آیا در طول روز خستهاید؟ آیا علائمی مانند مه مغزی، افزایش وزن، لرز یا ریزش مو را تجربه میکنید؟ شاید هم اغلب مضطرب هستید و عرق میکنید. در این صورت ممکن است غده تیروئید شما مقصر باشد. تیروئید، تنظیمکننده بزرگ هورمونهای بدن و ذهن است که گاهی اوقات بهویژه در زنان دچار مشکل میشود. دریافت درمان مناسب میتواند به بهبود شما کمک کند.
علایم تیروئید در زنان چیست؟
تیروئید، غدهای پروانهای شکل در جلوی گردن است و هورمونهای تولید شده توسط آن سرعت متابولیسم را کنترل میکنند. متابولیسم، سیستمی است که به بدن کمک میکند تا انرژی خود را مصرف کند. اختلالات تیروئید میتواند متابولیسم را کُند سازد، یا افزایش دهد. هنگامی که سطح هورمون خیلی پایین یا خیلی زیاد میشود، طیف وسیعی از علائم را تجربه میکنید.
افزایش یا کاهش وزن
تغییر وزن غیرقابل توضیح، یکی از شایعترین علائم اختلال تیروئید است. افزایش وزن ممکن است نشاندهنده سطوح پایین هورمونهای تیروئید یا همان کمکاری تیروئید باشد. در مقابل، اگر تیروئید بیش از نیاز بدن هورمون تولید کند، ممکن است به طور غیر منتظره وزن کم کنید که از آن با عنوان پرکاری تیروئید نام میبرند. کمکاری تیروئید بسیار شایعتر از پرکاری تیروئید است.
نشانه های مهم تیروئید در زنان: تورم گردن
پرکاری تیروئید میتواند باعث افزایش سرعت قلب، افزایش فشار خون و احساس تپش قلب یا انواع دیگر تپش قلب شود.
تورم، یا بزرگ شدن گردن، نشانه قابل مشاهدهای است که از اختلال در عملکرد غده تیروئید خبر میدهد. گواتر ممکن است با کمکاری تیروئید، یا پرکاری تیروئید رخ بدهد. گاهی اوقات تورم در گردن میتواند ناشی از سرطان تیروئید یا ندولها باشد. ندولها، تودههایی هستند که در داخل تیروئید رشد میکنند. البته ممکن است تورم گردن ربطی به غده تیروئید نداشته باشد.
علایم تیروئید در زنان چیست؟ تغییر در ضربان قلب
هورمونهای تیروئید تقریبا بر هر اندامهای بدن تاثیر میگذارد و میتواند بر سرعت ضربان قلب نیز تاثیر بگذارد. افراد مبتلا به کمکاری تیروئید ممکن است متوجه شوند ضربان قلبشان کندتر از حد معمول است. پرکاری تیروئید میتواند باعث افزایش سرعت قلب، افزایش فشار خون و احساس تپش قلب یا انواع دیگر تپش قلب شود.
تغییر در انرژی یا خلق و خو
اختلالات تیروئید میتواند تاثیری قابل توجه بر سطح انرژی و خلق و خوی شما داشته باشد. این اختلال باعث میشود افراد احساس خستگی، تنبلی و افسردگی کنند. پرکاری تیروئید میتواند باعث اضطراب، مشکلات خواب، بیقراری و تحریکپذیری شود.
ریزش مو نشانه دیگری است که از عدم تعادل هورمونهای تیروئید خبر میدهد. هم کمکاری تیروئید، هم پرکاری تیروئید باعث ریزش مو میشود. در بیشتر موارد، پس از درمان اختلال تیروئید، موهایتان دوباره رشد میکنند.
نشانه های مهم تیروئید در زنان: ریزش مو
ریزش مو نشانه دیگری است که از عدم تعادل هورمونهای تیروئید خبر میدهد. هم کمکاری تیروئید، هم پرکاری تیروئید باعث ریزش مو میشود. در بیشتر موارد، پس از درمان اختلال تیروئید، موهایتان دوباره رشد میکنند.
احساس سرما یا گرمای بیش از حد
اختلالات تیروئید، توانایی تنظیم دمای بدن را مختل میکند. افراد مبتلا به کمکاری تیروئید ممکن است بیشتر از حد معمول، احساس سرما کنند. پرکاری تیروئید معمولا تاثیر معکوس دارد و باعث تعریق بیش از حد و بیزاری از گرما میشود.
سایر علائم کم کاری تیروئید
کم کاری تیروئید میتواند علائم دیگری را به وجود آورد که عبارتند از:
- پوست خشک و ناخنهای شکننده
- بیحسی یا گزگز در دست
- یبوست
- دورههای قاعدگی غیر طبیعی
سایر علائم پرکاری تیروئید
پرکاری تیروئید میتواند علائم دیگری را به وجود آورد که عبارتند از:
- ضعف عضلانی یا لرزش دستها
- مشکلات بینایی
- اسهال
- دورههای قاعدگی نامنظم
سایر علل کم کاری تیروئید
در برخی موارد، کمکاری تیروئید ناشی از مشکل در غده هیپوفیز است که در پایه مغز قرار دارد. این غده، هورمون محرک تیروئید (TSH) را تولید میکند. اگر غده هیپوفیز شما TSH کافی تولید نکند، سطح هورمونهای تیروئید کاهش مییابد. سایر علل کمکاری تیروئید شامل التهاب موقت تیروئید یا داروهایی است که بر عملکرد تیروئید تاثیر میگذارد.
1- بیماری هاشیموتو
شایعترین علت کمکاری تیروئید، بیماری هاشیموتو است. هاشیموتو، یک اختلال خود ایمنی است که در آن بدن به غده تیروئید حمله میکند، در نتیجه تیروئید آسیب میبیند و نمیتواند به مقدار کافی هورمون تولید کند. بیماری هاشیموتو معمولا ارثی است.
2- بیماری گریوز
شایعترین علت پرکاری تیروئید بیماری گریوز است. گریوز، یک اختلال خود ایمنی است که به غده تیروئید حمله میکند و باعث ترشح سطوح بالای هورمونهای تیروئید میشود. تورم قابل مشاهده و ناراحتکننده در پشت چشم، یکی از علائم بیماری گریوز است.
سایر علل پرکاری تیروئید
پرکاری تیروئید میتواند ناشی از گرههای تیروئید باشد که تودههایی هستند که در داخل تیروئید ایجاد میشوند و گاهی اوقات شروع به تولید هورمونهای تیروئید میکنند. تودههای بزرگ ممکن است گواتر قابل توجهی ایجاد کنند. تودههای کوچکتر را میتوان با سونوگرافی تشخیص داد.
اختلال تیروئید؟ یا یائسگی؟
به این دلیل که اختلالات تیروئید میتواند باعث تغییر در چرخه قاعدگی و خلق و خو شود، گاهی اوقات با یائسگی اشتباه گرفته میشود. اگر مشکوک به مشکل تیروئید باشید، یک آزمایش خون ساده میتواند مشخص کند که مقصر اصلی، یائسگی است یا اختلال تیروئید. شاید هم علت، ترکیبی از این دو باشد.
چه افرادی باید آزمایش تیروئید بدهند؟
اگر مشکوک به مشکل تیروئید باشید، یک آزمایش خون ساده میتواند مشخص کند که مقصر اصلی، یائسگی است یا اختلال تیروئید. شاید هم علت، ترکیبی از این دو باشد.
اگر فکر میکنید علائم تیروئید را دارید، از پزشک خود بخواهید که برایتان آزمایش تجویز کند. کمکاری تیروئید، بیشتر زنان بالای 60 سال را تحت تاثیر قرار میدهد. پرکاری تیروئید هم در زنان شایعتر است. سابقه خانوادگی تیروئید، خطر ابتلا به هر یک از این اختلالات را افزایش میدهد.
تشخیص اختلالات تیروئید
اختلالات تیروئید با این روشها تشخیص داده میشود:
1- معاینه فیزیکی
نگاه دقیق به آینه ممکن است به شما کمک کند تیروئید بزرگ شده را ببینید. پزشک هم در مرحله اولیه تشخیص، معاینه فیزیکی انجام میدهد.
2- آزمایش خون
اگر پزشک به اختلال تیروئید مشکوک باشد، برایتان آزمایش خون تجویز میکند. این آزمایش، سطح هورمون محرک تیروئید (TSH) را اندازه میگیرد. همراه با اندازهگیری TSH، سطح هورمون تیروئید هم تجزیه و تحلیل میشود. اگر TSH بالا باشد، معمولا به این معنی است که عملکرد تیروئید شما خیلی کم است یعنی کمکاری تیروئید دارید. اگر TSH پایین باشد، به طور کلی به این معنی است که تیروئید، بیشفعال است یا پرکاری تیروئید دارید. در برخی موارد، از تصویربرداری و بیوپسی برای ارزیابی ناهنجاری تیروئید، کمک گرفته میشود.
عوارض اختلال تیروئید
در صورت عدم درمان، کمکاری تیروئید میتواند سطح کلسترول و احتمال سکته مغزی یا حمله قلبی را افزایش دهد. در موارد شدید، سطوح بسیار پایین هورمونهای تیروئید باعث از دست دادن هوشیاری و کاهش دمای بدن میشود که تهدیدکننده زندگی است. پرکاری تیروئید درماننشده میتواند باعث مشکلات جدی قلبی و شکنندگی استخوانها شود.
درمان کم کاری تیروئید
به احتمال زیاد پزشک، هورمونهای تیروئید را به شکل قرص برایتان تجویز میکند. با این درمان معمولا در عرض چند هفته به شکل قابل توجهی بهبود مییابید. درمان طولانیمدت منجر به انرژی بیشتر، کاهش سطح کلسترول و کاهش وزن تدریجی منجر میشود. اکثر افراد مبتلا به کمکاری تیروئید لازم است تا پایان عمر، دارو مصرف کنند.
درمان پرکاری تیروئید
رایجترین گزینه درمان برای بزرگسالان ید رادیواکتیو است که غده تیروئید را در طول 6 تا 18 هفته از بین میبرد. هنگامی که غده از بین رفت، یا توسط جراحی برداشته شد، اکثر بیماران باید مصرف هورمونهای تیروئید را به شکل قرص شروع کنند. یکی دیگر از درمانهای رایج پرکاری تیروئید، داروهای ضد تیروئید است که هدف آن کاهش میزان هورمونهای تولید شده توسط تیروئید است. بسیاری از افراد باید برای طولانیمدت تحت درمان دارویی قرار بگیرند. ممکن است داروهای دیگری برای کاهش علائمی مانند نبض سریع و لرز تجویز شود.
جراحی برای اختلالات تیروئید
برداشتن غده تیروئید میتواند پرکاری تیروئید را درمان کند، اما این روش فقط در صورتی توصیه میشود که داروهای ضد تیروئید موثر نباشند. برای بیماران مبتلا به ندولهای تیروئید، جراحی توصیه میشود. پس از برداشتن تیروئید، اکثر بیماران به مکملهای روزانه هورمونهای تیروئیدی نیاز دارند تا از ابتلا به کمکاری تیروئید پیشگیری شود.
سرطان تیروئید
سرطان تیروئید، یک سرطان غیرشایع و جزو کم مرگترین سرطانها است. علامت اصلی آن، توده یا تورم در گردن است و فقط حدود 5درصد از گرههای تیروئید سرطانی هستند. سرطان تیروئید اغلب با جراحی و سپس درمان با ید رادیواکتیو یا در برخی موارد با پرتودرمانی خارجی درمان میشود.
خلاصه
تورم گردن، افزایش یا کاهش وزن، تغییر در ضربان قلب و تغییر در انرژی یا خلق و خو، برخی از علائم تیروئید در زنان است. بسته به اینکه دچار کمکاری یا پرکاری تیروئید هستید، پزشک درمانهای مناسب را تجویز میکند.