برای فرار از دیابت و چاقی، از این ماده معدنی دوری کنید

پژوهشی جدید از دانشگاه تولین نشان می‌دهد که کاهش مصرف نمک نیز می‌تواند به پیشگیری از آغاز دیابت نوع ۲ کمک کند...

افزایش شیوع جهانی دیابت نوع ۲ یک نگرانی قابل توجه در زمینه مراقبت از سلامت و یکی از دلایل اصلی مرگ و میر است. هر ساله مرگ بیش از یک میلیون نفر به بیماری دیابت نسبت داده می‌شود.

طبق پژوهش منتشر شده در سال ۲۰۲۰ نشان داد که ۴۶۲ میلیون نفر در سال ۲۰۱۷ به دیابت نوع ۲ مبتلا شده اند که نرخ شیوع ۶۰۵۹ مورد در هر ۱۰۰۰۰۰ نفر را نشان می‌دهد. پیش بینی می‌شود تا سال ۲۰۳۰، دیابت نوع ۲ به ۷۰۷۹ مورد در هر ۱۰۰۰۰۰ نفر افزایش یابد.

به افرادی که در معرض خطر ابتلا به این بیماری هستند، مانند بزرگسالان بالای ۴۵ سال و افراد چاق، اغلب توصیه می‌شود که مصرف قند خود را محدود کرده، یک رژیم غذایی متعادل را دنبال کرده و به طور منظم ورزش کنند.

اکنون، پژوهشی جدید از دانشگاه تولین آمریکا نشان می‌دهد که کاهش مصرف نمک نیز می‌تواند به پیشگیری از آغاز دیابت نوع ۲ کمک کند.

این مطالعه که در Mayo Clinic Proceedings منتشر شده است، نخستین مطالعه‌ای است که ارتباط بین نشانگر رفتاری افزودن نمک به غذا‌ها و خطر ابتلا به دیابت نوع را بررسی کرده است.

به گفته دکتر لو چی، نویسنده ارشد مطالعه و مدیر مرکز پژوهشی چاقی دانشگاه تولین، ما از قبل می‌دانیم که محدود کردن مصرف نمک می‌تواند خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی و فشار خون بالا را کاهش دهد، اما این مطالعه برای نخستین بار نشان می‌دهد که حذف نمک از روی میز نیز می‌تواند به پیشگیری از دیابت نوع ۲ کمک کند.

در شرایطی که پژوهشگران خاطر نشان کردند که به مطالعات بیشتری برای درک چرایی تاثیر مصرف نمک زیاد بر خطر دیابت نیاز است، این مطالعه ارتباطی بین مصرف نمک بیشتر و شاخص توده بدنی بالاتر (بی ام آی) نشان داده است.

نمک بیش از حد خطر دیابت را افزایش می‌دهد
پژوهشگران دانشگاه تولان مصرف نمک برای بیش از ۴۰۰ هزار بزرگسال ثبت شده در زیست بانک بریتانیا (UK Biobank) را به مدت نزدیک به ۱۲ سال بررسی کردند.

بیش از ۱۳ هزار شرکت کننده که به طور منظم از نمک استفاده می‌کردند به دیابت نوع ۲ مبتلا شدند. این بیماری زمانی شکل می‌گیرد که بدن دیگر قند خون را به درستی تنظیم نکرده و منجر به مقاومت به انسولین می‌شود.

در مقایسه با شرکت کنندگانی که "هرگز/به ندرت" نمک مصرف می‌کردند، پژوهشگران دریافتند افرادی که "گاهی"، "به طور معمول"، یا "همیشه" از نمک استفاده می‌کردند، به ترتیب ۱۳ درصد، ۲۰ درصد و ۳۹ درصد احتمال بیشتری دارد به دیابت نوع ۲ مبتلا شوند.

کلسی کاستا، متخصص و مشاور تغذیه به این نکته اشاره داشته که مصرف زیاد نمک می‌تواند خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ را از طریق تاثیرگذاری بر موارد زیر افزایش دهد:

وزن

فشار خون

متابولیسم

التهاب

به گفته کاستا که در این مطالعه حضور داشت، مصرف بیش از حد نمک ممکن است تعادل در باکتری‌های روده را بر هم زده و به التهاب روده منجر شود. این شرایط می‌تواند به مقاومت به انسولین و افزایش خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ کمک کند.

"التهاب می‌تواند به سلول‌ها و بافت‌ها در بدن آسیب رسانده و مقاومت به انسولین و اختلال در متابولیسم گلوکز را در پی داشته باشد. "

چه رابطه‌ای بین نمک، چاقی و دیابت نوع ۲ وجود دارد؟
مصرف بیش از حد نمک با فشار خون بالا و افزایش وزن مرتبط است که خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ را افزایش می‌دهد.

به گفته کاستا، امکان این شرایط وجود دارد، زیرا مصرف زیاد نمک به ویژه در افراد چاق می‌تواند به افزایش مصرف کالری (و سدیم) منجر شود.

کاستا برای کمک به توضیح این که چرا مصرف نمک می‌تواند بر خطر دیابت تاثیر بگذارد، به نظریه جدیدی اشاره داشته که نشان می‌دهد فروکتوز، نوعی قند که در بسیاری از غذا‌ها وجود دارد، می‌تواند با تاثیر بر متابولیسم سلولی و افزایش میل به غذا‌های پر انرژی، به چاقی منجر شود.

به گفته کاستا، فروکتوز تنها از منابع غذایی سرچشمه نمی‌گیرد، بلکه می‌تواند توسط بدن از گلوکز ساخته شود، به ویژه زمانی که رژیم‌های غذایی پر نمک و کم آب مصرف می‌شوند. این افزایش تولید فروکتوز می‌تواند مقاومت به لپتین، هورمون تنظیم کننده اشتها را در پی داشته باشد.

"کاهش حساسیت بافت‌های بدن به لپتین می‌تواند به چاقی و عوارض متابولیکی مانند مقاومت به انسولین و سطوح چربی غیرطبیعی منجر شود، زیرا تعادل انرژی و متابولیسم طبیعی بدن را مختل می‌کند. "

آیا باید از نمک به طور کامل پرهیز کرد؟
در شرایطی که مصرف زیاد نمک ممکن است یک عامل خطر برای دیابت نوع ۲ باشد، کاستا معتقد است که افراد سالم تا زمانی که از مصرف بیش از حد نمک پرهیز کنند نباید زیاد نگران باشند.

بدن انسان برای حفظ تعادل مناسب مایعات، ارسال سیگنال‌های عصبی و کمک به انقباض و شل شدن ماهیچه‌ها به مقدار کمی سدیم نیاز دارد.

دنبال کردن عادات غذایی سالم و متعادل و نظارت بر منابع سدیم دیگر در رژیم غذایی اهمیت دارد. در همین راستا، مد نظر قرار دادن جایگزین‌های کم سدیم به جای نمک می‌تواند مفید باشد. این رویکرد نه تنها تغذیه آگاهانه را تقویت می‌کند، بلکه ارزش غذایی شما را بدون از بین بردن عطر و طعم آن افزایش می‌دهد.

آیا برخی نمک‌ها نسبت به بقیه سالم‌تر هستند؟
 نمک از یون‌های سدیم و کلرید تشکیل شده است، اما میزان سدیم در انواع مختلف نمک با توجه به منبع و روش فرآوری می‌تواند متفاوت باشد.

"یک قاشق چایخوری نمک آشپزخانه تقریبا ۲۳۰۰ میلی گرم سدیم دارد. نمک‌هایی با اندازه کریستال‌های بزرگتر مانند نمک‌های دریایی و نمک‌های صورتی در هر قاشق چایخوری سدیم کمتری نسبت به نمک آشپزخانه دارند. کریستال‌های بزرگتر فضای بیشتری اشغال می‌کنند و بر همین اساس کریستال‌های کمتر و در نتیجه سدیم کمتر در قاشق جای می‌گیرد. "

برخی نمک‌ها مانند نمک صورتی هیمالیا به عنوان گزینه‌هایی سالم‌تر معرفی می‌شوند، زیرا حاوی مواد معدنی مانند منیزیم و پتاسیم هستند. اما حتی نمک‌های سالم‌تر نیز حاوی سدیم هستند.

این مواد معدنی در مقادیر بسیار کم وجود دارند و برای کسب فواید تغذیه‌ای قابل توجه از آن‌ها نیاز به مصرف مقدار بسیار زیادی نمک در روز است که می‌تواند به آثار نامطلوب سلامتی منجر شود.

به گفته کاستا، از نظر وزن، همه انواع نمک تقریبا مقدار مشابهی سدیم دارند. در نهایت، تمام اشکال نمک در صورت مصرف بیش از حد می‌توانند در افزایش فشار خون نقش داشته باشند.

چه مقدار نمک در روز بیش از حد محسوب می‌شود؟
دستورالعمل‌های غذایی ۲۰۲۰-۲۰۲۵ آمریکا توصیه می‌کند که بزرگسالان مصرف سدیم روزانه خود را به کمتر ۲۳۰۰ میلی گرم محدود کنند. انجمن قلب آمریکا توصیه‌هایی مشابه دارد، اما به بزرگسالان مبتلا به فشار خون بالا توصیه می‌کند که مصرف نمک خود را به ۱۵۰۰ میلی گرم در روز کاهش دهند.

این شامل نمکی می‌شود که طی پخت و پز به غذا اضافه می‌شود و همچنین سدیمی که به طور طبیعی در غذا‌ها وجود دارد.

همچنین، باید به این نکته اشاره داشت که مقدار ۲۳۰۰ میلی گرم نه یک هدف، بلکه بیشترین حد مجاز محسوب می‌شود. برای دنبال کردن یک رژیم غذایی سالم تر، افراد باید مصرف کمتر سدیم را مد نظر قرار دهند. از این رو، توصیه انجمن قلب آمریکا به محدود کردن مصرف روزانه سدیم به ۱۵۰۰ میلی گرم هدف سالم تری محسوب می‌شود.

کاهش مصرف سدیم نه تنها از سلامت قلبی عروقی پشتیبانی می‌کند، بلکه در نتایج کلی سلامت بهتر بدن نیز نقش دارد.