اگر در خانه پنهانی دربارهی خوراکی خوشمزهای که تازه خریده اید صحبت کنید، گوشهای فرزندتان فوراً آن را خواهد شنید، اما هر قدر که به او امر و نهی و توصیه و نصیحت کنید در گوشش فرو نخواهد رفت.
ترفندهای زیر توصیهی روانشناسان به والدین برای مطیع کردن فرزندان خود هستند.
۱- توجه فرزندتان را به خودتان جلب کنید
بچهها وقتی درگیر بازی یا دعوا هستند، اصلاً متوجه نمیشوند که دارید با آنها صحبت میکنید و به صحبتها و حتی فریادهایتان بی اعتنایی میکنند. برای اینکه کاری کنید فرزندتان به شما گوش دهد و به او کمک کنید که بتواند روی حرفهای شما تمرکز کند، روی زمین بنشینید یا به طرف او خم شوید و دست تان را آرام روی شانه اش بگذارید. این کار احتمال شنیده شدن حرف هایتان را بالا میبرد.
۲- آرام صحبت کنید
گرچه ما تصور میکنیم با فریاد زدن سریعتر میتوان نتیجه گرفت، اما بچهها اغلب به فریادهای پدر و مادرشان عادت میکنند و دیگر واکنشی به آنها نشان نمیدهند. به همین دلیل اگر فرزندتان در اتاق دیوانه وار در حال فریاد کشیدن و بازی کردن بود، سعی کنید با او با صدای آهسته صحبت کنید. این شیوه بخصوص روی بچههای کوچک تأثیرگذار است و بر روی نوجوانها و حتی بزرگ ترها هم تأثیر دارد.
درک صدای آهسته به کار ذهنی بیشتری نیاز دارد و این امر باعث میشود توجه فرد جلب شود و با دقت بیشتر به صحبتهای گوینده گوش دهد. به علاوه، ما به طور غریزی تصور میکنیم صحبتهای مهمی که با صدای آهسته بیان میشوند میتوانند روی سلامت روان ما تأثیر بگذارند. در مورد کودکان، صدای آهسته تأثیر آرامش بخشی دارد، بنابراین میتوانید صرفاً برای کاهش اضطراب فرزندتان هم از صدای آهسته استفاده کنید.
۳- اجازه دهید فرزندتان کنترل موقعیت را در دست بگیرد
سعی کنید هنگام صحبت با فرزند خود از جملههای «اگر – میتوانی» بیشتر استفاده کنید، جملههای دستوری سادهای که با آن به فرزند خود میفهمانید برای به دست آوردن چیز مورد نظرش باید چه کاری انجام دهد. این کار به فرزندتان کمک میکند که متوجه شود میتواند کنترل موقعیت را در دست بگیرد و اینکه وقتی نتیجهی مثبتی حاصل شد، او مسئول آن است. وقتهایی هم که میخواهید فرزندتان کار بخصوصی را انجام دهد، از چنین جملات استفاده کنید: «وقتی کارتون دیدنت تمام شد، لطفاً ظرفها را بشور.»
۴- اطلاعات را ساده و خلاصه کنید
ذهن یک کودک زیر ۷ سال بیشتر از یک یا ۲ مورد اطلاعات را نمیتواند همزمان ذخیره کند. این میزان در کودکان بزرگتر و افراد بزرگسال حداکثر ۳ تا ۵ مورد است. به همین دلیل تلاش برای جلب کردن توجه فرزندتان به خود با بیان کردن همزمان چندین و چند جمله کار بیهوده است. بهتر است همهی چیزهای مهمی که میخواهید بگویید را در یک یا ۲ جملهی کوتاه خلاصه کنید. نکات ایمنی را بهتر است به تدریج به فرزندتان یاد دهید تا ذهنش با توصیهها و دستورالعملهای متعدد پُر نشود.
۵- از غر زدن خودداری کنید
اگر فرزندتان دائماً به حرف هایتان بی اعتنایی میکند، شاید هنگام صحبت با او صدایتان را زیاد از حد بالا میبرید یا زیاد غر میزنید. مورد دوم را به دلایل زیر بهتر است انجام ندهید:
– این کار باعث میشود فرزندتان احساس بی کفایتی کند.
– بچهها تلاشها برای بازی با احساسات شان به منظور رسیدن به هدف موردنظر ا متوجه میشوند و از چنین والدینی فاصله میگیرند.
– کمتر از قبل به شما گوش میدهد
– غر زدن هایتان او را آزار میدهد.
– بچهها متوجه میشوند که کافی است صبر کنند تا عصبانیت تان فروکش کند و در نهایت چیزی به همان دلخواه آنها انجام شود.
– هم شما و هم فرزندتان تمرکز خود را تنها روی بخش منفی ماجرا میگذارید، نه راه حل آن.
به جای اینکه عصبانی شوید که فرزندتان برای صدمین بار ظرفهای نشسته را روی میز رها کرده، سعی کنید او را به خاطر رفتارهای درستش تحسین کنید. اگر چیزی از فرزندتان میخواهید، دربارهی آن با او واضح و روشن صحبت کنید و بیشتر از یک بار بیشتر دربارهی عواقب نافرمانی اش به او هشدار ندهید.
۶- برای فرزندتان توضیح دهید که رفتارش چه احساسی به شما میدهد
بسیار مهم است که فرزندتان متوجه شود کارهای او چه تأثیری برا دیگران و حیوانات دور و برش دارد. لازم نیست به او احساس عذاب وجدان دهید. تنها برایش توضیح دهید که کارهایش میتواند کسی را برنجاند یا خشمگین کند. این کار به فرزندتان کمک میکند یاد بگیرد سریعتر با دیگران همدلی کند. برای فرزنتان توضیح دهید که حرف هایش چه حسی به شما میدهد یا رفتارش برای شما چه معنایی دارد. مثلاً: «وقتی غر میزنی معنایش این است که خستهای و وقتش رسیده بازی کردن را تمام کنی.»
۷- به فرزندتان گوش دهید
با دقت به صحبتهای فرزندتان گوش دهید، نه حرفش را قطع کنید، نه مشغول کار دیگری مثل چک کردن تلفن همراه یا تماشای تلویزیون شوید. این کار سنگ بنای اعتماد میان شما و فرزندتان خواهد شد. فرزندتان احساس شنیده شدن خواهد کرد و تمایلش برای گوش کردن به حرفهای شما در پاسخ به این رفتار، بیشتر خواهد شد.
۸- فرزندتان را به فکر کردن دربارهی خودش وادارید
به جای تکرار هزاران بارهی نکات ایمنی برای فرزندتان، حافظه اش را به کار اندازید. از او دربارهی کاری که باید در موقعیت بخصوصی انجام دهید یا انگاهش به یک مشکل بخصوصی، سؤال کنید. این کار به او کمک میکند اصول را بهتر به خاطر بسپارد و به علاوه میتوانید بدون اینکه مثل یک طوطی به نظر برسید، توصیهی مهمی را به فرزندتان یادآوری کنید.
۹- در هر شرایطی فرزندتان را دوست داشته باشید
پدر و مادرهایی که سر فرزندشان به خاطر دست کردن در بینی یا جیغ و داد کردن در مکانهای عمومی، فریاد میکشند، احتمالاً نه با خود فرزندشان، بلکه تصوری که از فرزندشان ایجاد میشود، مشکل دارند. آنها از اینکه ممکن است دیگران فکر کنند والدین خوبی نیستند، احساس خجالت میکنند. پدر و مادرها برای اینکه یاد بگیرند فرزندشان را با همهی نقص هایش بپذیرند (چیزی که سنگ بنای اعتماد است)، باید ابتدا خودشان را بپذیرند.
اگر فرزندتان در حال حاضر رفتار نامناسبی دارد، نباید شک کنید که نمیتواند در آینده تبدیل به انسان شایستهای شود. او را با همهی عیب هایش دوست داشته باشید. فرزندتان تنها زمانی به حرف تان گوش خواهد کرد که حمایت مداوم تان را احساس کند.