چرا رهبر چین از خانه بیرون نمی‌آید؟

 را نسبت به سفر و ایجاد ارتباط با کشور‌های جهان در ارجحیت قرار داده است. مشکلات متعدد اقتصادی و سیاسی که چین اکنون با آن‌ها دست و پنجه نرم می‌کند، اولویت‌های شی جین پینگ-رئیس جمهور چین- را تغییر داده و دیپلماسی را در جایگاه دوم مسائل قرار داده است. همین موضوع باعث کاهش جایگاه چین و مراوداتش با کشور‌های غربی شده است. آمار و ارقام نشان‌دهنده کاهش چشمگیر سفر‌های شی بوده و او اکنون، رهبران و سران کشور‌های دیگر را مجبور به سفر و دیدار در پکن می‌کند. 
ارجحیت مشکلات داخلی به دیپلماسی
بنابر گزارش خبرگزاری بلومبرگ، افزایش مشکلات داخلی از اقتصاد متزلزل تا رسوایی‌های سیاسی باعث شده است، شی جین پینگ، رئیس جمهور چین در سالی که گذشت فقط دو روز را در خارج از کشور بگذراند. سفر مرزی شی جین پینگ به دیدار ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه در ماه مارس، تنها سفر او به خارج از کشور بوده است، که نشان‌دهنده کوتاه‌ترین زمانی است که او در نیمه اول سال از زمان به قدرت رسیدن، به استثنای دوره همه‌گیری ویروس کرونا، در خارج از کشور سپری کرده است. این تغییر زمانی به چشم می‌آید که با مشاهده برنامه شی، او حتی از همتای آمریکای خود نیز بیشتر سفر می‌کرده است. با توجه به بررسی‌های شی جین پینگ، به طور متوسط طی سال‌های ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۹ سالانه ۱۴ سفر خارجی داشته است. این در حالی است که طبق مقایسه داده‌های گردآوری شده توسط گروه اوراسیا، تعداد سفر‌های دونالد ترامپ، رئیس جمهور ایالات متحده، در طول دوران ریاست جمهوری خود به طور میانگین ۱۲ سفر بوده است. 

اکنون شی مقامات خارجی را واردار می‌کند که به چین بیایند. در سال جاری، او با نمایندگان ۳۶ کشور از جمله فرانسه، اریتره و ایالات متحده در پکن ملاقات کرده است، قبل از همه‌گیری، شی به طور متوسط سالانه میزبان ۴۸ مقام بلندپایه در همان دوره بود، به این معنی که گفتگو‌های حضوری او رو به کاهش است. جلسات او از طریق تماس‌های تصویری هم پیش نمی‌رود، رهبر چین امسال فقط یک تماس با جمهوری چک داشته است. 

کاهش مواجهه او با رهبران جهانی می‌تواند توانایی پکن را برای رقابت با واشنگتن برای نفوذ جهانی مختل کند. بر اساس نظرسنجی که ماه گذشته توسط مرکز تحقیقاتی پیو منتشر شد، که تصورات بین‌المللی از چین در مورد سیاست خارجی این کشور بدتر شده است. 

ونتی سونگ، عضو غیرمقیم در مرکز جهانی چین شورای آتلانتیک مستقر در واشنگتن، گفت که ممکن است شی در حال حاضر اولویت‌های مبرم‌تری نسبت به دیپلماسی داشته باشد. اقتصاد چین در حال مقابله با کاهش تورم است، وزیر امور خارجه تحت حمایت او، «کین گانگ» برکنار شده است و او رهبران ارشد نیروی موشکی هسته‌ای کشور را در میان شایعات مربوط به تحقیقات فساد برکنار کرده است. سونگ گفت: «چین اولویت‌های داخلی مهم‌تر و فوری‌تری دارد. با افزایش هزینه فرصت غیبت او، شی طبیعتاً در مورد سفر‌های طولانی مدت به خارج از کشور گزینشی‌تر خواهد شد و کمتر به خارج از کشور سفر خواهد کرد.»

انزوایی طولانی‌تر از دوران کووید ۱۹
انتظار می‌رفت که شی پس از لغو کنترل‌های همه‌گیری که او را برای نزدیک به ۱۰۰۰ روز در چین نگه داشت - طولانی‌ترین انزوای کووید در میان رهبران گروه بیست - در ابتدای سال جاری میلادی، برنامه شلوغ جهانی را از سر بگیرد.

تا پایان سال ۲۰۲۲، او سفر به کشور‌هایی از جمله ازبکستان، اندونزی و عربستان سعودی را آغاز کرده بود. با این حال، از آن زمان، او به سختی پا از کشورش بیرون گذاشته است. عدم برنامه‌ریزی مناسب نیز می‌تواند تا حدی عامل این موضوع باشد. نخست وزیر هند، نارندرا مودی، میزبان نشست دو روزه سازمان همکاری شانگ‌های از طریق تماس‌های تصویری در ژوئیه بود، در حالی که اجلاس سال گذشته شاهد سفر شی به قزاقستان بود که اولین سفر او به خارج از چین از ژانویه ۲۰۲۰ به شمار می‌آمد. سایر اجلاس‌های بزرگ بین‌المللی، مانند گروه ۲۰ و همکاری اقتصادی آسیا و اقیانوسیه، در نیمه دوم سال جاری برگزار می‌شوند.

انتظار می‌رود رهبر چین در نشست سران اقتصاد‌های نوظهور در ژوهانسبورگ در ماه جاری شرکت کند. در حالی که پوتین به طور مجازی در آن رویداد شرکت خواهد کرد تا آفریقای جنوبی را از اجرای حکم بازداشت دادگاه کیفری بین‌المللی برای او معاف کند، مودی- نخست وزیر هند- بر حضور خود تأیید کرده است. بلومبرگ پیشتر گزارش داده بود، در حالی که پکن به دنبال گسترش سریع گروه بریکس است، هند و برزیل ترجیح می‌دهند قوانین سختگیرانه‌ای برای هر گونه توسعه وضع کنند. با این حال، برنامه گزارش‌شده کاخ سفید برای قرار دادن جان لی از هنگ کنگ در فهرست سیاه از اجلاس سران سازمان همکاری‌های اقتصادی آسیا-پاسفیک (APEC) در سانفرانسیسکو در نوامبر امسال، می‌تواند شی را از حضور در آن باز دارد. لی به دلیل نقشش در کاهش خودمختاری هنگ کنگ تحت قانون امنیتی تحمیل شده توسط شی تحریم شده است. غیبت رهبر چین فرصتی را برای اولین سفر وی به آمریکا از زمان ریاست جمهوری جو بایدن در سال ۲۰۲۱ از بین خواهد برد.

به گفته نیل توماس، یکی از همکاران سیاست چین در مرکز تحلیل چین موسسه سیاست جامعه آسیا گفت: بدتر شدن وجهه جهانی چین، میزبانی از شی را برای رهبران دموکراتیک دشوارتر کرده است. وی افزود: مدیریت شی در زمینه بیماری همه‌گیر، ادعای نقض حقوق بشر در سین کیانگ و امتناع از محکوم کردن جنگ پوتین در اوکراین باعث شده است که دیدار با شی از نظر سیاسی برای رهبران غرب ناموجه به نظر برسد.

قبل از همه‌گیری، مهمانان اروپایی حداقل ۱۴ درصد از هیئت‌های بازدیدکننده سالانه شی را تشکیل می‌دادند که این رقم در سال ۲۰۱۹ به ۲۰ درصد رسید. امسال این رقم تنها ۸ درصد است. بلومبرگ‌نیوز در ماه ژوئن گزارش داد، ریشی سوناک، نخست وزیر بریتانیا، بعید است که قبل از انتخابات عمومی بعدی بریتانیا به چین سفر کند، زیرا او با دیدگاه‌های بدبینانه نسبت به چین در داخل مواجه است.