زلزله در تهران، پیشبینی زلزله در تهران و علایم قبل از وقوع زلزله، یکی از بحثهای خبرساز این روزها با توجه به زلزلههای اخیر در ایران و کشورهای همسایه است. در روزها و ماههای اخیر، اخبار متعددی در رابطه با وقوع زلزله در تهران و اطراف آن به گوش میرسد. کارشناسان حوزه زلزله درباره امکان رخداد زلزلههای بزرگ در دو نوار شرقی و غربی کشور و زلزله در تهران بارها هشدار دادهاند.
رئیس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران تهران میگوید: اگر زلزله بالای ۷ ریشتر در زمانیکه مردم در خانههایشان خوابیدهاند بیاید، در این زلزله ۴۰۰ هزار نفر کشته میشوند. اما حالا او امروز در واکنش به خبر منتشر شده گفت: «هدف مدیریت بحران، حفظ جان انسانهاست و نباید با برخی واژگان اغراقآمیز آن را دستاویز اقدامات سیاسی قرار داد. توجه ناکافی به برخی نکات مطرح شده در اصل مصاحبه در هنگام تنظیم خبر، سبب شده که برای مخاطبان اینگونه تداعی شود که مردم در ۳روز نخست پس از وقوع حوادث و بحرانها از سوی دولت و حاکمیت به حال خود رها میشوند که این موضوع به هیچوجه صحت ندارد.»
علی نصیری، رئیس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران میگوید که «برآوردهایی از میزان تلفات احتمالی وجود دارد، اما محرمانه است.» با این وجود قبلتر پیروز حناچی، شهردار سابق پایتخت گفته بود: «اگر زلزله بالای ۷ ریشتر در بدترین شرایط یعنی زمانیکه مردم در خانههایشان خوابیدهاند فعال شود، پیشبینی شده در این زلزله ۴۰۰ هزار نفر کشته میشوند.» مرگهایی که عوامل زیادی میتواند داشته باشد، اما چیزیکه از همه بیشتر مدیریت بحران تهران را نگران کرده یک چیز است، وقتی «عدم هماهنگی میان دستگاههای مسئول» نتواند بحران زلزله را مدیریت کند.
او امروز، اما توضیح داد اینکه گفته شود در زلزله احتمالی سهچهارم شهر تهران خراب میشود، هیچکدام از مطالعات در اختیار سازمان مدیریت بحران شهر تهران از این آمار حمایت نکرده و نتایج ارزیابی سامانه تخمین خسارت دقیقا برخلاف این اعداد است و محرمانگی خاصی هم وجود ندارد.»
رئیس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران در مصاحبه یاد شده گفته بود: «شهر بم حدود ۱۰۰ هزار نفر جمعیت داشت که در آن زلزله آمد، چرا در شهری که ۱۰۰ هزار نفر جمعیت دارد و برای هر ۴ نفر یک چادر استاندارد است، باید ۱۵۰ هزار چادر توزیع شود و باز هم چادر کم بیاید؟ توزیع ما منظم نیست، دستگاهها هماهنگ نیستند و هرکسی برای خودش عمل میکند.»
زمینلرزه تهران افسانه نیست، واقعیتی است که روزی خودش را به این شهر و آدمهایش نشان میدهد، اینکه چهروزی میآید هم معلوم نیست، اما اگر بیاید روزهای سختی رقم میزند، حساب و کتاب میزان خسارت آن روزها کار سادهای نیست، ولی هرچه هست یک کشور باید امداد کند تا تهران دوباره شهر شود.
علی نصیری میگوید: «نگرانی اصلی من عدم هماهنگی میان دستگاههای مسئول و بخشینگریها است، اینکه دستگاههای مسئول همه میخواهند رئیس باشند.»
آمادگی تهران برای وقوع زلزله چقدر است؟
علیرغم همه این مشکلات تهران چقدر برای مواجهه با زلزله احتمالی آماده است، نصیری در پاسخ به این سوال میگوید: «مطالعه جدیدی برای سنجش میزان آمادگی تهران در برابر زلزله انجام نشده که بشود دقیق گفت، ولیکن مسلماً این آمادگی بالا نیست. با این وجود اوضاع ما از قبل بهتر شده، اما با وظعیت مطلوب فاصله داریم.»
رئیس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران درباره این آمادگی توضیح میدهد: «آمادگی در برابر زلزله چند مورد را دربر میگیرد، یکی از آنها وجود سامانه هشدار سریع است، در دو سال گذشته یک پیشرفت ۱۰۰ درصدی دراینباره داشتیم، از ۵۰ شتابنگار پیشبینی شده برای تهران چهار شتابنگار اول را ژاپنیها نصب کردند و ۲۲ شتابنگار بعدی در طول ادوار شهرداری نصب شد، ۲۴ شتابنگار باقیمانده هم در این دو سال اخیر نصب شد. در صورت تکمیل این پروژه شتابنگارها میتوانند موج اولیه زلزله که خرابی ایجاد نمیکند را حدود ۱۰ ثانیه تا نهایت ۳۰ ثانیه زودتر به ما اطلاع دهد.»