شکر زیاد برای سلامتی مضر است. شکر ماده ای ضروری از غذاهای فرآوری شده است و تحت برچسب های زیادی مانند شهد آگاو، شربت ذرت و غیره در ترکیبات محصولات مختلف ذکر شده است. نه تنها آب نبات ها و محصولات پخته شده قند بالایی دارند، بلکه بسیاری از تنقلات خوش طعم مانند نان و سس گوجه فرنگی نیز مملو از شکر هستند. شکر از طرق مختلف به بدن آسیب می رساند.
تاثیرات منفی شکر بر سلامت بدن
۱. افزایش وزن
مصرف شکر باعث افزایش وزن می شود. تحقیقات مکرراً به اثرات مضر شکر از طریق مصرف زیاد کولاها، آب میوه ها و سایر نوشیدنی های شیرین اشاره کرده اند. کسانی که برای مهار گرسنگی خود بیش از حد به مواد غذایی ناسالم و فرآوری شده متکی هستند، وزنشان بیشتر از کسانی است که رژیم غذایی سالمی دارند. فراموش نکنید که چاقی عامل اصلی بیماری های قلبی در جهان است.
۲. افسردگی
خوردن تنقلات شیرین منجر به ترشح دوپامین، یک نوع ماده شیمیایی در بدن می شود. با کاهش این ماده در بدن، مغز دوباره شروع به طلب آن می کند. مصرف زیاد قند با افسردگی در بزرگسالان مرتبط است.
۳. بیماری قلبی
مصرف زیاد قند با افزایش التهاب، سطوح بالای تری گلیسیرید و افزایش سطح فشار خون مرتبط است. همه اینها منجر به افزایش آسیب پذیری در برابر بیماری قلبی می شود. همچنین، افزایش مصرف قند می تواند منجر به رسوب چربی در شریان ها شود که منجر به تصلب شرایین می شود.
۴. بروز مشکلات پوستی
شکر باعث افزایش آکنه می شود. افزایش سطح قند خون و انسولین باعث افزایش تولید چربی و ترشح آندروژن می شود که منجر به ترک های پوستی می شود.
۵. خطر ابتلا به دیابت
وجود قند بیش از حد در خون منجر به مقاومت به انسولین می شود که در نهایت دیابت را در پیش دارد. چاقی، یکی دیگر از دلایل دیابت نیز به دلیل مصرف بیش از حد قند است.
۶. سرطان
مطالعات نشان داده اند که محیطی با قند بالا برای تکثیر سلولی مساعد است. شکر باعث افزایش التهاب در بدن می شود و مسئول افزایش بروز سرطان در جهان است.
۷. باعث افتادگی و چین و چروک پوست می شود
رژیم غذایی با قند بالا منجر به تسریع پیری پوست می شود. کسانی که شکر می خورند نسبت به همتایان خود که این کار را نمی کنند چین و چروک و افتادگی پوست بیشتری دارند. مصرف شکر منجر به تشکیل AGEs (Advanced Glycation Endproducts) می شود، ترکیباتی که نتیجه واکنش بین مولکول های قند و پروتئین در بدن هستند. این AGE ها به کلاژن و الاستین پوست که مسئول خاصیت ارتجاعی پوست هستند آسیب می رساند.
۸. پوسیدگی دندان
دندانپزشکان ادعا می کنند که شکر عامل اصلی ایجاد حفره در دندان ها است. حتی اگر هر بار که چیزی شیرین می خورید دندان های خود را مسواک بزنید، باز هم با مصرف شکر بیش از حد، به دندان های خود آسیب می رسانید.
۹. درد مفاصل
کسانی که از درد مفاصل رنج می برند و مصرف قند خود را کاهش می دهند، متوجه کاهش قابل توجهی در سطح درد خود می شوند. شکر حتی با افزایش خطر ابتلا به آرتریت روماتوئید مرتبط است.
۱۰. کبد چرب
مصرف زیاد قند با افزایش خطر ابتلا به کبد چرب مرتبط است زیرا مسئول تجزیه قند به گلیکوژن است و مقادیر اضافی آن به عنوان چربی ذخیره می شود.
۱۱. انرژی شما را تخلیه می کند
غذاهای سرشار از قند افزوده به سرعت سطح قند خون و انسولین را افزایش می دهند که منجر به افزایش انرژی می شود. محصولاتی که مملو از قند هستند می توانند منجر به افزایش مختصر انرژی شوند که به سرعت با کاهش شدید قند خون همراه می شود و این باعث نوسانات عمده در سطح انرژی می شود.
۱۲.عملکرد شکر در مغز مشابه موادمخدر است
اپیدمی دیابت به بزرگترین نگرانی در حوزه سلامتی بدل شده است. سم شیرینی به نام شکر، اولین نامی است که به محض شنیدن دیابت به ذهن خطور می کند. تحقیقات جدید از هفت واقعیت در مورد شکر پرده برداری کرده است که همگان را شگفت زده می کند. پژوهش های محققان مرکز پیشگیری و درمان چاقی بیمارستان کودکان بوستون نشان می دهد که شکر در مغز عملکردی همانند مواد مخدر دارد. اسکن مغزی نشان می دهد که پس از صرف غذای پر شیرینی، همان مناطقی در مغز تحریک می شوند که پس از مصرف کوکایین و هرویین فعال می شوند. آزمایشی در سال ۲۰۰۷ بر روی موش های معتاد به کوکایین نشان داد که آنان به آب قند تمایل بیشتری دارند و بیشتر تحریک می شوند. نتایج این آزمایش در PLOS۱ منتشر شده است.
۱۳.شکر مهمترین عامل کندذهنی است
مقاله ای به عنوان 'شکر احمقتان می کند' در نشریه Physiology در سال ۲۰۱۲ توجه همگان را بر انگیخت. این مقاله که حاصل سال ها مطالعه دانشمندان است نشان می دهد که رژیم غذایی حاوی فروکتوز بالا در طول زمان باعث کاهش یادگیری و اختلال حافظه می شود. در این مقاله آمده است که استفاده از اسیدهای چرب امگا ۳ اثر عکس دارند و بر خلاف شکرو غذاهای شیرین، باعث افزایش یادگیری و هوش می شوند.
شیرینی باعث افزایش انرژی کودکان نمی شود
اکثر والدین بر این باورند که شیرینی و شکلات باعث افزایش انرژی و کارایی فرزندان می شود که باور اشتباهی است.
شکر قهوه ای ارجحیتی به شکر سفید ندارد
برخی از افراد معتقدند که مضرات شکر قهوه ای کمتر از شکر سفید است، این تصور پایه علمی ندارد چراکه شکر قهوه ای حاصل تصفیه شکر سفید با ملاس است و حتی می تواند مضرتر باشد.
نکاتی برای کاهش مصرف قند
شکر اضافه شده بیش از حد چندین اثر منفی بر سلامتی دارد. اگرچه مصرف مقادیر کم شکر خوب است، اما باید سعی کنید تا حد امکان مصرف شکر را کاهش دهید. در اینجا چند نکته وجود دارد:
بهترین راه برای محدود کردن مصرف شکر افزوده این است که غذاهای سالم را خودتان در خانه تهیه کنید و از خرید غذاهای بسته بندی شده و نوشیدنی هایی که حاوی قند افزوده بالایی هستند خودداری کنید.
میزان شکر نانو سبوس دار بیشتر از نان حجیم سفید است
نان سبوس دار به طور کلی بسیار مغذی تر از نان سفید است ولی متاسفانه برخی نانوایان بخاطر کاهش تلخی آرد سبوس دار، به آن شکر اضافه می کنند. قبل از خرید نان سبوس دار از عدم وجود شکر در آن مطمئن شوید.
شکر باعث افزایش غنچه گل و ماندگاری آن می شود
تحقیقات اخیر نشان می دهد که وجود کمی شکر در خاک باعث افزایش رشد گیاهان تزیینی و ماندگاری آن می شود و دلیل آن فعل و انفعالات باکتری های موجود در خاک به دلیل شکر است. برخی از باغداران هلندی برای افزایش شکوه باغچه خود از این ترفند استفاده می کنند.
آمریکایی ها در سال حدود ۳۵ کیلوگرم شکر مصرف می کنند
وزارت کشاورزی آمریکا در سال ۲۰۱۲ اعلام کرد که میزان مصرف شکر هر آمریکایی در سال حدود ۳۵ کیلوگرم (۷۷ پوند) است که معادل ۲۲ قاشق چایخوری در روز می شود. در این گزارش آمده است که این آمار در بیشتر کشورهای دنیا مشابه است. مصرف شکر زیاد باعث کاهش حساسیت پرزهای چشایی می شود و به همین دلیل است که برای برخی افراد طعم های شیرین افراطی آزار دهنده نیست. قطع مصرف شکر موثرترین گام در جهت بدنی سالم است.