از منظر تکامل گردنهای بلند ممکن است به شما کمک کند غذا پیدا کنید، اما همچنین نقطه ضعف بزرگی هم هستند. در حال حاضر، دیرینهشناسان شواهد فسیلی مستقیمی از قطع شدن سر خزندگان دریایی گردندراز توسط شکارچیان کشف کردهاند.
زمانی که دایناسورها بر زمین حکومت میکردند، خزندگان دریایی در دریاها فرمانروا بودند. معروفترین این گردندرازها آنها پلسیوسورها هستند که احتمالا وقتی به هیولای دریاچه نس فکر میکنید، تصور میکنید. اگرچه این گردنها ممکن است به حیوانات مزیتی در برابر طعمه خود - معمولا ماهی یا ماهی مرکب - داده باشد، احتمالا برای شکارچیان جور دیگری جذاب به نظر میرسیدند. دیرینهشناسان در حمایت از این فرضیه به شواهد فسیلی جالبی یافتهاند.
تانیستروفئوس یک خزنده دریایی بود که در طول دوره تریاس، حدود ۲۴۰ میلیون سال پیش، در اروپا، آسیا و آمریکای شمالی کنونی زندگی میکرد. طول آن به ۶ متر می رسید و نیمی از این طول را گردنش میگرفت. استخوانهای گردن به جای اینکه توسط تعداد زیادی از مهرههای کوچک تشکیل شده باشد، بسیار بلند بود و هدفی عالی برای شکارچیان گرسنه که می توانستند آن را خرد کنند.
محققان در موزه ایالتی تاریخ طبیعی اشتوتگارت دو نمونه فسیل سر و گردن متعلق به تانیستروفئوس را بررسی کردند. البته این به تنهایی نشاندهنده بریده شدن سر نیست، بلکه فسیل شدن فقط در برخی از قسمتهای اسکلت اتفاق میافتد. وقتی تیم به دقت انتهای گردنها را نگاه کرد، متوجه آثار دندانی روی استخوانها شد. برخی از آنها به گونهای خرد شده بودند که نشان میداد گاز گرفته شدهاند.
به طرز جالبی، قسمتهای بالایی سرها و گردنها حفظ شدهاند، که نشان میدهد هنگام دفن، همچنان پوشیده از ماهیچه و پوست بودهاند. این ممکن است نگاهی اجمالی به رفتارهای تغذیه این حیوانات باستانی به ما بدهد.
به گفته محققان این قسمتها به وضوح توسط شکارچی خورده نشده بودند. اگرچه این یک حدس است، اما منطقی است که شکارچیان کمتر به گردن لاغر و سر کوچک علاقه داشته باشند و در عوض روی قسمتهای گوشتیتر بدن تمرکز کنند. در مجموع، این عوامل باعث میشوند این احتمال را بدهیم که هر دو در حین شکار سر بریده شدهاند.
دانشمندان با یافتن دو نمونه از قبل، میگویند که احتمالا شکارچیان سر و گردن خزندگان دریایی با گردن بلند را گاز میگرفتند. اما حتی با وجود این ضعف، به نظر میرسد که این مبادله تکاملی باز هم ارزشش را داشته است. این خصیصه چندین بار تکامل یافته است – تانیستروفئوس با وجود شباهتها با پلسیوسورها ارتباط چندان نزدیکی ندارد – و این موجودات برای صدها میلیون سال باقی ماندند.