داروی ضد چاقی جدیدی که خطر حمله قلبی را هم کم می‌کند

این کارآزمایی نخستین بررسی است که نشان می‌دهد این داروی کاهنده وزن می‌تواند به محافظت در برابر بیماری‌های جدی قلبی در بزرگسالان چاق کمک کند، و احتمالاً به گزینه درمانی جدید برای بیماری قلبی باز می‌کند که علت اصلی مرگ‌ومیر در اغلب کشور‌های جهان است.

نتایج این بررسی در روز شنبه در نشست علمی انجمن قلب آمریکا در سال ۲۰۲۳ در فیلادلفیا ارائه و همزمان در ژورنال پزشکی نیوانگلند منتشر شدند.

دکتر مایکل لینکاف، نویسنده اصلی مطالعه و متخصص قلب در کلینیک کلیولند که نتایج را ارائه کرد، گفت: «این یافته‌ها موضوع مهمی است. صرفاً داشتن اضافه وزن یا چاقی عامل خطر برای افزایش خطر بیماری قلبی است، ولی تاکنون درمانی برای رفع این عامل خطر خاص وجود نداشته است.»

کاهش ۲۰ درصدی در خطر بیماری‌های قلبی-عروقی
این کارآزمایی شامل بیش از ۱۷۶۰۰ بزرگسال ۴۵ سال به بالا دچار بیماری قلبی بود که دوز هفتگی ۲.۴ میلی‌گرم «سماگلوتید» داروی مورد استفاده از در فراورده تزریقی ویگووی است، یا دارونما دریافت کردند. حدود سه چهارم شرکت‌کنندگان مرد بودند.

همه شرکت کنندگان در مطالعه دارای اضافه وزن یا چاق بودند، اما مبتلا به دیابت نبودند. بیمارانی که در ۶۰ روز گذشته حمله قلبی یا سکته مغزی داشته‌اند، اجازه ثبت نام در این کارآزمایی را نداشتند.

پس از حدود ۳ سال پیگیری، حوادث قلبی عروقی مانند حمله قلبی، سکته مغزی یا مرگ مرتبط با بیماری قلبی در ۵۶۹ شرکت کننده در گروه ویگووی رخ داد، در حالیکه در این رقم در گروه دارونما ۷۰۱ مورد بود؛ این به معنای ۲۰٪ کاهش خطر در افرادی است که ویگووی مصرف کرده بودند.

کارشناسان می‌گویند اثر درمانی دارویویگووی در مبتلایان به بیماری قلبی بسیار مهم است، چرا که چاقی یا اضافه وزن یک عامل خطرساز برای اضافه‌وزن یا چاقی است.

بررسی‌ها درباره دارو‌های کاهنده وزن قدیمی‌تر مانند فنترمین یا اورلیستات اثرمحافظت‌کننده در برابر بیماری قلبی نشان نداده‌اند. یک داروی کاهنده وزن به نام فن-فن (Fen-Phen)، در اواخر دهه ۱۹۹۰ از بازار آمریکا خارج شد، زیرا به مشکلات جدی قلبی مرتبط بود.

یک رده دارویی جدید
سماگلوتید به گروهی از دارو‌ها به نام «آگونیست‌های گیرنده GLP-۱» تعلق دارد که اثر هورمون GLP-۱ (پپتید شبه‌گلوکاگونی-۱) را تقلید می‌کند. این هورمون در پاسخ به غذا خوردن از دستگاه گوارش آزاد می‌شود و بدن را وامی‌دارد تا انسولین بیشتری تولید کند که قند خون را کاهش می‌دهد. این دارو نه تنها به کنترل قند خون در افراد دیابتی کمک می‌کند، بلکه به بیماران چاق نیز در کاهش وزن و اجتناب از عواقب سوء قلبی یاری می‌رساند.

پژوهشگران هنوز نمی‌دانند دقیقاً این دارو چگونه از مشکلات جدی قلبی در بیماران دارای اضافه وزن پیشگیری می‌کند. ممکن است این سودمندی نتیجه کاهش وزن خود باشد یا سایر سازوکار‌های دارویی باشد.

لینکاف، نویسنده مطالعه، گفت التهاب احتمالا نقشی ایفا می‌کند. التهاب می‌تواند باعث پارگی پلاک‌های شریانی و تشکیل لخته خون شود که با انسداد رگ‌ها حمله قلبی یا سکته مغزی ایجاد می‌کند.

به گفته لینکاف در این کارآزمایی بیمارانی که این دارو را مصرف کردند، کاهش التهاب مشابهی را در مقایسه با بیمارانی که دارو‌های کاهنده کلسترول استاتینی مصرف می‌کردند، تجربه کردند.

کارشناسان می‌گویند این گروه جدید دارو‌های جدید کاهنده وزن قابلیت تبدیل شدن به درمان‌های جدید بیماری قلبی را دارند. اما هنوز لازم است تحقیقات بیشتری برای بررسی میزان کاهش خطر قلبی عروقی با مصرف این دارو در بیماران چاقی که بیماری قلبی ندارند، مورد نیاز است.