در رژیم غذایی معمولاً خوراکیهای گوناگونی وجود دارند که برخی از آنها با تحریک عملکرد شناختی، حافظه را بهبود میبخشند و برخی دیگر تأثیر مخربی بر عملکرد مغز دارند. متخصصان تغذیه توصیه میکنند که دسته دوم را کمتر مصرف کنیم تا اثر منفی آنها بر بدن و مغز محدود شود.
چند مورد از خوراکیهایی را که هوش ما را پایین میآورند و به واسطه اثرات منفی، سلامتمان را کاهش میدهند، در ادامه معرفی شده است. اگر میخواهید فردی متمرکز و هوشیار باشید و از آسیبهای روحی و جسمی در امان بمانید، از این مواد غذایی دوری کنید یا مصرف آنها را به حداقل برسانید.
۱. غذاهای شیرین
محصولات قندی نه تنها در زمینه چاقی، بلکه برای عملکرد مغز نیز مضر هستند. مصرف قند و شکر در طولانی مدت میتواند انواع مشکلات عصبی را ایجاد کند، توانایی یادگیری را کاهش دهد و به تضعیف حافظه بینجامد.
۲. فست فود
مطالعات نشان میدهد که غذاهای ناسالم، بهویژه فست فودها، میتوانند آنزیمهای شیمیایی مغز را تغییر دهند و منجر به علائم افسردگی و اضطراب شوند. این غذاها بر تولید دوپامین (هورمون شادی) تأثیر میگذارند و چرخه تولید آن را با مشکل مواجه میسازند. دوپامین، عملکرد شناختی، ظرفیت یادگیری، هوشیاری، انگیزه و حافظه را تقویت میکند. بنابراین، پرهیز از مصرف تمام غذاهای دارای چربی بیش از حد، مانند فست فودها و سرخکردنیها، بسیار مهم است.
۳. غذاهای سرخشده
تقریباً تمام غذاهای فرآوریشده حاوی مواد شیمیایی، رنگها، افزودنیها، طعم دهندههای مصنوعی، مواد نگهدارنده و ... هستند. همه این موارد ممکن است بر رفتار و عملکرد شناختی تأثیر بگذارند و به تدریج سلولهای عصبی واقع در مغز را از بین ببرند. بد نیست بدانید برخی از روغنهای مخصوص سرخکردن، مضرتر و خطرناکتر از بقیه هستند؛ مانند روغن آفتابگردان که یکی از سمیترین روغنها محسوب میشود.
۴. غذاهای بسیار شور
بدیهی است که غذاهای شور بر فشار خون و سلامت قلب اثر منفی میگذارد. غذاهایی که حاوی مقادیر زیادی نمک (سدیم) هستند، میتوانند بر عملکرد شناختی نیز تأثیر بگذارند و توانایی تفکر را مختل کنند و سبب کاهش بهره هوشی شوند.
۵. غذاهای فرآوریشده
درست مانند غذاهای سرخشده، غذاهای فرآوری شده (فریزری، کنسروی، خشکشده، پخته یا پاستوریزه) نیز روی سیستم عصبی مرکزی تأثیر منفی میگذارند و خطر ابتلا به بیماری دژنراتیو مغزی، مانند آلزایمر، را در سنین بالاتر افزایش میدهند.
بیماری دژنراتیو مغزی باعث از بین رفتن تدریجی مغز و اعصاب میشود و علائم آن شامل از دست دادن حافظه، گیجی، تغییرات خلق و خو، اضطراب و بیتفاوتی است.
۶. چربیهای ترانس
چربیهای ترانس باعث مشکلات متعددی میشوند؛ آنها تهدیدی برای سیستم قلبی عروقی و علت اصلی کلسترول بالا و چاقی هستند. این چربیها برای مغز نیز مضرند، زیرا باعث کندی در عملکرد مغز میشوند و خطر سکته مغزی را افزایش میدهند.
مصرف مداوم و طولانیمدت چربی ترانس اثرات دیگری نیز بر روی مغز دارد؛ ممکن است منجر به نوعی انقباض عروق مغزی شود که تا حدودی شبیه به انقباض ناشی از بیماری آلزایمر است. کوچک شدن مغز نیز به دلیل این است که چربیهای ترانس به آرامی به شریانها آسیب میرسانند. شما میتوانید با محدود کردن مصرف چربیهای ترانس از این امر جلوگیری کرده و خطر سکته را کاهش دهید.
۷. پروتئینهای فرآوریشده
پروتئینها بلوکهای سازنده عضلات و برای عملکرد صحیح بدن ضروری هستند. پروتئینهای فرآوریشده عمدتاً در محصولات گوشتی مانند سوسیس و کالباس یافت میشوند و برخلاف پروتئینهای طبیعی که به سلامت سیستم عصبی کمک میکنند، پروتئینهای فرآوری شده برعکس عمل میکنند و سبب تخریب ساختار مغز میشوند.