آسم وضعیتی است که در آن راههای هوایی شما باریک و متورم میشود و ممکن است مخاط اضافی تولید کند.
آسم شغلی نوعی آسم است. زمانی اتفاق میافتد که بخارات شیمیایی، گازها، گرد و غبار یا سایر مواد در محل کار تنفس میکنید. هنگامی که این اتفاق میافتد، باعث واکنش آلرژیک یا ایمنی میشود و سبب به وجود آمدن آسم و بیماریهای تنفسی در شما میشود.
مانند سایر انواع آسم، آسم شغلی میتواند باعث سفتی قفسه سینه، خس خس سینه و تنگی نفس شود. افراد مبتلا به آلرژی یا با سابقه خانوادگی آلرژی بیشتر در معرض ابتلا به آسم شغلی هستند.
اجتناب از محرکهای شغلی بخش مهمی از مدیریت است. در غیر این صورت، درمان آسم شغلی به طور کلی شامل مصرف داروهایی برای کاهش علائم است. اگر قبلاً آسم دارید، گاهی اوقات درمان میتواند به بدتر شدن آن در محل کار کمک کند.
اگر به درستی تشخیص داده نشود و شما محافظت نشده باشید یا قادر به اجتناب از قرار گرفتن در معرض آن نباشید، آسم شغلی میتواند باعث تغییرات دائمی در ریههای شما شود و امکان نیاز شما را به دستگاههای کمک تنفسی مانند دستگاه اکسیژن ساز و دستگاه بای پپ، افزایش میدهد.
علائم و نشانههای آسم شغلی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
• خس خس سینه، گاهی اوقات فقط در شب
• سرفه کردن
• تنگی نفس
• تنگی قفسه سینه
• آبریزش بینی
• گرفتگی بینی
• سوزش چشم و اشک ریزش
علائم آسم شغلی چه زمانی بدتر میشود؟
• علائم آسم شغلی به مادهای که در معرض آن قرار میگیرید، مدت زمان و تعداد دفعات تماس شما و سایر عوامل بستگی دارد. علائم شما ممکن است:
• با پیشرفت هفته کاری بدتر شود، در تعطیلات آخر هفته و تعطیلات از بین برود و زمانی که به سر کار برگشتید، مجددآ علائم طاهر میشود.
• هم در محل کار و هم در خارج از محل کار رخ میدهد.
• به محض اینکه در محل کار در معرض یک ماده محرک آسم قرار گرفتید یا فقط پس از یک دوره قرار گرفتن منظم با این ماده شروع کنید.
• هر چه مدت طولانی تری در معرض ماده ایجاد کننده آسم باشید، احتمال اینکه علائم آسم طولانی مدت یا دائمی داشته باشید بیشتر میشود.
افرادی که مبتلا به آسم شُغلی هستند، چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنند؟
اگر علائم شما بدتر شد، فوراً به دنبال درمان پزشکی باشید. حملات شدید آسم میتواند تهدید کننده زندگی باشد. علائم و نشانههای حمله آسم که نیاز به درمان اورژانسی دارد عبارتند از:
۱. بدتر شدن سریع تنگی نفس یا خس خس سینه
۲. هیچ بهبودی حتی پس از استفاده از یک استنشاق سریع تسکین دهنده وجود ندارد
۳. تنگی نفس حتی با حداقل فعالیت
مواد محرکی که سبب ایجاد آسم میشوند، کدامند؟
بیش از ۱۰۰ ماده در محل کار به عنوان عوامل احتمالی آسم شغلی شناسایی شده است. این مواد عبارتنداز:
۱. مواد شیمیایی مورد استفاده در ساخت رنگ، لاک، چسب، لمینت و رزین لحیم کاری. نمونههای دیگر عبارتند از مواد شیمیایی مورد استفاده برای ساخت عایق، مواد بسته بندی و تشکهای فوم.
۲. آنزیمهای مورد استفاده در شویندهها و نرم کنندههای آرد.
۳. فلزات، به ویژه پلاتین، کروم و سولفات نیکل.
۴. مواد گیاهی، از جمله پروتئینهای موجود در لاتکس لاستیک طبیعی، آرد، غلات، پنبه، کتان، کنف، چاودار، گندم.
۵. محرکهای تنفسی مانند گاز کلر، دی اکسید گوگرد و دود.
علائم آسم چه زمانی شروع میشود؟
علائم آسم زمانی شروع میشود که ریههای شما تحریک میشوند و دچار التهاب میگردند. التهاب باعث واکنشهای متعددی میشود که راههای هوایی را محدود کرده و تنفس را دشوار میکند. در آسم شغلی، التهاب ریه ممکن است با واکنش آلرژیک به یک ماده تحریک شود که معمولاً در طول زمان ایجاد میشود. استنشاق دود ناشی از یک محرک ریه، مانند کلر، میتواند علائم آسم فوری را در غیاب آلرژی ایجاد کند.
مشاغل پرخطر در ایجاد آسم شُغلی
تقریباً در هر محل کار ممکن است آسم شغلی ایجاد شود. اما اگر در مشاغل خاصی کار میکنید، خطر شما بیشتر است. برخی از پرخطرترین مشاغل و مواد تولید کننده آسم مرتبط با آنها شامل موارد زیر است:
• افرادی که در معرض مواد شیمیایی ماند چسب و رنگ قرار دارن
• افرادی که قالی بافی انجام میدهند
• کسانی که در کارخانجات و کارگاههای فلزات کار میکنند
• افرادی که در کارخانجات نساجی کار میکنند
• نانوایان
• کشاورزان
• آرایشگرها
• کابینت سازها
• نجاران
• جوشکاران
عوارض آسم شُغلی
هر چه مدت طولانی تری در معرض مادهای قرار بگیرید که باعث آسم شغلی میشود، علائم شما ممکن است بدتر شود و پس از پایان قرار گرفتن در معرض این ماده تحریک کننده، بهبود آنها بیشتر طول میکشد. در برخی موارد، قرار گرفتن در معرض عوامل محرک آسم موجود در هوا میتواند باعث تغییرات دائمی در ریههای شما شود و سبب بروز بیماریهای تنفسی ثانویه خواهد شد.
برای پیشگیری از ایجاد آسم شُغلی باید چکار کنیم؟
۱. اگر سیگار میکشید، آن را ترک کنید. سیگار ممکن است به پیشگیری یا کاهش علائم آسم شغلی کمک کند.
۲. واکسن آنفولانزا بزنید. این میتواند به پیشگیری از بیماری کمک کند.
۳. از داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی و سایر داروهایی که ممکن است علائم را بدتر کنند، خودداری کنید.
۴. کاهش وزن. برای افراد چاق، کاهش وزن میتواند به بهبود علائم و عملکرد ریه کمک کند.
۵. یاد بگیرید که چگونه ایمن با این مواد شیمیایی کار کنید.
۶. به شما آموزش میدهد که چگونه به شرایط اضطراری مانند نشت مواد شیمیایی واکنش نشان دهید.
۷. وسایل حفاظتی مانند ماسک و ماسک تنفسی تهیه کنید.