«لیز تراس» نخستوزیر پیشین بریتانیا با وجود هشدارهای صریح مقامات چینی با سفر به جزیره تایوان، ضمن بیان اظهاراتی تحریکآمیز علیه پکن، خواستار تشکیل یک «ناتو اقتصادی» برای مقابله با چین شد.
پس از سفر «نانسی پلوسی» رئیس سابق مجلس نمایندگان آمریکا، این دومین بار است که یک سیاستمدار انگلیسی یا آمریکایی به تایپه سفر کرده و صراحتا از راهبرد «ابهام استراتژیک» در قبال تایوان اعلام برائت میکند.
نخستوزیر پیشین بریتانیا در تایپه تصریح کرد؛ کشورهای آزاد باید خود را برای یک تایوان آزاد متعهد کنند و آماده حمایت از این جزیره با گامها و اقدامات منسجم باشند.
در خصوص مواضع اخیر تراس نکات مهمی وجود دارد:
نخست؛ سفر عضو ارشد حزب محافظهکار انگلیس، نوعی ابراز همپیمانی مطلق لندن نسبت به واشینگتن و سیاستهای مداخلهجویانه آن در شرق آسیا محسوب میشود.
لندن پس از انعقاد پیمان آکوس با استرالیا و آمریکا، گارد بستهتری در مقابل پکن گرفته و فراتر از آن، در سایر ماجراجوییهای آمریکا در دریای چین جنوبی، شبه جزیره کره، فیلیپین، تایوان، تبت و هنگکنک مشارکتی فعال داشته است.
به نظر میرسد پس از سفر «امانوئل مکرون» رئیس جمهور فرانسه به پکن و اعلام مخالفت صریح او با رویکرد پُر هزینه آمریکا در شرق آسیا، مقامات کاخ سفید در صدد هستند همراهی مطلق لندن با خود را به رخ دیگر بازیگران ناتو بکشند.
این در حالی است که پاریس و برلین بسیاری از هزینههای ناشی از فرسایشی شدن جنگ اوکراین را مرهون طغیان راهبردی واشینگتن و لندن تلقی میکنند.
دوم؛ لیز تراس «نماد شکست» در انگلیس است و طبعا سفر او به شرق آسیا نزد افکار عمومی از جایگاه یک «سیاستمدار مقتدر» تلقی نمیشود.
تراس که تنها ۴۹ روز در سال ۲۰۲۲ بهعنوان نخستوزیر بریتانیا فعالیت داشت و یکسال قبل از آن نیز به عنوان وزیر خارجه انگلیس کار میکرد، عالیرتبهترین سیاستمدار انگلیسی است که پس از «مارگارت تاچر» نخستین زن نخستوزیر انگلیس به تایوان سفر کرده است.
با این حال، کسی که رکورددار کوتاهمدتترین دوران نخستوزیری در کشورش بوده و در نهایت به نماد شکست اصلاحات اقتصادی جنجالی خود در مدت کمتر از دو ماه تبدیل شد، اکنون نمیتواند به عنوان نماد یک بازیگر مقتدر در محیط پیرامونی چین برای این کشور آسیاییِ قدرتمند خط و نشان بکشد.
سوم؛ «آیندهپژوهی تحولات تایوان» نشان میدهد که سفر تراس به لندن بیش از آنکه نشان از منازعه و رقابت میان زوج «آمریکا-انگلیس» با «چین» داشته باشد، مصداق طنابکشی جدیدی است که میان اعضای ناتو، آن هم ناظر به تحولات جاری در شرق آسیا رخ داده است.
این طنابکشی اجباری و اجتنابناپذیر، قطعا برندهای ندارد، اما قطعا بازنده اصلی آن ناتو خواهد بود!
توهم خطرناک لیز تراس و مقامات انگلیسی در خصوص الگوبرداری مطلق از سیاست خارجی و رویکرد امنیتی آمریکا در شرق آسیا، حتی ممکن است هزینههای به مراتب زیادتری نسبت به پیروی دولت «تونی بلر» از «جرج واکر بوش» در جنگ عراق برای لندن داشته باشد.
البته این هشدار بارها صراحتا خطاب به دولت ناتوان و سردرگم «ریشی سوناک» از سوی بازیگران متعدد مخابره شده است!