بعد از ترک سیگار چه اتفاقی در بدن می‌افتد؟

حتی اگر سالهاست سیگار میکشید، ترک سیگار برای شما مزایای شگفت‌انگیز و فوری دارد. هر ساله نیم‌میلیون آمریکایی به دلایل مرتبط با سیگار کشیدن، جانشان را از دست می‌دهند، در حالی که تخمین زده شده ۱۶ میلیون آمریکایی، درگیر بیماری‌های مزمن مرتبط با سیگار مانند بیماری مزمن انسدادی ریه، بیماری قلبی، سکته مغزی یا سرطان هستند.

اگرچه خطرات سیگار برای همه روشن است، اما ترک آن همچنان چالش‌برانگیز است و بسیاری از افراد با فرض اینکه دیگر کار از کار گذشته و بدنشان آسیب دیده، امیدشان را به ترک سیگار از دست داده‌اند. با این حال، همانطور که تحقیقات به طور مداوم نشان می‌دهند، هنوز جای امید هست. 

برای درک این که فواید کوتاه‌مدت و بلندمدت ترک سیگار برای سلامتی چه هستند، با برخی کارشناسان در مورد اتفاقاتی که در ساعات، روزها، هفته‌ها، ماه‌ها و سال‌ها پس از ترک سیگار در بدن می‌افتد، صحبت کردیم. 

بهبود ضربان قلب و تنفس

کسانی که سیگار را ترک می‌کنند، انتظار داشته باشند ضربان قلب و تنفس آن‌ها بهبود یابد. 

نخستین تغییری که ظرف چند ساعت پس از ترک رخ می‌دهد، کاهش ضربان قلب است. افزایش سطح مونوکسیدکربن در خون افراد سیگاری (که سه برابر بیشتر از غیرسیگاری‌هاست) طی چند روز به حالت عادی باز می‌گردد. 

طی هفته‌ها، تغییرات دیگری هم شروع می‌شود. یکی از عمده‌ترین این تغییرات، بهبود عملکرد ریه و کاهش سرفه است. این تغییرات ظرفیت ورزش کردن شما را بالا می‌برند، به این صورت که راحت‌تر نفس می‌کشید و ایجاد و حفظ یک عادت ورزشی مانند پیاده‌روی منظم یا انجام تمرینات قدرتی صبحگاهی دیگر برایتان سخت نیست. 

ورزش می‌تواند به مرور عادت جایگزین سیگار کشیدن شود. قرار نیست این جایگزینی به سرعت انجام شود اما خوب است عادت قبلی را با یک عادت سالم جایگزین کنید. حس بویایی و چشایی بسیاری از افراد چند هفته و چند ماه پس از ترک سیگار، بهتر می‌شود. جالب است که بدانید گاهی خود فرد سیگاری متوجه آسیبی که با سیگار کشیدن به حس بویایی و چشایی خود زده، نمی‌شود. 

کاهش شدید خطر حمله قلبی یا سکته مغزی

ترک سیگار پس از چند ماه و چند سال، منجر به کاهش شدید خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی، مانند حمله قلبی یا سکته می‌شود. 

در دو سال اول پس از ترک سیگار، خطر به میزان زیادی کاهش می‌یابد. هرقدر زمان بیشتری از ترک سیگار بگذرد، میزان کاهش این خطر بیشتر می‌شود، طوری که با گذشت ۱۰ سال، خطر «مرگ» ناشی از بیماری‌های قلبی عروقی در قیاس با افراد سیگاری، ۶۳ درصد کاهش می‌یابد. 

کاهش خطر ابتلا به سرطان پس از یک دهه ترک

با گذشت زمان از ترک سیگار، خطر ابتلا به انواع خاصی از سرطان کاهش می‌یابد. ۱۰ سال پس از ترک سیگار، زمانی است که این خطر به میزان قابل‌توجهی کاهش می‌یابد. 

پس از ۱۰ سال، خطر «مرگ» ناشی از سرطان ریه به نصف می‌رسد. این کاهش مشابه در انواع دیگر سرطان‌های مرتبط با سیگار، مانند سرطان‌های سر، گردن یا مری هم وجود دارد. 

بهتر است سیگار را در سنین پایین‌تر ترک کنید. اما اگر از پس این کار برنیامدید و ترک سیگار را تا رسیدن به سنین بالاتر به تعویق انداختید، مزایای آن همچنان زیاد است. 

کند شدن پیشرفت بیماری‌های مرتبط با سیگار 

برای افرادی که درگیر بیماری‌های مزمن مرتبط با سیگار مانند سرطان، بیماری قلبی یا بیماری انسدادی مزمن ریه هستند، ترک سیگار پیشرفت بیماری را کند کرده و در عین حال شانس بقای آن‌ها را بیشتر میکند. در صورت ترک سیگار، احتمال عود بعد از سرطان نیز کمتر می‌شود. 

برای افرادی که سابقه حمله قلبی دارند، ترک سیگار شانس ابتلا به حمله دوم را کاهش می‌دهد. 

پیچیدگی اعتیاد 

سیگار کشیدن به دلایل متعدد می‌تواند یکی از سخت‌ترین انواع اعتیاد برای ترک کردن باشد. نیکوتین اعتیادآورترین ماده موجود در جهان است. معتاد شدن بسیار آسان و ترک آن بسیار دشوار است. مشکلات ترک سیگار به ترکیبی از عوامل فیزیکی و رفتاری ارتباط دارند. 

نخستین چالش به دلیل وابستگی فیزیکی به نیکوتین است که ترکیبی از میل شدید و علائم ترک را پس از ترک ایجاد می‌کند. ترکیب میل شدید و علائم ترک کاملاً ناخوشایند است. بسیاری از مردم می‌گویند پس از ترک سیگار، گرسنگی بیش از حد همراه با حس کلی زودرنجی را تجربه کرده‌اند. برای کاهش این علائم، تعدادی ابزار در دسترس است، از جمله چسب‌های نیکوتین و آدامس یا داروهایی مانند بوپروپیون. 

دومین عامل اصلی که ترک سیگار را بسیار دشوار می‌کند، رفتاری است. سیگار به بخشی جدایی‌ناپذیر از زندگی شما تبدیل شده است. برای فردی که سالهاست سیگار می‌کشد، روز با زمان و مکان سیگار کشیدن تعریف می‌شود، خواه صبح باشد، خواه در وقفه‌هایی در طول روز یا در محیط‌های خاص. این رفتارها چنان ریشه‌دار میشوند که ترک‌شان بسیار دشوار می‌شود، حتی اگر علائم فیزیکی ترک به خوبی کنترل شوند. 

ترک کردن معمولاً به تلاش‌های متعدد نیاز دارد

با توجه به مشکلات مربوط به اعتیاد به نیکوتین، سیگاری‌ها قبل از یافتن یک استراتژی موفق، تلاش‌های زیادی برای ترک سیگار می‌کنند و چیزی که در نهایت برای یک نفر موثر است ممکن است برای دیگری موثر نباشد. 

برخی افراد برای ترک سیگار باید تغییرات عمده‌ای در عادات روزانه‌شان ایجاد کنند، در حالی که برخی دیگر ممکن است با سازگاری‌های جزئی نتیجه بگیرند. برخی افراد پس از چند تلاش نخست، سیگار را ترک می‌کنند، اما این کار برای دیگران ممکن است چند سال طول بکشد. هر تلاش درسی است درباره چگونگی بهتر تلاش کردن در تلاش بعدی!