بیماری که در ایران شایع شده چیست؟ کرونا یا ویروسی دیگر؟

این روز‌ها کافیست تا سر کوتاهی به مراکز درمانی بزنیم و جمعیت قابل توجه مبتلا به کرونا و آنفولانزا را ببینیم. جمعیتی که چندان مورد پذیرش قرائت رسمی سیستم درمان نیستند و کماکان کتمان شرایط سخت بیماری‌های مختلف در ۶ماه اخیر ادامه دارد.

به جهت بررسی موضوع فوق گفت و گویی با هادی یزدانی، پزشک و فعال سیاسی، انجام دادیم که در ادامه مشروح آن را می‌خوانیم:این روز‌ها کافیست تا سر کوتاهی به مراکز درمانی بزنیم و جمعیت قابل توجه مبتلا به کرونا و آنفولانزا را ببینیم. جمعیتی که چندان مورد پذیرش قرائت رسمی سیستم درمان نیستند و کماکان کتمان شرایط سخت بیماری‌های مختلف در ۶ماه اخیر ادامه دارد.

به جهت بررسی موضوع فوق گفت و گویی با هادی یزدانی، پزشک و فعال سیاسی، انجام دادیم که در ادامه مشروح آن را می‌خوانیم:

*آنفولانزا جدیدی که اخیرا از همه‌گیری آن صحبت می‌شود چه تفاوتی با کرونا دارد و همه‌گیری آن چگونه است؟
عفونت‌های حاد تنفسی که شش ماه است شاهد آن هستیم موج‌های مختلفی داشته است. اوایل پاییز با موجی مواجه بودیم که بیشتر بیماران مبتلا به آنفولانزا بودند، سپس این موج به سمت کووید متمایل شد و الان دوباره بیشتر بیماران به خصوص اطفال دچار آنفولانزا هستند.

این بیماری جز عفونت‌های حاد تنفسی هستند و مرز‌های ظریف بالینی با کرونا دارند و از روی علائم بالینی نمی‌توان با قطعیت متوجه شد که با چه بیماری‌ای مواجه هستیم. شروع آنفولانزا اصولاً ناگهانی است در صورتی که کرونا به مرور فرد را بیمار می‌کند. سیر کرونا بطئی است، ولی آنفولانزا یک سیر سریع را طی می‌کند و تب و لرز‌های شدید دارد. علائم گوارشی و درد‌های جسمی بیشتری در آنفولانزا شاهد هستیم. در هر حال هر دو عفونت ویروسی هستند و اصول درمانی یکسانی دارند.

از نظر همه‌گیری سیری که امسال در پاییز و زمستان با آن مواجه بودیم مشابه سیر در تمام دنیاست. ما الان با مخلوطی از ویروس‌ها مواجه هستیم. برخی می‌گویند ما با «سوپ ویروس» مواجه شدیم. در چین هم چند ماه گذشته بحث باکتری‌های مایکوپلاسمایی بود که شاید بین بیماران داخل کشور ما هم وجود داشته باشند.

*اقدامات جبرانی برای عدم ابتلا چیست؟
همیشه در عفونت‌های تنفسی دوری از فرد مبتلا و جداسازی بیمار نکته‌ی مهمی است. قبلا این مسائل جدی گرفته نمی‌شد، چون رینو ویروس‌ها که مسئول ابتلا به سرماخوردگی بودند اینقدر قدرت همه‌گیری نداشتند. در کل اصل ماجرا دوری از فرد بیمار و رعایت اصول بهداشتی کلی از جمله شستن دست و زدن ماسک و دوری از مکان‌های شلوغ است. البته ما در آنفولانزا یک درمان اختصاصی داریم و کپسول‌های تامی فلو تجویز می‌شود که هم برای پیشگیری و هم برای درمان است. افراد در معرض خطر با ریسک بالا می‌توانند تامی‌فلو مصرف کنند که البته کمبود آن در کشور مشهود است.

*درصورت ابتلا چه اقداماتی باید انجام شود؟
در صورت ابتلا به هرکدام از این بیماری‌ها، اصل مسئله که مردم گاهی به آن توجه ندارند استراحت است. استراحت و مصرف مایعات بخش اعظمی از روند درمان است. برای کرونا و آنفولانزا در دنیا درمان‌های اختصاصی مختلفی وجود دارد مثل پکسلووید، رمدسیویر و تامی فلو. در ایران ما برای بیماران اغلب درمان علامتی انجام می‌دهیم و نسبت به علائم بیمار دارو‌های مرسوم را تجویز می‌کنیم.

نکته مهم این است که آنتی بیوتیک‌ها هیچ جایگاهی در درمان این بیماری‌ها ندارند. در کرونا البته کورتون‌ها بخشی از درمان بیماران دچار درگیری ریوی و افت اکسیژن بستری در بیمارستان است، اما برای آنفولانزا نه تنها سودی به بیمار نمی‌رساند که او را در معرض ابتلا به عفونت‌های باکتریال قرار می‌دهد.

*چرا مجددا مانند کرونا این سویه نیز کتمان می‌شود؟
به نظر می‌رسد کتمان واقعیت و کتمان مشکل و مسئله به بخشی از روش مدیریتی مدیران کشور تبدیل شده است. البته در کرونا تا زمانی در تمام جهان این بیماری انکار شد، اما از جایی به بعد نتوانستند انکار کنند. متاسفانه این کتمان حقیقت آسیب بالایی به سیستم درمانی و بخش‌های سرپایی ما زد.

بخش سرپایی ما ۶ماه است که در وضعیت بحرانی به سر می‌برد و فشار زیادی وارد می‌کند. با به رسمیت شناختن مسئله و اعلام اینکه با موج آنفولانزا و کرونا مواجه شدیم بهتر می‌شد وضعیت را مدیریت کرد.

زنجیره اصلی انتقال ما در این دوره کودکان بودند و در اصفهان بالای صد درصد تخت‌های اطفال در شهر پر است. اگر کودکی امروز در اصفهان دچار مشکل شود باید دنبال تخت بستری برای او بگردیم. وقتی زنجیره اصلی انتقال در مدارس است و اوج مجدد وجود دارد و علائم شدید در کودکان داریم و دنیا هم دقیقاً نمی‌داند با چه چیزی مواجهیم بهتر بود مدارس تعطیل می‌شد و ماجرا به رسمیت شناخته می‌شد.

در پاییز و زمستان امسال باید چند هفته مدارس تعطیل می‌شد، اما این کار اصلا انجام نشد. کشور درگیر مسائلی است که سلامت دغدغه حکومت و بخشی از مردم نیست. ترس از مرگ کرونا مقداری مسئله را مدیریت کرد، اما الان اینطور نیست.

*آیا دستورالعمل مشخصی برای درمان این بیماری‌ها صادر شده است؟
بله آنفولانزا پروتکل خود را دارد. شما وقتی با چنین بیماری‌هایی مواجه می‌شود که هر روز سخت‌تر می‌شوند باید دستورالعمل‌ها روزآمد شود. اما بخشی از مسئله در وزارت بهداشت است و بخش دیگر باید هماهنگی بین بخشی در سطوح مختلف باشد مثلا تعطیلی مدارس و سیستم آموزش آنلاین که انجام نمی‌شود.

در وزارت بهداشت تمام دستورالعمل‌ها وجود دارد و سیستم درمانی ما به دلیل اینکه منابع و رفرنس‌های ما جهانی است به علم روز متصل است و چیزی جدا از دنیا نیستیم. البته بماند ضرباتی که طب سنتی به ماهیت درمان می‌زند، اما از نظر علمی به جهان متصل هستیم و لذا از نظر دستورالعمل‌های درمانی و بهداشتی ما مشکل خاصی نداریم.