دندان عقل را بکشیم یا نه؟!

از دوران نوزادی تا نوجوانی دندان‌ها در مراحل مختلفی رشد می‌کنند:دندان‌های پیش، سپس دندان‌های نیش، دندان اسیاب‌های کوچک و اسیاب‌های بزرگ و در نهایت دندان‌های عقل.
دندان آخری اغلب مشکل سازتر است. آن‌ها در پشت دهان ظاهر می‌شوند. برخی افراد با دندان‌های عقل خود حتی یک مشکل هم ندارند، اما در برخی دیگر، آن‌ها می‌توانند باعث درد، عفونت و دیگر موارد ناراحتی شوند.

دندان‌های عقل در کجا و چه زمانی بیرون می‌آیند؟ افراد معمولاً چهار دندان عقل دارند، که هر کدام پشت دندان آسیاب در هر دو طرف فک بالایی و پایینی پدیدار می‌شوند. طبق گفته انجمن دندان پزشکی آمریکا (ADA)، آن‌ها معمولاً بین سنین ۱۷ تا ۲۱ ظاهر می‌شوند. چگونگی بیرون آمدن آن‌ها در هر فرد متفاوت است، دندان‌های عقل می‌تواند کامل بیرون بیاید و یا حتی در داخل بافت لثه بماند. دندان‌هایی که بیرون نمی‌آیند و در بافت یا استخوان می‌مانند، “نهفته” نامیده می‌شوند.

دندان عقل چرا بیرون می‌آید؟ از آنجا که دندان‌های عقل مشکلات زیادی دارند و برای جویدن به آنها نیازی نیست، پزشکان در مورد عملکرد آن گمانه زنی‌هایی می‌کنند. دندان‌های عقل در فک از سن ۷ سالگی شروع به رشد می‌کنند. در طول تاریخ بشر، رژیم غذایی معمولی، بسیار ساینده بوده است. تحت این شرایط، ممکن است دندان‌های عقل در گذشته برای جایگزین شدن دندان‌های آسیاب شده مفید بوده باشند. اکنون که رژیم‌های غذایی ملایم‌تر و نرم‌تر هستند، این دندان‌ها این کار را سریع انجام نمی‌دهند و هیچ شکافی برای دندان خرد وجود ندارد. برخی از فک‌های افراد جدید، نسبت به انسان‌های ماقبل تاریخ کوچک‌تر هستند.

مشکلات با دندان‌های عقل در درجه اول شامل درد و ناراحتی، عفونت، بیماری‌های لثه و پوسیدگی دندان هستند. برخی از اینها به دلیل دشواری در مسواک زدن آنها است. مسواک زدن با یک مسواک ظریف و بلند، می‌تواند به جلوگیری از این مشکلات کمک کند. اثرات جدی دیگر دندان‌های عقل زمانی رخ می‌دهند که کیست زیر دندان شکل بگیرد. این کیست‌ها می‌توانند باعث از دست رفتن استخوان در فک و فشار بر اعصاب متشنج شوند. مشکلات دندان‌های عقل معمولاً با کشیدن آن‌ها پایان می‌یابند. دندانپزشکان اغلب ترجیح می‌دهند دندان‌های عقل را بکشند قبل از اینکه مشکلاتی ایجاد شود. در سنین جوانی، ریشه‌های دندان عقل در استخوان فک محکم نشده و راحت‌تر از بیماران مسن‌تر هستند. کشیدن دندان‌های عقل در زندگی نیز باعث کاهش خطر آسیب به عصب اصلی فک می‌شود.

پس دندان عقل چیست؟ این دندان‌ها ربطی به رشد عقل ندارد. اگر دندان‌های عقل شما درد و یا ناراحتی دارند، باید به دندان پزشک مراجعه کنید. درمان اولیه به شدت خطر مشکلات بزرگ‌تر را کاهش می‌دهد. اگر به کشیدن دندان نیاز دارید، باید بیشتر در مورد روند بهبودی آن اطلاعات کسب کنید.

اگر دندان عقلتان را نکشید، چه اتفاقی می‌افتد؟ کشیدن دندان عقل می‌تواند کمی دردسر داشته باشد، اما انجام ندادن آن می‌تواند باعث ایجاد مشکلات پایداری در دهانتان شود. دندان‌های عقل اغلب کشیده می‌شوند، چون به طور کامل از لثه بیرون نمی‌آید و یا اصلاً بیرون نمی‌آید. یک دندان عقل تا حدی می‌تواند منجر به عفونت باکتریایی به نام پریکورونیت شود. در عین حال، دندان عقلی که بیرون نمی‌آید، می‌تواند منجر به رشد کیست‌هایی شود که می‌تواند به بافت استخوان و لثه آسیب برساند.

علل درد دندان عقل چیست؟ درد دندان‌ها می‌تواند در برخی افراد ثابت باشد، اما در برخی دیگر فقط درد و ناراحتی در هنگام جویدن غذا و یا لمس کردن ناحیه ایجاد می‌شود. اغلب متخصصان دندان پزشکی توصیه می‌کنند که دندان‌های عقل باید قبل از خراب شدن کشیده شوند. زمانی که دندان‌های عقل خراب می‌شوند، می‌توانند بسیار دردناک باشند.

چطور می‌توانید این درد منحصر به فرد را تشخیص دهید؟ درد دندان‌های عقل را می‌توانید در پشت دهان خود حس کنید. اگر به آینه نگاه کنید، ممکن است متوجه شوید که دندان‌های عقل شما کمی از لثه‌ها بیرون زده اند. این ناحیه ممکن است قرمز و گرم باشد. با این حال برخی از افراد علایم مشخصی از درد دندان عقل ندارند. درد دهان همچنین می‌تواند تعدادی علل دیگر نیز داشته باشد. آن‌ها می‌توانند شامل پوسیدگی دندان، شکستگی یا آبسه، پر کردن شکستگی یا آسیب دیدگی و عفونت لثه باشند. مهم نیست که علتش چیست، باید به دندان پزشک مراجعه کنید. شاید دندان‌های عقل شما کج شده و نمی‌تواند درست از دهان خارج شود و یا می‌توانند باعث عفونت در اطراف دندان‌ها شوند. بدون توجه به علت آن، دندان عقل دردناک می‌تواند واقعاً سلامت دهان شما را تحت تاثیر قرار دهد و باید فوراً درمان شود. درد دندان عقل گاهی از ناکجا میاد و ناگهان بدون اخطار شروع می‌شود. از طرف دیگر، درد دندان عقل نیز می‌تواند به آرامی و به تدریج ظاهر شود.

قدم اول این است که اگر فکر می‌کنید درد دندان عقل دارید، یک قرار ملاقات برای دیدن دندان پزشکتان ست کنید. او قادر خواهد بود که منطقه را ارزیابی کند و مشخص می‌کند که درد شما واقعا از دندان عقل است یا خیر.

در اینجا برخی درمان‌های خانگی برای درد دندان عقل وجود دارد. از تکه‌های یخ برای بی حس کردن درد و کاهش ورم از آن استفاده کنید. مسکن‌ها می‌توانند به طور موقت ناراحتی مرتبط با دندان‌های عقل دردناک را تسکین دهند. همچنین استفاده از مخلوطی از حدود هشت اونس آب با دو قاشق چای خوری نمک، برای تمیز کردن دهان و کمک به بیرون راندن ذرات و باکتری که می‌تواند باعث ایجاد عفونت دردناک شود. کشیدن دندان عقل گزینه مناسبی برای افرادی که احتمال بروز عوارضی، چون اختلالات خونریزی را دارند، نیست. در این موارد، دندان پزشک شما می‌تواند گزینه‌های مدیریتی درد را مانند موارد بالا توصیه کند. در مواردی که کشیدن دندان عقل توصیه نمی‌شود، دندان پزشک ممکن است یک دهان شویه خاص برایتان تجویز کند تا دهانتان را بعد از غذا تمیز کنید و باکتری‌ها را می‌کشد. مسکن‌های درد دندان عقل می‌تواند درد دندان عقل را به طور موقت کاهش دهند، تنها راه حل همیشگی می‌تواندکشیدن کامل دندان‌های عقل باشد. این روش نسبتاً متداول شده است.

چه زمانی باید دندان‌های عقل را کشید؟ طبق گفته کلینیک مایو اگر دندان‌های عقل به درستی در جایشان در فک قرار گرفته باشند، مجبور به کشیدن آنها نیستید. اگر دندان‌های عقلتان نهفته است، دندان پزشک به شما توصیه خواهد کرد که آن‌ها را بکشید. دو راه برای رشد و بیرون آمدن دندان وجود دارد که طبق آنچه در این بخش از سلامت دهان و دندان گفته شده است بعضی از آن‌ها مثل دندان‌های دیگر، مرتب رشد خواهند کرد. برخی نیز نهفته می‌شوند و یا دندان‌های دیگر را تحت تاثیر قرار می‌دهد. دندان‌های نهفته از رشد صحیح باز می‌مانند. آن‌ها معمولاً زیر سطح لثه می‌مانند و به جای صاف ایستادن، به طور افقی قرار می‌گیرند، بیشتر به این دلیل که فضای کافی برای رشد آن‌ها وجود ندارد. بعضی وقت‌ها از یک طرف بیرون می‌آیند و به یک دندان دیگر فشار می‌آورند. نگه داشتن دندان عقلی که جوانه کمی زده است، به این دلیل که می‌تواند جایی برای پلاک و باکتری باشد، مشکل ساز است. دندان‌های عقل ممکن است با ریشه دندان‌های آسیاب شما برخورد کنند و این می‌تواند بسیار دردناک باشد.

چرا دندان‌های عقل باید کشیده شوند؟

دندان‌های عقل معمولاً اگرخراب شوند یا باعث بروز مشکلی می‌شوند، باید کشیده شوند. گاهی اوقات، دندان‌های عقل که به طور کامل از طریق سطح لثه بیرون نیامده اند، می‌توانند باعث مشکلات دندانی شود.

غذا و باکتری می‌تواند در اطراف لبه دندان عقل به دام بیفتد و باعث ایجاد پلاک شود که می‌تواند منجر به موارد زیر شود:

پوسیدگی دندان

بیماری‌های لثه (که ورم لثه یا پریودنتال)

پریکورونیت- وقتی که پلاک سبب عفونت بافت نرمی می‌شود که دندان را احاطه کرده است.

سلولیت – عفونت باکتریایی در گونه، زبان یا گلو

آبسه – مجموعه‌ای از چرک در دندان عقل یا بافت اطراف در نتیجه عفونت باکتریایی.

کیست و تومور‌های خوش خیم.

بسیاری از این مشکلات را می‌توان با آنتی بیوتیک‌ها و دارو‌های ضد عفونی کننده درمان کرد. کشیدن دندان‌های عقل معمولاً زمانی توصیه می‌شود که سایر درمان‌ها کارساز نباشند.

غذا‌هایی که بعد از کشیدن دندان توصیه می‌شوند:خوردن غذا می‌تواند بعد از کشیدن دندان مشکل باشد، به همین دلیل است که ما لیستی از برخی غذا‌هایی که شما می‌توانید آنها را بخورید، تهیه کرده ایم:پودینگ، ژلاتو، اسموتی، پوره سیب زمینی، تخم مرغ نیمرو، هوموس، سوپ، ماست، شیک شیر، آب سیب، ژله، شیر، شیک پروتئین

منبع: اندیشه معاصر