چگونه می‌توان از دست مزاحم‌های تلفنی خلاص شد؟

بر اساس ماده ۶۴۱ بخش تعزیرات قانون مجازات اسلامی، مزاحمت تلفنی علاوه بر اجرای مقررات خاص شرکت مخابرات، به حبس از یک تا ۶ ماه منجر خواهد شد. طبق قانون اصلاح تبصره ۲ ماده ۱۲ قانون تاسیس شرکت مخابرات ایران مصوب ۱۳۵۰، هرکس وسیله مخابراتی در اختیار خود را وسیله مزاحمت دیگری قرار دهد، یا به عمد و سوء نیت ارتباط دیگری را مختل کند، برای بار اول پس از کشف، ارتباط تلفنی او به مدت یک هفته همراه با اخطار کتبی قطع و تجدید ارتباط مستلزم هزینه‌های مربوط خواهد بود.

برای بار دوم پس از کشف، ارتباط تلفنی او به‌مدت سه ماه همراه با اخطار کتبی قطع و تجدید ارتباط مستلزم تقاضای مشترک و پرداخت هزینه‌های مربوطه خواهد بود و برای بار سوم شرکت ارتباط تلفنی وی را به‌طور دائم قطع و اقدام به جمع‌آوری منصوبات تلفن کرده و ودیعه مربوط به مشترک را پس از تسویه حساب مسترد خواهد کرد.

چگونه می‌توان از دست مزاحم‌های تلفنی خلاص شد؟

اگر شخصی با تلفن ثابت برای خط دیگری مزاحمت ایجاد کند و یا در بستر شبکه‌های اجتماعی نظیر اینستاگرام، واتساپ، تلگرام و ... موجب آزار و اذیت دیگری شود و آسایش و آرامش او را مختل کند، مرتکب جرم مزاحمت تلفنی شده بنابراین این برداشت که مزاحمت تلفنی صرفاً با تماس گرفتن و پیامک دادن و با تلفن همراه محقق می‌شود، منشأ حقوقی نداشته و صحت ندارد بلکه هر کس با هر وسیله مخابراتی و به هر نحوی به آسایش دیگری لطمه و آسیب بزند، مرتکب جرم شده است.

سعید دانشخواه- وکیل پایه یک دادگستری - در این زمینه می‌گوید: زمانی مزاحمت تلفنی محقق می‌شود که شخص با استفاده از وسایل مخابراتی و با قصد ایجاد آزار و اذیت طرف مقابل، به او پیامک دهد و یا با وی تماس گیرد. همچنین توهین به دیگران و نیز تهدید دیگران به قتل و ضرر‌های نفسی و شرفی در مزاحمت تلفنی جرم تلقی شده و قابل مجازات است بنابراین اگر شخصی دیگری را تهدید به قتل و یا به او توهین کند، هم به جرم مزاحمت تلفنی محکوم شده و هم جرم تهدید به قتل منتهی الامر با توجه به مقرره قانون مجازات اسلامی صرفاً یک مجازات که سنگین‌تر است، بر وی اعمال می‌شود.

برقراری تماس‌های مکرر متوالی و یا متناوب، برقراری تماس در ساعات غیرمعمول بدون اینکه حرفی رد و بدل شود از قبیل سوت زدن، تولید صدا‌های وحشتناک و ...، سلب آسایش و آرامش از دیگری، توهین و هتاکی به هر نحو به قتل و یا ضرر‌های نفسی و شرفی و مالی، تهدید به افشای اسرار شخصی یا خانوادگی شخص یا بستگان و خانواده او، ارسال پیام‌های صوتی و تصویری با محتوای عکس‌ها و تصاویر مستهجن و مبتذل نمونه‌هایی از مصادیق مزاحمت تلفنی به شمار می‌آید که مرتکب آن به عنوان مزاحم تلفنی قابل تعقیب است.

روش‌های شکایت چیست؟

چنانچه شخصی بخواهد برای مرتکب جرم مزاحمت تلفنی مجازات تعیین شود، ناگزیر از طرح شکایت در مراجع قضایی است. اگر فرد درصدد اعمال مجازات‌های اداری است باید به مخابرات و شرکت‌های همراه اول، ایرانسل و رایتل حسب مورد مراجعه کند و با طرح شکایت در مراجع قضایی با توجه به ماده ۶۴۱ قانون تعزیرات مجازات حبس و شلاق برای مرتکب درنظر گرفته می‌شود، اما با پیگیری از طریق مخابرات و شرکت‌های فوق الذکر صرفاً برخورد‌هایی نظیر قطع موقت شماره تلفن و یا دائم به عمل خواهد آمد.

در این روش شخصی که برایش مزاحمت تلفنی ایجاد شده، با مراجعه به اداره مخابرات و شرکت‌های همراه اول، ایرانسل و رایتل حسب مورد و با توجه به اینکه شماره تلفنی که با آن مزاحمت ایجاد شده است، مراتب شکایت خود را تقدیم کرده و بدون ارجاع به محاکم قضایی و یا ضابطین دادگستری موضوع رسیدگی و در نهایت اعمال مقررات خواهد شد. 

اما این مسئله فقط محدود به ایجاد مزاحمت برای افراد نمی‌شود بلکه مراکز دولتی مانند اورژانس و آتش نشانی هم از این مسئله متأثر شده‌اند و گاهی سبب اخلال در روند فعالیت آن‌ها شده است. دردسر مزاحمان تلفنی برای سازمان اورژانس موضوع تازه‌ای نیست. مسئولان فعلی و سابق این سازمان بار‌ها در این خصوص گلایه‌هایی را مطرح کردند و آماری را در این خصوص ارائه داده‌اند که نه تنها قابل توجه بوده که در مواردی عجیب هم هست؛ مزاحمت‌هایی که نه تنها موجب آزار دیسپچ اورژانس می‌شود، بلکه امدادرسانی به افرادی را که واقعا نیاز به کمک دارند هم مختل می‌کند و گاهی موجب می‌شود افرادی که واقعا نیاز به کمک دارند، پشت خط منتظر بمانند و این یعنی بازی با جان دیگر آدمها. 

البته همه افراد با قصد مزاحمت با اورژانس تماس نمی‌گیرند و برخی از تماس گیرندگانی که مزاحم تلقی می‌شوند، افراد سالمند تنها، کودکان و ... هستند؛ با این حال بسیاری از مزاحمان تلفنی اورژانس نیز افراد بالغ و جوانی هستند که با انگیزه سرگرمی با اورژانس تماس می‌گیرند و تعدادی از این افراد نیز اشخاص ثابتی هستند. 

اما آمار‌های ارائه شده از سوی مسئولان اورژانس حکایت از آن دارد که طی گذر زمان، میزان مزاحمت‌های تلفنی برای این سازمان کاهش چشمگیری نداشته و هنوز دردسر آن برای اورژانسی‌ها باقیست به طوری که شهریور ۱۴۰۰، اعلام شد حدود ١٠ تا ٢٠ درصد تماس‌ها معمولا مزاحمان تلفنی هستند، این در حالیست که در اسفند سال گذشته گفته شد روزانه بین ۱۰ تا ۲۰ درصد یعنی ۷۰۰ تا ۱۲۰۰ مزاحمت تلفنی در اورژانس تهران را داریم.

نکته قابل توجه این است که آمار مزاحمت‌های تلفنی فقط مختص شهر تهران نیست و سایر شهر‌های کشور نیز با این معضل برای نیرو‌های امدادی رو به رو هستند.