در فهرست بیماریهایی که هیچکس هرگز نمیخواهد به آنها مبتلا شود، سرطان و اچآیوی هر دو قطعا در رتبههای بالا هستند. این در حالی است که پل ادموندز(Paul Edmonds)، مرد اهل کالیفرنیا مبتلا به هر دوی این بیماریها شناخته شد.
اکنون پس از پیگیری یک درمان خاص و پس از گذشت پنج سال، او هم از سرطان خون و هم از اچآیوی نجات یافته است.
این بیمار اکنون در حال بهبودی از لوسمی میلوژن حاد(AML) است و دو سال دیگر نیز میتوان او را درمان شده و نجات یافته از اچآیوی در نظر گرفت، زیرا آن موقع پنج سال از آخرین درمان او گذشته است.
حالا تیم پزشکی وی برای جشن گرفتن این اتفاق و بهبود حیرتانگیز ادموندز نامهای را منتشر کرده است.
روش درمانی پشت این بهبودی به عنوان پیوند سلولهای بنیادی یا در اصطلاح پزشکی، پیوند سلولهای خونساز آلوژنیک شناخته میشود.
این روش به عنوان آخرین بخش درمان سرطانهای خون مانند لوسمی، میلوما و لنفوم که در آنها سلولهای بنیادی خونساز در مغز استخوان بیمار توسط پرتودرمانی یا شیمیدرمانی از بین میروند، استفاده میشود.
سلولهای بنیادی سالم خونساز از یک اهداکننده با ژنهای مشابه اما نه یکسان به بیمار پیوند زده میشوند، جایی که میتوانند شروع به تولید خونِ غیر سرطانی کنند.
پزشکان گزارش دادهاند که در این مورد، سلولهای بنیادی اهدایی یک مزیت اضافه به همراه داشت. این سلولها یک جهش ژنتیکی مرتبط با مقاومت به HIV-۱ داشتند.
گفتنی است که پل ادموندز قبل از این پیوند به مدت ۳۱ سال با HIV-۱ زندگی میکرد.
ادموندز با تشریح تجربیات خود در دهه ۸۰ میلادی گفت: مردم در عرض چند سال پس از فهمیدن مثبت بودن آزمایش اچآیوی میمردند. انگار ابر سیاهی بالای شهر بود.
او در سال ۱۹۸۸ مبتلا به اچآیوی و ایدز تمام عیار تشخیص داده شد که در آن زمان میگفت احساس میکند به اعدام محکوم شده است.
ادموندز از سال ۱۹۹۷ تحت درمان ضد ویروسپسگردی اچآیوی بود که به طور موثر ویروس را تا سطوح غیرقابل شناسایی سرکوب کرد.
اما درمان ضد ویروسپسگردی به تنهایی اچآیوی را درمان نمیکند، بنابراین دیانای ویروس همیشه در سلولهای ایمنی بیمار و در خون ادموندز وجود داشت، تا زمانی که درمان سرطان او نوع متفاوتی از دیانای را به سیستم ایمنی او معرفی کرد.
سلولهای بنیادی که ادموندز در پیوند خود دریافت کرد، دو نسخه از یک جهش ژنتیکی نادر به نام CCR۵ delta-۳ داشتند که باعث میشود افرادی که آن را دارند، به اچآیوی مقاوم شوند. تنها حدود ۱ تا ۲ درصد از جمعیت جهان این جهش را دارند، اما یک اهداکننده برای ادموندز با این جهش از طریق برنامه پیوند سلولهای بنیادی خون و مغز استخوان موسسهای خیریه به نام «شهر امید» پیدا شد.
اچآیوی از گیرنده CCR۵ برای ورود و حمله به سیستم ایمنی استفاده میکند، اما جهش CCR۵ به این معنی است که ویروس نمیتواند از این مسیر وارد شود.
این پیوند، به طور کامل مغز استخوان و سلولهای بنیادی خون ادموندز را با سلولهای اهداکنندگان جایگزین کرد و از آن زمان تاکنون هیچ نشانهای از سرطان خون یا اچآیوی در او دیده نشده است.
گفتنی است که پل ادموندز یکی از پنج نفر در جهان است که تا به حال با این درمان بهبود یافتهاند.
اکنون پس از انجام این پیوند، دیانایِ اچآیوی که زمانی در سلولهای خون ادموندز وجود داشت، در هیچ کجا یافت نمیشود.
پل ادموندز به خاطر پیشرفت علم موافقت و در واقع فداکاری کرد که درمان اچآیوی خود را ۲۵ ماه پس از پیوند متوقف کند. این در حالی بود که اگر ویروس همچنان در بدن او وجود داشت، منجر به احیای آرانای اچآیوی در خون او میشد.
پزشکان میگویند: در زمان پیگیری این درمان، بیمار به مدت ۳۵ ماه پس از قطع درمان ضد ویروسپسگردی از عفونت HIV-۱ عاری بود. این مورد نشان داده است که بیماران مسنتری که برای درمان سرطان تحت درمان HCT با شدت کم قرار میگیرند، میتوانند از عفونت HIV-۱ نیز نجات یابند.
پیوند سلولهای بنیادی با خطرات قابل توجهی همراه است، بنابراین همه افراد مبتلا به اچآیوی نمیتوانند این درمان را دریافت کنند.
این روش درمانی فقط برای کسانی که سرطان خون تهدید کننده زندگی دارند، با امکان درمان اچآیوی به عنوان یک مزیت انجام میشود.
جانا دیکتر یکی از اعضای تیم پزشکی ادموندز امیدوار است که دیگران نیز از این درمان در آینده سود ببرند.
او میگوید: برای کسانی که از پیوند سلولهای بنیادی برای درمان سرطان خود سود میبرند، این ایده که میتوانند به طور همزمان از اچآیوی نیز بهبود یابند، شگفتانگیز است.
این پژوهش در مجله پزشکی New England منتشر شده است.