در گرمای سوزان تابستان نشستن جلوی باد خنک کولر و نوشیدن یک لیوان آب یخ خیلی میچسبد! در بیشتر شهرهای ایران خیلی از خانوادهها کولر دارند، چون حتی تصورش هم سخت است که بتوان روزهای گرم تابستان را بدون کولر گذراند.
تابستانهای گرم، کولر را وسیلهای ضروری و پرطرفدار کرده، بهطوریکه چیزی حدود ۷۰ درصد مردم ایران از آن استفاده میکنند، اما شاید جالب باشد بدانید در کشورمان شهری وجود دارد که به شهر بی کولر معروف است.
چالدران، شهر بی کولر ایران
چالدران شهرستانی تاریخی است که قدمت آن به بالای ۵۰۰ سال میرسد. خیلی از اهالی این شهرستان به کشاورزی و دامداری مشغول هستند. با توجه به ییلاقی بودن این منطقه، در فصل کوچ، ایلها و عشایر از مراتع نوار مرزی ایران و ترکیه استفاده میکنند. صنایع شهرستان نیز شامل صنایع دستی و صنایع کوچک کارگاهی میشود و به طور کلی اقتصاد اهالی این منطقه به کشاورزی، دامداری و بازرگانی (به دلیل نزدیکی به مرز)، وابسته است. قابل ذکر است که زبان مردم این شهر، ترکی آذربایجانی و کردی کرمانجی است و پیرو مذهب شیعه دوازده امامی و سنی شافعی هستند.
نام این شهر برگرفته از جنگ تاریخی چالدران است که در نزدیکی این شهرستان اتفاق افتاد.
چالدران در دامنه رشتهکوههای زاگرس قرار دارد و همین بودنش در ارتفاع، آب و هوای خنکی را برایش به وجود آورده است. چالدران از شهرهای استان آذربایجان غربی و از مرتفعترین شهرهای ایران است که زمستانهای سرد و تابستانهای خنکش از آن منطقهای گردشگری ساخته است.
بارش شدید باران و برف در این شهر اصلا چیز عجیبی نیست و حتی میزان برف بیش از دو متر هم در این شهرستان دیده شده است! پس تعجببرانگیز نیست که وقتی در این شهر زیبا قدم میزنید هیچ کولری را روی پشتبامها یا کنار پنجرهها نمیبینید، چون مردم این دیار با سرمای طبیعی هوا خنک میشوند.
وجود تالابهای زیبا مانند ناور و درهها و طبیعت چشمنواز قره دره، شاه بلند لو و قره کلیسا باعث شده است تا این شهر به یکی از زیباترین شهرهای استان آذربایجان غربی تبدیل شود.
کسی کولر نمیخرد
اگر پای صحبت فروشندگان لوازم خانگی بنشینید از نخریدن کولر در این منطقه حرف میزنند و اینکه تابهحال سابقه نداشته کسی در این شهر نیازی به کولر داشته باشد. در سالهای اخیر، اما با وقوع سیلهای مختلف بخشی از پوشش گیاهی این شهر از بین رفت که این باعث بالا رفتن دما نسبت به قبل شده است.
برخی از جاذبههای تاریخی و طبیعی این شهرستان به قرار زیر هستند:
آبشار عرب دیزج: آبشار عرب دیزج در بخش دشتک یا آواجیق چالدران در فاصله ۳۷ کیلومتری از شمالغرب سیهچشمه و در حاشیه روستای عرب دیزج قرار دارد. این آبشار چشماندازهای بینظیر و غارهای طبیعی در اطراف کوههای مشرف به آبشار دارد.
مقبره شیخ صدرالدین: شیخ صدرالدین، وزیر دربار شاه اسماعیل اول صفوی بود و در جنگ چالدران کشته شد. آرامگاه او امروزه یکی از جاذبههای گردشگری شهر به شمار میرود.
غار چهل پله خضرلو: غار چهلپله در روستای خضرلو چالدران قرار دارد. این غار که از دوره حکومت باستانی اوراتوری به جای مانده با نام «غار قلعه حیدری» نیز شناخته میشود. علت نامگذاری این غار به دلیل تعداد پلههایی است که در مسیر رسیدن به آن وجود دارد. در گذشته تعداد این پلهها بیشتر بوده، اما با گذشت زمان و فرسایش زمین، ۱۰ عدد از آنها از بین رفته و تنها ۳۰ پله باقی مانده است. در روزگاران قدیم از این غار بهعنوان سرداب استفاده میکردهاند.
قره کلیسا: قره کلیسا یکی جاذبههای محبوب برای گردشگران و از گنجینههای با ارزشی است که به ثبت جانی یونسکو رسید و در ۲۰ کیلومتری شمال شرقی این شهر است. برخی از مورخان معتقدند که افرادی با نامهای تاتائوس و بارتلمیوس در سال ۴۳ میلادی به قصد تبلیغ دین مسیحیت به ارمنستان رفته بودند. پس از دعوت آنها دختر پادشاه ارمنستان و ۵۰۰ نفر از مردم ارمنستان به دین مسیحیت روی آوردند. اما این دو نفر سرانجام به دست سربازان پادشاه کشته شده و جسد آنان را در قره کلیسا به خاک سپردهاند. ارامنه اعتقاد دارند که قره کلیسا اولین کلیسا در جهان محسوب میشود که پس از این حادثه ناگوار ساخته شده است. هر سال در اواسط تابستان و همزمان با سالگرد وفات تاتائوس مقدس و دیگر شهدای همراه با او، ارامنه برای برگزاری آیینهای مخصوص در قره کلیسا گرد هم میآیند.
دریاچه سد بارون: سد بارون یکی از بزرگترین سدهای استان آذربایجان غربی به شمار میرود و روی رودخانه زنگمار، در نزدیکی روستای بارون در این منطقه واقع شده است. این سد که در کنار کلیسای معروف زور زور قرار دارد. دارای چشماندازی زیبا و دریاچه بینظیر و بزرگی است که محلی مناسب برای ماهیگیری نیز به شمار میرود.
تالاب ناور: تالاب ناور یکی از ۳۰ تالاب ثبت شده در آذربایجانغربی است. هرساله تعدادی از پرندگان مانند درنای خاکستری، غازها، اردکها، حواصیل، فلامینگو و پلیکان به این تالاب مهاجرت میکنند.
کلیسای زور زور: کلیسای زور زور یکی دیگر از اماکن دیدنی در این شهرستان است که به ثبت جهانی رسیده و با نامهای سورسور و مریم مقدس هم شناخته میشود. این کلیسا در کنار سد بارون در شمال غرب قره کلیسا قرار گرفته و از اهمیت فرهنگی و تاریخی زیادی برخوردار است. کلیسای زور زور، کلیسایی به شکل صلیب و مانند نمازخانهای کوچک است.
آرامگاه ساندوخت: مقبره ساندوخت، بنایی به شکل مکعب و واقع در جنوب غربی قره کلیساست. برخی معتقدند که این مقبره دختر پادشاه ارمنستان است که به خاطر اعتقادات مذهبی خود به شهادت رسید.
مقبره شیرین و فرهاد: مقبره شیرین و فرهاد یک مقبره صخرهای است که در دامنه کوه کنده شده است و اتاقهای متعددی دارد. قدمت این مقبره که در سیه چشمه واقع شده است، به هزاره اول پیش از میلاد و به دوران اوراتویی میرسد.