این سونامی خطرناک تمام ایرانی‌ها را تهدید می‌کند

مرکز آمار ایران امروز اعلام کرد با کاهش شدید نرخ رشد جمعیت، در برآورد‌های جدید جمعیت ایران سال ۱۴۲۵ به سقف ۹۳ میلیون و ۷۰۰ هزار نفر خواهد رسید و از این سال به بعد، روند نزولی جمعیت کشور آغاز خواهد شد.

آمار‌ها چه می‌گویند
نرخ رشد جمعیت از سال ۱۳۶۵ تا ۱۳۸۵، یعنی در یک دوره ۲۰ ساله، از ۳.۹ به ۱.۶ کاهش یافته است. از سال ۱۳۸۵ تا ۱۴۰۰ نیز رشد جمعیت از ۱.۶ به ۰.۶ رسیده است.

آمار‌ها نشان می‌دهد که تعداد موالید در سال ۱۳۹۵ در حدود یک میلیون و ۵۲۸ هزار مورد بوده است که این تعداد در سال ۱۴۰۰ به یک میلیون و ۱۱۹ هزار مورد رسیده است.

بررسی نرخ باروری کلی، یعنی تعداد فرزندان زنده که یک زن در سنین باروری به دنیا می‌آورد؛ نشان می‌دهد که این میزان در سال ۱۳۹۵، ۲.۱۲ بوده که در سال ۱۳۹۹ به ۱.۵۶ کاهش یافته است.

ایران ۱۴۲۹ چگونه خواهد بود؟
ایران در سال ۱۳۹۴ در زمره کشور‌های با جمعیت جوان بوده است. در سال ۱۴۲۹، ایران جزو کشور‌های با جمعیت سالخورده قرار می‌گیرد و ۳۱.۲ درصد از جمعیت کشورمان را سالمندان بالای ۶۰ سال تشکیل خواهند داد که سونامی بزرگی خواهد بود.

در سال ۱۴۲۹ از هر ۳ ایرانی، یک نفر سالمند خواهد بود. ایران در مدت ۳۵ سال از سایر کشور‌های جوان فاصله گرفته است.

پیش بینی می‌شود رشد جمعیت کشور در سال ۱۴۰۵ برابر با ۰.۲۱، در سال ۱۴۱۰ برابر با ۰.۱۵ و در سال ۱۴۱۵ به ۰.۰۴ کاهش یابد. مطابق پیش بینی‌ها، از سال ۱۴۲۰ به بعد رشد جمعیت ایران منفی خواهد شد.

اهمیت فرهنگ سازی در حوزه مسائل جمعیتی
کارشناسان حوزه مسائل جمعیتی، نقش عوامل فرهنگی و باور‌ها و نگرش‌های افراد را بسیار مؤثر می‌دانند. نرخ پایین باروری در برخی استان‌ها و خانواده‌های با رفاه و درآمد بالاتر، می‌تواند موید برجسته‌تر بودن نقش فرهنگ بر مسائل دیگری، چون رفاه اقتصادی باشد.

سیاست‌ها و تبلیغات وسیع برای کنترل جمعیت، که طی ۳۰ سال اخیر در کشور جریان داشته است، به تدریج باعث تغییر فرهنگ عمومی و تمایل به فرزند کمتر شده است.

اصلاح این روند، نیازمند برنامه ریزی و اجرای رویداد‌ها و برنامه‌های فرهنگی در جهت اطلاع رسانی گسترده به جامعه در زمینه بحران جمعیت و فرهنگ سازی برای داشتن جمعیت جوان است.

تجارب نشان می‌دهد که فرهنگ سازی رخ نمی‌دهد مگر اینکه مردمی سازی انجام شده و مردم پای کار بیایند.

سهم وزارت بهداشت در افزایش جمعیت
قطعاً یکی از دستگاه و وزارتخانه‌هایی که نقش به سزایی در زمینه مسائل جمعیتی دارد، وزارت بهداشت است. این وزارتخانه متولی سلامت جامعه است و از همین رو، در مسائل جمعیتی؛ می‌تواند بنیانگذار سیاست‌ها و برنامه‌هایی باشد که منجر به افزایش جمعیت شود.

در همین راستا، تشکیل قرارگاه جوانی جمعیت در وزارت بهداشت، خود بیانگر جایگاه این وزارتخانه در پیشبرد برنامه‌ها و سیاست‌های جمعیتی کشور است.

پوشش کامل ناباروری در مراکز دولتی، رایگان سازی زایمان طبیعی در مراکز دولتی، اختصاص ۵ درصد از بودجه پژوهشی به موضوع جوانی جمعیت، اعطای کامل مرخصی زایمان به کارکنان شاغل در وزارت بهداشت به مدت ۹ ماه برای زایمان یک قلو و ۱۲ ماه برای زایمان دوقلو با رعایت پرداخت حقوق کامل و فوق العاده ویژه، کاهش نوبت شب کاری و همچنین انجام دورکاری به درخواست مادران شاغل و دانشجو تا ۲ سال از تولد فرزند، کسر تعهدات قانونی خدمات پزشکان و پیراپزشکان به مدت ۶ ماه به ازای هر فرزند، راه اندازی سامانه باروری سالم جهت پایش دقیق مادران باردار و…، از جمله اقدامات انجام شده در سطوح کلان مدیریتی در خصوص رشد جمعیت کشور است.