کشورهایی از اروپا، آفریقا، خاورمیانه و جنوب آسیا و سایر بخشهای جهان در هفتههای اخیر با خاموشیهای گسترده مواجه شدهاند.
به گفته یان دابسون کارشناس انرژی در اروپا، علت اصلی تقاضای زیاد برق ناشی از تغییرات شدید آب و هوایی و ظرفیت ناکافی تولید برق است. دابسون هشدار داد که انتظار میرود فراوانی تقاضا و شدت خاموشیها افزایش یابد، به گونهای که منجر به اثرات نامطلوب اقتصادی بیشتر شود.
بسیاری از کشورها در هفتههای اخیر با قطعیهای بزرگ برق مواجه بودهاند که این مسئله نگرانیها را در مورد علت وقوع این اختلالات افزایش داده است. از بالکان گرفته تا خاورمیانه و آفریقا، کشورها اثرات این خاموشی ها را احساس میکنند.
اغلب شبکههای برق کشورها تحت فشار هستند، زیرا به دلیل امواج گرما و تغییرات آب و هوایی شدید با تقاضای بالاتری روبرو هستند.
برخی از کشورهای خاورمیانه با موج گرما مواجه هستند، به گونهای که بسیاری از آنها شروع به برنامهریزی قطع برق برای کاهش بار شبکه های برق خود کردهاند.
عراق ساعات کاری ادارات دولتی را به دلیل موج گرمای شدید و قطعی طولانی مدت برق یک ساعت کاهش داد. محمد شیاع السودانی نخست وزیر عراق، روز شنبه از اقدام اضطراری برای محافظت از ساکنان در برابر گرمای شدید و کمبود مداوم برق خبر داد.
قطعی برق بسیاری از عراقیها را در گرم ترین ساعات روز بدون تهویه مطبوع یا یخچال رها کرده و افراد ناراضی از دولت میخواهند برق را بازگرداند.
شهرهای بزرگ کشور عراق دچار قطعی برق هستند به گونهای که ممکن است تا چندین ساعت در روز ادامه داشته باشد و مناطق روستایی حتی خاموشی طولانی تری دارند.
کویت نیز اعلام کرد به دلیل تقاضای زیاد برق همزمان با افزایش دما در تابستان، قطع برق بیشتری را برای کاهش مصرف برق اعمال خواهد کرد.
وزارت برق، آب و انرژیهای تجدیدپذیر کویت برنامههایی را منتشر کرد که نشان می دهد چه زمانی و درچه مکان هایی برق در طول بازه زمانی ساعت ١١ صبح تا ٥ بعد از ظهر، شلوغترین زمانها، قطع می شود. قطعی برق در صورت لزوم در این کشور تا دو ساعت ادامه خواهد داشت.
بنابراین گزارش، مصر نیز از تابستان گذشته با کمبود برق مواجه بوده است.
مصطفی مدبولی نخست وزیر این کشور به دلیل قطعی روزانه سه ساعته برق در سراسر این کشور عذرخواهی کرد و گفت که از این هفته در بحبوحه مصرف بالای برق قطعی برق به دو ساعت کاهش خواهد یافت.
افزایش مصرف برق فشار بیشتری بر تامین گاز طبیعی مورد نیاز برای تولید برق در مصر وارد کرده است.
مدبولی همچنین گفت: این کشور به جای مازوت، نفت کوره سنگین و با کیفیت پایین مورد استفاده در نیروگاههای تولید، گاز طبیعی را به ارزش تقریبی ١.١٨ میلیارد دلار برای رفع قطعی برق وارد خواهد کرد.
منطقه بالکان نیز در بحبوحه موج گرمای بزرگ دچار قطعی برق قابل توجهی شد.
قطعی بزرگ برق در مونته نگرو، بوسنی و هرزگوین، آلبانی و کرواسی رخ داد و زندگی روزمره را مختل کرد و موجب بروز آشفتگی و ناراحتیهای زیادی شد.
در ماه می، زامبیا ذخیره برق در این کشور را تا ٤ ساعت کاهش داد و به مصرف کنندگان تنها ١٢ ساعت برق در روز داد. مقامات پایین بودن سطح آب سدها را عامل این کمبود می دانند.
این کشور منطقه جنوب آفریقا محصور در خشکی وابسته به انرژی، دومین تولیدکننده بزرگ مس این قاره است، اما به طور قابل توجهی تحت تأثیر خشکسالی ناشی از پدیده آب و هوایی ال نینو قرار گرفته که بیشتر مناطق آن را تحت تأثیر قرار داده است.
تقاضای بالا، افزایش شدید دمای هوا، ظرفیت تولید ناکافی
در خصوص دلایل قطع برق در کشورهای مختلف، کارشناسان می گویند که خاموشی معمولاً زمانی رخ میدهد که شبکه برق یا تولید برق «بسیار تحت فشار باشد».
ایان دابسون، پروفسور در مهندسی برق و کامپیوتر در دانشگاه ایالتی آیووا،می گوید: "خاموشی زمانی رخ می دهد که برق کافی برای تامین بار تولید نشود، یا زمانی که توان تولید وجود دارد، اما نمیتواند از طریق شبکه منتقل شود." وی به خبرگزاری Anadolu گفت که حوزههای اصلی تحقیقاتیش شامل برق و سیستم های انرژی است.
وی اضافه میکند: "خاموشی در کشورهای بسیار توسعه یافته نادر اما تاثیرگذار است. امواج گرما به دلیل افزایش بار تهویه مطبوع، شبکه را تحت فشار قرار می دهد. به همین دلیل برخی از سیستمهای برق بیشترین تقاضای برق خود را در تابستان دارند."
وی می گوید: «گرما همچنین باعث میشود که اجزای شبکه (مانند خطوط انتقال و ترانسفورماتورها) در گرما ضعیف عمل کنند یا از کار بیفتند.
شرایط گرمایش آب و هوایی شدید، شبکهها را با آسیب باد یا دمیدن زبالهها به خطوط انتقال، گرما و خشکسالی و تشدید آتش سوزیهای جنگلی که باعث اتصال کوتاه میشود یا سیل مواجه کرده که به پستها و پایههای قطبها آسیب میرساند.»
وی گفت: در کشورهایی که تولید برق کافی نسبت به تقاضا ندارند، خاموشی ممکن است در دورههای پر بار یا زمانی که ژنراتورها در دسترس نیستند یا عملکرد مطلوبی ندارند، رخ دهد.
دابسون گفت که تغییرات آب و هوایی به طور پیوسته فرکانس و شدت امواج گرما را افزایش می دهد و همچنین به تدریج سطح اقیانوس ها را بالا می برد و موجب بدتر شدن سیل طوفان می شود.
تغییرات آب و هوایی بیشتر یخچال های طبیعی جهان را ذوب میکند و میتواند آب موجود برای نیروگاههای آبی و خنک کننده نیروگاههای تولید برق را تحت تاثیر قرار دهد و آن را محدود کند.
وی در عین حال هشدار داد که انتظار میرود فراوانی و شدت خاموشیها به دلیل اثرات تغییرات آب و هوا "به تدریج اما مطمئنا" افزایش یابد.
در حالی که تولید برق و شبکه را میتوان در برابر این اثرات تقویت کرد، دابسون گفت که چنین پیشرفتها و سرمایه گذاریهایی نیاز به پول و زمان دارد.
منبع: پرسون