"انجمن یوزپلنگ ایرانی" به تازگی گزارش "پایش وضعیت یوزپلنگ آسیایی در زیستگاههای شمالی کشور در سال 1401" را منتشر کرده که در این گزارش به آخرین وضعیت جمعیت یوز در 2 زیستگاه پارک ملی توران و پناهگاه حیات وحش میاندشت در استان خراسان شمالی و همچنین اطلاعات تکمیلی، درخت تبارشناسی یوزپلنگ های توران پرداخته شده است.
افزایش ثبت تولهها و مادهها نسبت به سال 1400 مهمترین دستاورد این پایش است؛ در این گزارش آمده است که تعداد یوزها ماده در سال 1401 از 3 فرد به 7 رسیده و تولهها نیز 4 فرد به 8 فرد رسیدهاند.
این گزارش میافزاید؛ افزایش تعداد مادهها و به تبع آن افزایش تعداد زادهها نتیجهای مسرتبخش است ولی جمعیت شکننده یوزپلنگ در ایران همچون چراغ خطری این نکته را یادآور میشود که این نتیجه میتواند بر اثر یک تا دو اتفاق به نقطه عکس خود برسد و جمعیت زایا را در مدت زمان کوتاهی از دست بدهیم؛ همانطور که طی دو تا سه سال شاهد چنین اتفاقی در پناهگاه حیات وحش میاندشت بودهایم و تمام جمعیت یوزپلنگ از دست رفت.
همچنین مشاهده و ثبت یوزپلنگهایی که به تازگی از مادر جدا شده، در حاشیه و خارج از مناطق، خطر از دست رفتن آنها را به شدت افزایش میدهد.
انجمن یوزپلنگ ایرانی تأکید میکند:
1. بدون نصب قلادههای ماهوارهای بر روی یوزپلنگها هیچگاه نخواهیم توانست مسیرهای حرکتی آنها را به درستی متوجه شویم. قطعاً بدون اطلاع از مسیرهای حرکتی، حفاظت درستی نیز صورت نخواهد گرفت.
2. افزایش حفاظت در زیستگاهها و ارتقای تجهیزات مورد استفاده، حل مسائل مرتبط با مدیریت منابع آب مانند معضل شتر، افزایش تعداد نیروهای حفاظتی و... بیشک همچنان به امن نگاه داشتن ذخیرهگاه به عنوان زیستگاه اصلی مولد در ایران کمک خواهد کرد.
3. حفاظت از کریدورها و مناطق حاشیهای که زیستگاههای مناسبی برای حضور یوزپلنگ هستند برای حفظ یوزهای جوان بسیار ضروری است؛ همانطور که شاهد زادآوری هلیا در شمال ذخیرهگاه زیستکره توران بودهایم. مسیر حرکتی یوزها از توران به میاندشت نیز اهمیت بسیار بالایی جهت تحت حفاظت قرار گرفتن توسط سازمان حفاظت محیط زیست دارد. حضور یوزپلنگها در حاشیه پناهگاه حیات وحش میاندشت مؤید این صحبت است.