حمله وندالیسمها به آثار تاریخی کشور در شب چهارشنبه سوری! / از خانه فروغ تا فلک و الافلاک و گنجنامه
«وندالیسم» به معنای تخریب کنترل نشده اشیا و آثار فرهنگی باارزش یا اموال عمومی است که یک ناهنجاری اجتماعی به حساب میآید و دلایل متعددی برای آن عنوان میکنند. در واقع کسانی که مرتکب چنین اعمالی میشوند فاقد آموزش درباره میراث فرهنگی هستند.
اول خبر آمد که کتیبه گنجنامه همدان مورد اصابت نارنجکهای دست ساز قرار گرفته است. اما خبر تخریبها به همین جا ختم نشد. درادامه تصاویر تخریب در خانه پدری فروغ فرخزاد، مقبرة الشعرا تبریز آرامگاه استاد شهریار، قلعه فلک و الافلاک خرم آباد، پل خواجو اصفهان منتشر شد که همه در شب چهارشنبه سوری مورد اصابت نارنجکهای دست ساز قرار گرفته بودند.
تخریب کنندگان آثار تاریخی چه کسانی هستند؟ «وندالیسم» به معنای تخریب کنترل نشده اشیا و آثار فرهنگی باارزش یا اموال عمومی است که یک ناهنجاری اجتماعی به حساب میآید و دلایل متعددی برای آن عنوان میکنند.
در واقع کسانی که مرتکب چنین اعمالی میشوند فاقد آموزش درباره میراث فرهنگی هستند.
وندالیسم اگر چه نوعی ناهنجاری اجتماعی محسوب میشود، اما دلایل متعددی دارد؛ برخی وندالیسم را در زمره انحرافات و بزهکاریهای جوامع جدید دستهبندی میکنند و آن را عکسالعملی خصمانه و واکنشی کینهتوزانه نسبت به برخی از فشارها، تحمیلات، ناملایمات، اجحافها و شکستها تحلیل میکنند.
دلیل نامگذاری این آسیب اجتماعی، رفتار مشابهی است که از سوی قوم وندالها (Vandals) به رهبری شخصی به نام گایسریک در دوران باستان صورت پذیرفته بود. وندالها یکی از زیرمجموعههای قوم ژرمن بودهاند که در قرون اول تا پنجم میلادی، در دوران سقوط امپراطوری روم غربی به تاخت و تازهای گستردهای در قاره اروپا دست زدند و مهمترین اقدام آنان، غارت و ویرانی رم در سال ۴۵۵ میلادی بود. در این تاخت و تاز، بسیاری از بناهای تاریخی و فرهنگی رم، توسط وندالها از میان رفت و آنان بدون توجه به قدمت و ارزش آثار روم باستان، این آثار را بیدلیل، نابود کردند.
جالی خالی همکاری وزارتخانههای آموزش و پرورش و میراث فرهنگی در حفظ آثار تاریخی
به نظر میرسد جای خالی همکاری دو وزارتخانه آموزش و پرورش و میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در این میان به شدت احساس میشود. فرهنگ، دقیقا همان چیزی است که با آموزش حفظ میشود و به نسلهای بعدی نیز انتقال مییابد.
در کنار کنار فرهنگی نیز میبایست اقدامات پیشگیرانه نیز توسط دستگاه مربوطه انجام شود تا به آثار تاریخی کشور آسیبی وارد نشود.