربس، روانشناس در دانشگاه وین، در مقاله خود آوردهاند: «ما در مطالعه آزمایشگاهی شباهتهای قابل توجهی بین انزوای اجتماعی و بیغذایی پیدا کردیم. هر دو وضعیت باعث کاهش انرژی و افزایش خستگی میشوند. این طبیعی است که بیغذا ماندن باعث کمانرژی شدن ما شود، اما این اتفاق در اثر انزوای اجتماعی شگفتآور است چرا که آنجا پای غذایی در میان نیست.»
محققان میگویند به نظر میرسد کاهش انرژی نتیجه تغییرات در پاسخ هموستاتیک بدن باشد؛ نوعی عمل متعادلکننده که در آن فقدان ارتباط اجتماعی باعث واکنش بیولوژیکی میشود.
دانشمندان در مطالعه آزمایشگاهی خود ۳۰ زن داوطلب را در سه روز هشتساعته تحت نظر گرفتند؛ یک روز بدون تماس اجتماعی، یک روز بدون غذا و یک روز بدون تماس اجتماعی یا غذا. در این آزمایش شرکتکنندگان از بابت استرس، خلق و خو، خستگی، ضربان قلب و سطح کورتیزول بزاق (شاخص استاندارد استرس) مورد مطالعه قرار گرفتند.
در آزمایش میدانی نیز که در مجموع ۸۷ شرکتکننده ساکن اتریش، ایتالیا و آلمان شرکت داشتند، از افراد داوطلب پس از گذراندن دستکم هشت ساعت در انزوا خواسته شد از طریق تلفن هوشمند به سؤالاتی در مورد استرس، خلق و خو و خستگی پاسخ دهند.
نتایج آزمایش نشان میداد سطح انرژی گزارششده افراد در روزهایی که با هیچ کس تعامل نداشتند، در مقایسه با روزهایی که برخی از تعاملات اجتماعی کوتاه داشتند، کاهش یافته بود.
جورجیا سیلانی، روانشناس از دانشگاه وین، در این خصوص میگوید: «این واقعیت که ما حتی پس از یک دوره کوتاه انزوای اجتماعی این تأثیر را میبینیم نشان میدهد که کمانرژی شدن بدن میتواند یک پاسخ متناسب هموستاتیک اجتماعی باشد که سطح آن در درازمدت افزایش یابد.»
دانشمندان میگویند طولانی شدن زمان انزوا احتمالا باعث شدیدتر شدن آسیبها میشود.
مطالعات پیشین نشان داده بود که خطر مرگ زودرس به دلیل انزوای اجتماعی وجود دارد. پژوهشگران همچنین در تحقیقات قبلی دریافته بودند که فقدان تعامل اجتماعی باعث میشود کمتر بخواهیم بیرون برویم و با بقیه ارتباط برقرار کنیم؛ روندی که نوعی مارپیچ تنهایی را ایجاد کرده و خروج از آن را برای فرد به طور فزایندهای مشکل میسازد.
دکتر سیلانی در این باره میگوید: «به خوبی شناخته شده است که تنهایی طولانیمدت و خستگی با هم مرتبط هستند، اما ما اطلاعات کمی در مورد سازوکار زیربنای این ارتباط داریم».
محققان تایید کردهاند که گذراندن وقت به تنهایی میتواند برای افراد خاصی مفید باشد، با این حال این مطلب محتاج مطالعات بیشتر است.
نتایج مطالعات اخیر در ژورنال «علم روانشناختی» منتشر شده است.