به گفته کارشناسان تغییر در تعداد دفعات پلک زدن ممکن است نشانه وجود یک مشکل اساسی مرتبط با سلامتی در فرد باشد. به طور میانگین اکثر بزرگسالان حدود 14 یا 17 بار در دقیقه پلک می زنند که نقطه مطلوبی برای مرطوب نگه داشتن چشم و تمیز کردن سطح قرنیه است. با این وجود، کم و بیش پلک زدن می تواند علامتی باشد مبنی بر آن که چیزی درست نیست از اختلالات ایمنی گرفته تا پارکینسون. طبق گزارش انجمن بیماری پارکینسون آمریکا تحقیقات نشان داده که میانگین تعداد دفعاتی که بیمار مبتلا به پارکینسون در دقیقه پلک می زند می تواند به یک یا دو بار در دقیقه کاهش یابد. نتایج مطالعات نشان داده اند که سرعت پلک زدن ما بازتاب فعالیت دوپامین در مغز است.
به گزارش فرارو به نقل از دیلی میل، هر چه سطح دوپامین ما کمتر باشد بیش تر روی یک موضوع متمرکز می شویم و کم تر پلک می زنیم. یکی از ویژگی های بارز پارکینسون از بین رفتن سلول های عصبی تولید کننده دوپامین است که می تواند علائمی مانند پلک زدن کندتر و لرزش دست ها را ایجاد کند.
اکثر افراد مبتلا به پارکینسون پس از 60 سالگی به این بیماری مبتلا می شوند اما شروع زودهنگام ممکن است پیش از 50 سالگی رخ دهد. آهسته پلک زدن ممکن است نشانه اولیه پارکینسون و همچنین کندی کلی حرکت و مشکلات هماهنگی مانند مشکل بستن دکمه های پیراهن باشد. تقریبا نیم میلیون آمریکایی به بیماری پارکینسون مبتلا هستند. پلک زدن کمتر می تواند نشانه ای از بیماری گریوز باشد که منجر به تولید بیش از حد هورمون های تیروئید می شود. علائم گسترده است اما می تواند شامل لرزش خفیف دست ها یا انگشتان، حساسیت به گرما، کاهش وزن، بزرگ شدن غده تیروئید، برآمدگی چشم ها، ضخیم شدن پوست و بروز علامت قرمزی در ساق پا یا پا باشد. بیماری گریوز می تواند در هر سنی رخ دهد اما در زنان بالای 20 سال شایع است. این بیماری تقریبا در یک نفر از هر 100 آمریکایی رخ می دهد. در نیمی از موارد، این بیماری روی چشم ها تاثیر می گذارد. افراد مبتلا به بیماری گریوز اغلب دچار گشاد شدگی پلک ها هستند. بیرون زدگی کره چشم و جمع شدن پلک ها می تواند باعث خشک شدن و آسیب دیدن قرنیه چشم شود. این موضوع منجر به پلک زدن کم تر می شود زیرا پلک ها بیش از حد سفت هستند. در موارد شدید این وضعیت می تواند باعث زخم قرنیه ناشی از عدم محافظت شود. نتیجه مطالعه ای انجام شده در سال 2011 میلادی نشان داد که افراد مبتلا به بیماری گریوز اندکی کمتر از شرکت کنندگان سالم پلک زده و به طور میانگین 13 پلک در دقیقه می زنند. با این وجود، ننایج آن مطالعه اشاره می کند که میانگین پلک زدن برای شرکت کنندگان سالم 20 پلک در دقیقه است. از سوی دیگر، مکرر پلک زدن می تواند نشانه ای از خستگی در هنگام تلاش برای انجام یک کار سخت مانند رانندگی در حالت بی حالی باشد. پلک زدن بیش از حد نیز ممکن است زمانی رخ دهد که بدن سعی می کند بیماری خشکی چشم را جبران کند که می تواند به دلایل متعددی رخ دهد.
یکی از آن دلایل سندرم شوگرن است یک بیماری خود ایمنی که منجر به خشکی چشم و خشکی دهان می شود. در آن بیماری سیستم ایمنی بدن به غدد سازنده اشک و بزاق حمله می کند. این وضعیت باعث ایجاد التهاب می شود که به غدد آسیب می رساند و تولید اشک توسط غدد را محدود می کند که به طور معمول سطح چشم را مرطوب نگه می دارد. خشکی چشم ناشی از شوگرن می تواند باعث خارش یا احساس سوزش شود که منجر به افزایش پلک زدن می شود. دلایل دیگری نیز برای خشکی موقت چشم وجود دارد از جمله تغییرات هورمونی و التهاب غدد پلک که می تواند سرعت پلک زدن افراد را افزایش دهد در حالی که بدن سعی می کند چشم ها را مرطوب نگه دارد.
آلرژی نیز می تواند دفعات پلک زدن را افزایش دهد. هنگامی که اجسام خارجی مانند گرده یا گرد و غبار وارد چشم می شوند می توانند باعث التهاب ملتحمه شوند غشای مخاطی که جلوی چشم و داخل پلک ها را می پوشاند. این وضعیت می تواند منجر به آبریزش، خارش و تحریک بیش از حد رفلکس پلک زدن شود.
پلک زدن مکرر هم چنین می تواند یک تیک حرکتی مرتبط با سندرم تورت* باشد. تیک های حرکتی حرکات ناگهانی و غیر قابل کنترلی مانند پلک زدن اغراق آمیز یا مداوم هستند. تیک های تورت بارها در روز و تقریبا هر روز رخ می دهند. آن تیک ها معمولا در دوران کودکی ایجاد می شوند اما به مرور زمان فروکش می کنند و در بسیاری از افراد در بزرگسالی برطرف می شوند. به گفته مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ایالات متحده اختلالات تیک مداوم از جمله سندرم تورت حدود 1.4 میلیون نفر را در ایالات متحده تحت تاثیر قرار می دهد. با این وجود، بسیاری از شهرونان امریکایی از تیک های صورت رنج می برند که نشانه ای از ابتلا به یک بیماری جدی نیست.
*یکی از اختلالات خود ایمنی است. در این بیماری سیستم ایمنی بدن به غده تیروئید حمله کرده و باعث افزایش ترشح هورمونهای تیروئید می شود. یکی از دلایل اصلی ابتلا به پرکاری تیروئید بیماری گریوز است. این بیماری می تواند باعث اضطراب و تحریک پذیری، کاهش وزن، ضربان قلب سریع، اختلالات خواب و خستگی شود.
* نشانگان توره یک سندرم تیک است. تیک ها اسپاسم عضلانی غیرارادی هستند آن ها از انقباضات متناوب ناگهانی گروهی از عضلات تشکیل شده اند. رایج ترین اشکال تیک عبارتند از چشمک زدن، بو کشیدن، غرغر کردن، صاف کردن گلو، ایجاد ادا و حالات مختلف در چهره، حرکات شانه و حرکات سر.