دانشمندان دانشگاه جان هاپکینز آمریکا مدعی کشف روش جدیدی برای درمان تومور مغزی شدهاند. این روش برپایه ژل است و در هنگام انجام جراحی استفاده میشود. خوشبختانه در آزمایشهای اولیه انجام شده روی موشها، ژل درمانی توانست یک تومور مغزی بسیار کشنده را بهصورت کامل از بین ببرد. این نوع تومور گلیوبلاستوما نام دارد و کمتر انسانی پیدا میشود که بتواند از دست آن جان سالم بهدر برد.
بهگفته جامعه تومور مغزی آمریکا، تنها ۶.۸ درصد از افرادی که دچار تومور گلیوبلاستوما میشوند، میتوانند ۵ سال بعد را ببینند. در واقع طول عمر متوسط این افراد پس از تشخیص تومور مغزی تنها ۸ ماه است. هر ساله حدود ۱۳ هزار آمریکایی به این تومور مبتلا میشوند و ۱۰ هزار نفر نیز بهخاطر آن جان خود را از دست میدهند. با وجود اینکه این نوع سرطان در مقایسه با دیگر سرطانها نسبتا نادر است، اما میزان مرگومیر بالای ناشی از آن باعث میشود که مورد توجه قرار گیرد.
درمان این تومور مغزی بهدلایل مختلف کار آسانی نیست. اول از همه اینکه این تومور سرعت رشد و سرایت بسیار بالایی دارد. دوم اینکه مکانیزمهای دفاعی مغز رسیدن داروهای مختلف بهمحل تومور را با مشکل مواجه میکنند. همچنین با توجه به ساختار حساس مغز، امکان برداشتن کامل تومور با استفاده از جراحی وجود ندارد. اینجاست که ژل دانشمندان جان هاپکینز همچون معجزهای برای درمان تومور مغزی وارد میشود.
در سالهای اخیر دانشمندان موفق شدهاند داروهایی جدیدی را ارائه دهند که نسبت به نمونههای فعلی اثربخشی بهتری در درمان سرطان داشتند. هرچند پژوهشگران دانشگاه جان هاپکینز تصمیم گرفتند رویکرد متفاوتی را در پیش بگیرند. آنها بهفکر راه بهتری برای رساندن داروهای فعلی بهمحل تومور مغزی بودند.
آنها برای اینکار به استفاده از پکلیتاکسل رو آوردند. پکلیتاکسل یک داروی معروف شیمیدرمانی است و برای درمان انواع سرطانها استفاده میشود. آنها طوری دارو را بهصورت محلول در آوردند تا هنگامی که وارد مغز شد، به ژل تغییر حالت دهد. سپس آن را با یک آنتیبادی که به پروتئین CD۴۷ حمله میکند، ترکیب کردند.
این پروتئین روی سطح بسیاری از سلولها یافت میشود؛ اما برخی از سرطانها از آن همچون سپری استفاده میکنند تا از خوردهشدن توسط نوع خاصی از سلولهای ایمنی بدن بهنام ماکروفاژها جلوگیری کنند. بدینترتیب آنتیبادی جلوی این مکانیزم را میگیرد. در حالت عادی هیچکدام از داروهایی که برای درمان سرطان استفاده میشدند، نمیتوانستند تاثیر چندانی روی تومور مغزی گلیوبلاستوما داشته باشند.
حالا با استفاده از این ژل، دارو میتواند بهراحتی به تومور مغزی برسد و هرآنچه که باقی ماندهاست را نابود کند. بدینترتیب تومور دیگر قدرت بازگشت و گسترش نخواهد داشت. نتایج آزمایشهای انجام شده با استفاده از این روش جدید دوشنبه گذشته منتشر شد. نتایج نشان دادند که بهشکل شگفتآوری تمامی موشهایی که با استفاده از ژل و جراحی تحت درمان قرار گرفتهاند، سالم هستند و هیچ نشانهای از تومور مغزی در آنها دیده نمیشود.
جالبتر از همه اینکه ژل درمانی توانست سیستم ایمنی بدن موشها را نیز در برابر سرطان گلیوبلاستوما ایمن سازد. وقتی پژوهشگران تومورهای جدیدی را در موشها ایجاد کردند، ماکروفاژها فورا وارد عمل شدند و بدون نیاز بههیچ دارویی سرطان از بین رفت. اگرچه این آزمایش فقط روی موشها انجام شده است و برای موفقیت روی انسانها راه درازی در پیش دارد، اما فراموش نکنید که روشهای درمانی بسیار کمی تاکنون توانستهاند حتی در مراحل اولیه آزمایشگاهی بهچنین موفقیت بزرگی دست یابند.
همچنین با توجه بهاینکه گزینههای چندان زیادی و کارآمدی برای درمان سرطان گلیوبلاستوما وجود ندارد، روش درمانی مبتنی بر ژل برای از بین بردن تومور مغزی قطعا جذاب بهنظر میرسد. هرچند پژوهشگران تیم مربوطه نیز اعلام کردهاند که هنوز باید جوانب بسیار زیادی را بررسی کنند و بهمسائل زیادی پاسخ دهند. بهعنوان مثال هنوز مشخص نیست که آیا ژل درمانی در مغز انسان نیز رفتاری مشابه با مغز موش نشان خواهد داد یا خیر.
موشها مغز بسیار کوچکی دارند و ژل درمانی توانسته در این مقیاس کوچک موفق عمل کند. هرچند ممکن است این ژل در مغز انسان آسیبهای جبرانناپذیری ایجاد کند. باهمه اینها، پیدا شدن یک روش درمانی مبتنی بر ژل که میتواند حتی در فاز آزمایشگاهی تومور مغزی را بهطور کامل از بین ببرد بسیار خوشحال کننده است.