دانشمندان مدتهای طولانی درباره درستی طالعبینی تردید داشته و از آن انتقاد کردهاند. در سالهای اخیر، دادههای کلانی گردآوری شده که به دانشمندان امکان داده بتوانند درباره صحت نمادها و نشانههای ماه تولد تحقیق کنند.
متولدین مهر و شهریور احتمالا دوستان خوبی هستند اما نباید با آنها قرار عاشقانه گذاشت. متولدین اردیبهشت آدمهای لجباز و یکدندهای هستند. متولدین خرداد شیطون و بازیگوش هستند. آیا واقعا میتوان این صفات و خصیصههای شخصیتی را به همه متولدین این ماهها نسبت داد و گفت همه متولدین یک ماه خاص این ویژگیها را دارند؟ مطالعهای که در سال 2017 در نشریه بینالمللی Science in Society منتشر شد، سعی کرد به این پرسش پاسخ دهد.
در این مطالعه از دادههای یک آژانس دولتی در آفریقای جنوبی استفاده شد که برگرفته از اطلاعات شخصی 65268 جوینده کار بود که در هنگام پر کردن فرم استخدام به یک پرسشنامه درباره تیپ شخصیتی خودشان هم پاسخ داده بودند.
همه مشارکتکنندگان 12سال مدرسه را کامل کرده و به زبان انگلیسی مسلط بودند. آنها زیر نظر روانشناسان پرسشنامه ویژگیهای اساسی (BTI) را پر کردند.
محققان به طور خاص متولدین سال 1983 را برای این تحقیق برگزیدند. سپس نمونهها را با انتخاب تاریخ تولد: اول ژانویه (عقرب به تعداد 49نفر)، سوم مارس (حوت به تعداد 48نفر)، سوم سپتامبر (سنبله به تعداد 36نفر) و 23 سپتامبر (میزان به تعداد 39نفر) محدود کردند.
این نمونهگیری طوری انجام شده بود که 4گروه با 4نشانه نجومی متمایز و همراستایی سیارهای انتخاب شوند. پرسش بعدی این بود که آیا نتیجه آزمون شخصیت آنها نشان میداد که ویژگیهای شخصیتی متمایزی دارند؟
آزمون ویژگیهای پایه شخصیتی 5 عامل اصلی را در شخصیت اندازهگیری میکند که شامل برونگرایی، عصبی بودن، وظیفهشناسی، گشودگی در مقابل تجربهها و سازگاری است. هر کدام از این 5عامل چندین وجه دارند. برای مثال برونگرایی شامل این موارد است: میزانی که فرد تمایل به معاشرت و بودن در اجتماع دارد، میزانی که فرد از عاطفه مثبت برخوردار است، میزانی که فرد دوست دارد هدایت یک گروه را برعهده بگیرد، میزانی که فرد تمایل به هیجانخواهی و نشاط دارد.
در تضاد با این ویژگیها، عصبی بودن میزان منفیبودن واکنشهای یک فرد به محیط را اندازهگیری میکند. ابعاد عصبی بودن شامل این موارد است: چقدر دچار اضطراب است، چقدر دچار افسردگی است، چقدر خودآگاهی دارد و چقدر ثبات عاطفی به معنای زودرنجی دارد.
وقتی میگوییم یک خردادی شیطون و بازیگوش است احتمالا منظورمان این است که در برونگرایی به ویژه در بعد پویایی و نشاط امتیاز بالایی کسب میکند. یا وقتی میگوییم یک اردیبهشتی کلهشق و لجباز است منظورمان احتمالا این است که در میزان گشودگی در مقابل تجربههای تازه امتیاز پایینی کسب میکند.
در این مطالعه محققان تحلیلهای آماری را برای پیدا کردن شباهت بین نتایج آزمون روانشناسی تیپهای شخصیتی و ویژگیهای مشترک در بین متولدین یک ماه خاص انجام دادند. آنها همچنین بررسی کردند که آیا بین نتایج آزمون روانشناسی و نشانههای متمایز ماه تولد تمایزی وجود دارد یا خیر.
در این مطالعه به لحاظ آماری بین متولدین ماههای خاص و ویژگیهای شخصیتی شباهتی کشف نشد. شهریوری بودن یک فرد احتمال برخورداری از ویژگیهای شخصیتی سایر متولدین شهریور را بالاتر نمیبرد. درواقع در سراسر ماههای تولد هیچ تمایز آماریای بین متولدین ماهها مشاهده نشد. مهرماهیها هیچ تفاوتی با شهریوریها، اسفندیها یا دیماهیها نداشتند.
محققان نتیجهگیری کردند که کلیشههای موجود درباره ماه تولد درست نیست و باید آنها را رها کرد: «این نتایج از طریق مشاهدات و تحقیقات علمی تأیید میکند که طالعبینی را باید همانطور که هست نگریست، یک نظام باور از مد افتاده و کهن که بر مبنای مفروضات اسطورهای شکل گرفته است.»
محققان بر سر تاریخ دقیق آن توافق ندارند اما موافقاند که یکی از قدیمیترین علوم ماورالطبیعه است.
دانشمندان درباره سرمنشأ طالعبینی هم توافق ندارند. یکی از استدلالها میگوید که طالعبینی در بینالنهرین آغاز شد که عراق امروزی است. شواهد نشان میدهد که مصریهای باستان هم موقعیت ستارگان را از 13قرن ق.م ترسیم میکردند.
منبع:راهنماتو