راه‌های جلوگیری پوکی استخوان را بشناسید

ش دکتر رضا زندی گفت: با چند راهکار ساده می‌توان از پیشرفت پوکی استخوان جلوگیری کرد که از مهمترین روش‌های پیشگیری و توقف این بیماری می‌توان به تغذیه مناسب، استفاده از مواد غذایی حاوی کلسیم و ویتامین D همچون شیر و ماست و انواع لبنیات غنی شده با ویتامین D، ورزش، پیاده روی تند و آهسته، استفاده از مکمل‌های ویتامین D و کلسیم اشاره کرد.

فوق تخصص هیپ و لگن بیمارستان طالقانی، پوکی استخوان را عارضه‌ای برشمرد که استخوان‌ها اصطلاحا متخلخل می‌شوند و توضیح داد: ساختار میکروسکوپی استخوان‌ها به صورت لانه زنبوری است، اما در فردی که دچار استئوپورز یا پوکی استخوان شده این منافذ بسیار بزرگتر از استخوان سالم است. در این حالت استخوان‌ها به تدریج جرم و چگالی خود را از دست داده و بسیار حساس و شکننده می‌شوند.

به گفته وی با توجه به اینکه پوکی استخوان هیچ علامت اولیه‌ای ندارد و زمانی تشخیص داده می‌شود که یکی از استخوان‌ها (معمولا استخوان لگن یا مچ) دچار شکستگی شوند، از آن به عنوان بیماری خاموش نام برده می‌شود.

رییس بیمارستان طالقانی گفت: استخوان یک بافت زنده است که تا پایان عمر در حال گردش در چرخه برداشت و ساخت بافت است. وقتی این چرخه بیشتر به نفع برداشت بافتی باشد، منجر به بروز پوکی استخوان می‌شود.

زندی با اشاره به وجود دو نوع سلول به نام‌های خورنده و سازنده استخوان یادآور شد: وقتی سلول‌های خورنده استخوان فعال باشند، به اصطلاح شاهد بروز پوکی استخوان هستیم.

این جراح ارتوپد و فوق تخصص هیپ و لگن خاطرنشان کرد: با استفاده از سنجش تراکم استخوان می‌توان سفتی و سختی و درجه محکم بودن استخوان‌های بدن را تعیین کرد.

وی ژنتیک و میزان فعالیت بدنی را مهمترین عامل تعیین تراکم استخوان ذکر کرد و بعد از این دو عامل میزان مصرف کلسیم و ویتامین دی را در متراکم کردن استخوان‌ها موثر برشمرد.

به گفته زندی افرادی که در سنین کودکی ورزش را شروع کرده و منظم و مداوم ادامه می‌دهند و به میزان کافی لبنیات کم چرب همچون شیر و ماست کم چرب که به میزان بسیار مناسب حاوی مقدار مورد نیاز بدن می‌باشد، مصرف می‌کنند، در جوانی دارای استخوان‌های متراکم تری هستند و سیر پوکی استخوان در آن‌ها کندتر خواهد بود.

وی خاطرنشان کرد: درمان پوکی استخوان زمانی انجام می‌شود که آزمایش سنجش تراکم استخوان تایید کننده ابتلای فرد به پوکی استخوان باشد.

این جراح ارتوپد بیمارستان طالقانی ستون فقرات، مچ دست و هیپ ولگن را جزو نواحی از بدن برشمرد که بیشتر مستعد پوکی استخوان هستند و هیپ و لگن را به علت وجود استخوان کنسلوس پرعارضه‌ترین اندام در ابتلا به پوکی استخوان برشمرد.

به گفته زندی استخوان اسفنجی یا استخوان کنسلوس یکی از دو نوع بافت استخوانی است که استخوان‌های بدن را می‌سازد.

وی با بیان این که عوامل مختلفی در پیشرفت پوکی استخوان موثر هستند به بیان راهکار‌هایی برای توقف پیشرفت بیماری پرداخت.

زندی یادآور شد: مصرف استخوان ساز نیز در پیشگیری نقش بسزایی دارد، ولی تاثیر آن در درمان هنوز ثابت نشده است.

رییس بیمارستان طالقانی در خصوص استفاده طولانی مدت از دارو‌های مکمل و استخوان ساز هشدار داد و خاطرنشان کرد: استفاده از مکمل‌ها حتما باید زیر نظر پزشک متخصص باشد، زیرا استفاده از آن‌ها در طولانی مدت باعث از بین رفتن استخوان‌ها می‌شود.