نور یکی از عوامل مهمی است که بر کیفیت مطالعه و یادگیری تأثیر میگذارد. مطالعات نشان دادهاند که نور نامناسب میتواند باعث خستگی چشم، سردرد و حواسپرتی شود که همگی باعث کاهش بازدهی مطالعه میشوند. از سوی دیگر، نور مناسب با بهبود تمرکز و افزایش انگیزه، فرایند یادگیری را تسهیل میکند.
متخصصان توصیه میکنند که برای مطالعهی بهتر است از لامپ با نور سفید استفاده کرد. نور سفید طبیعیترین نور است و خستگی کمتری نسبت به انواع دیگر نور ایجاد میکند. همچنین شدت نور باید در حد مناسب (حدود ۳۰۰ لوکس) تنظیم شود. نور بیش از حد زیاد یا کم، هر دو باعث خستگی چشم و کاهش تمرکز میگردد.
در این مقاله به بررسی جزئیات بیشتر در مورد انواع نور و تأثیر آنها بر مطالعه و یادگیری خواهیم پرداخت و نهایتا بهترین نوع و شدت نور برای افزایش بازدهی مطالعه را مشخص میکنیم.
اهمیت مطالعه در نور مناسب
مطالعه و یادگیری در نور مناسب از اهمیت بسزایی برخوردار است. نور نامناسب میتواند اثرات منفی زیر را بر مطالعه و یادگیری داشته باشد:
از سوی دیگر، مطالعه در نور کافی و مناسب باعث موارد زیر میشود:
بنابراین برای داشتن مطالعهای مؤثر و بهرهور، توجه به نور محیط و چراغ مطالعه بسیار حائز اهمیت است. انتخاب درست و بهینه نوع، شدت و جهتبندی نور از عوامل کلیدی موفقیت در مطالعه محسوب میشود.
رنگ نور مناسب برای مطالعه
نور طبیعی خورشید از نظر تئوری بهترین نوری است که میتوانید برای مطالعه پیدا کنید. دلیل آن این است که رنگها و دمای حاوی نور طبیعی به اندازه کافی روشن هستند که متمرکز شوند، اما آنقدر روشن نیستند که سردرد بگیرید. البته احتمالاً در داخل خانه یا شب بیشتر از بیرون و زیر نور آفتاب مطالعه میکنید. در این صورت، برای مطالعه به نور مصنوعی نیاز خواهید داشت. حال سوالی که مطرح میشود این است که بهترین نور برای مطالعه چیست؟
۱- نور گرم و زرد
ملاتونین یک هورمون طبیعی است که به تنظیم چرخه خواب شما کمک میکند. تولید آن با کاهش نور روز آغاز میشود و بدن شما را به خواب تشویق میکند. نورهای گرم و اتاقهای کم نور میتوانند باعث تولید ملاتونین شوند و بیدار ماندن و تمرکز را برای شما سختتر کنند. رنگهای گرم مانند قرمز و نارنجی دارای طول موج در انتهای طیف هستند و به طور طبیعی توسط مغز با استراحت و زمان خواب مرتبط هستند. این رنگهای گرم میتوانند واکنشی شبیه به غروب خورشید یا نور شمع آرامبخش ایجاد کنند و به جای بیداری و تمرکز، احساس آرامش و خواب آلودگی کنید.
۲- نور سرد و سفید
از سوی دیگر، نورهای آبی و سفید برای بهبود هوشیاری و عملکرد شناختی معرفی شدهاند. مطالعهای که در مجله Sleep Medicine منتشر شد نشان داد که دانش آموزانی که در معرض نور آبی قرار میگیرند عملکرد شناختی قابل توجه بهتری نسبت به دانش آموزانی که در معرض نور گرم قرار میگیرند داشتند. مطالعه دیگری که در مجله Lighting Research & Technology منتشر شد نشان داد که نور آبی به طور قابل توجهی هوشیاری و عملکرد شناختی را در کارکنان اداری بهبود میبخشد.
بهترین لامپ برای اتاق مطالعه
بهترین نوع لامپ برای اتاق مطالعه و انجام فعالیتهایی که نیاز به تمرکز و دقت دارند، لامپ الای دی است.
دلایل اصلی برتری لامپ LED برای اتاق مطالعه:
۴ چراغ برتر برای مطالعه
بهترین نوع چراغ برای مطالعه عموماً چراغهایی هستند که روشنایی متوازنی دارند و از کمترین تأثیر ممکن بر روی چشم استفاده میکنند. در حین مطالعه، مهم است که روشنایی مناسب و یکنواختی داشته باشید. برخی از بهترین انواع چراغ برای مطالعه شامل چراغهای LED با روشنایی کم، چراغهای برق کم مصرف با لامپهای فلورسنت، چراغهای هالوژن با دیمر قابل تنظیم و چراغهای الایدی (LED) محسوب میشوند.
۱- چراغ رومیزی بازوی چرخشی
چراغ رومیزی با بازوی چرخشی یک گزینه عالی برای روشنایی میز کار شما است. این وسایل کوچک، اما قدرتمند بهترین عملکرد را نسبت به یک چراغ سقفی دارند. وسایل بالای سر اتاق را پر میکند و چراغ میز شما سایهها را میپوشاند. همچنین میتوانید برای تمرکز بیشتر، چراغ را مستقیماً روی کتاب درسی یا دفترچه یادداشت خود بتابانید. لامپهای رومیزی در رنگها، سبکها و اندازههای مختلف عرضه میشوند تا به شما کمک کنند کل فضای مطالعه خود را به روشنی هرچه تمامتر ببینید.
۲- ریسه الای دی
با چراغهای نواری یا همان ریسه الای دی قابل تنظیم، میتوانید فضای خود را هر طور که میخواهید روشن کنید. میتوانید آنها را زیر میز، روی قفسه کتاب یا در امتداد دیوار قرار دهید. ریسه الای دی را به اندازه دلخواه خود ببرید، لایه پشتی چسب را جدا کنید و آن را در هرکجا که میخواهید بچسبانید. سعی کنید دور میز خود را با آنها بپوشانید تا با روشنایی و درخشش بیشتر مطالعه کنید.
۳- آباژور
آباژورهای رومیزی کلاسیک و مدرن میتوانند برای روشنایی فضای مطالعه شما گزینه مناسبی باشند به ویژه اگر لامپی را با دمای رنگ بالای ۴۰۰۰K (نور مهتابی و طبیعی) انتخاب کنید. یک لامپ سفید کلاسیک با توان شش تا نه وات میتواند فضای مطالعه شما را در شب کاملاً روشن نگه دارد.
۴- روشنایی محیطی هوشمند
روشنایی محیطی هوشمند (Intelligent Ambient Lighting) یک فناوری نورپردازی پیشرفته است که امکان کنترل دقیق و هوشمند نور محیط را برای دستیابی به شرایط بهینه نورپردازی فراهم میکند.
ویژگیهای اصلی روشنایی محیطی هوشمند عبارتاند از:
بهطور کلی، روشنایی محیطی هوشمند با ارتقای کیفیت نور محیط و بهبود شرایط بصری، باعث افزایش بهرهوری، راحتی و آسایش ساکنین فضاهای داخلی میشود.