ماجرای رد شدن ۸ هزار دانشجو معلم در گزینش و دریافت ۶۰۰ هزار تومان جریمه بابت هر فرد صحت دارد؟

ادعای کذب رد ۸ هزار دانشجومعلم در گزینش خبری بود که در هفته‌های اخیر بازتاب گسترده‌ای در فضای مجازی داشت و موجب روانه شدن سیلی از انتقادات به شیوه گزینش معلم شد.

اما در ورای تمام این انتقاد‌ها آنچه کمتر مورد توجه قرار گرفت، حقوق دانش‌آموزان و "ضرورت انتخاب صحیح معلم" برای حضور در کلاس‌های درس است.

گزینش معلم اساساً قابل مقایسه با هیچ بخشی در مشاغل دیگر نیست چرا که معلم با مهمترین سرمایه عمر هر خانواده یعنی دانش‌آموزان در ارتباط است و کوچک‌ترین کوتاهی و تسامح در گزینش معلمان، ضربات و لطمات جبران‌ناپذیری را به دانش‌آموزان خواهد زد.

رهبر انقلاب سال ۱۳۹۹ در ارتباط تصویری با وزیر، معاونان، مدیران و رؤسای وزارت آموزش و پرورش در سی و چهارمین اجلاس آموزش و پرورش ضمن تأکید به در نظر گرفتن صلاحیت‌های دینی، اخلاقی و سیاسی در جذب معلمان گفتند: "باید در جذب معلمان، یک گزینش صحیح و خردمندانه انجام شود و اجازه ورود نیروی بی‌کیفیت به آموزش و پرورش داده نشود. "

در هفته‌های اخیر برخی از ادعا‌های نادرست همچون رد شدن ۸ هزار دانشجو معلم در گزینش یا رد دانشجو معلمان در گزینش به دلیل تصاویر پروفایل مطرح شد، اما با وجود تکذیب شدن آنها، دست‌مایه نقد‌های بسیاری به شیوه گزینش معلمان شد.

به هر حال منتقدان به رویکرد گزینش باید پاسخگوی این موضوع هم باشند که آیا تضعیف گزینش در آموزش و پرورش و در نهایت ورود معلمانی بدون داشتن حداقل صلاحیت‌های فردی و اخلاقی به مدارس کشور به روح و روان دانش‌آموزان ضربه نمی‌زند؟!

آیا می‌توان بر سر ماجرای سلامت روحی و روانی دانش‌آموزان معامله کرد و این نقد را مطرح کرد که چرا برای گزینش معلمان برخی معیار‌های اخلاقی و صلاحیت‌های فردی در نظر گرفته می‌شود؟ عدم احراز صلاحیت تخصصی یا عمومی چیزی نیست که بتوان درباره‌اش در معلمی کوتاه آمد.

متأسفانه در سال‌های اخیر به دلیل کمبود شدید معلم، کیفیت استخدام افراد به‌عنوان معلم با افت محسوسی مواجه شد و برخی کارشناسان بر این باورند که کیفیت معلمی طی این سالها، قربانی تأمین اورژانسی معلم برای کلاس‌های درس شده است.

برای بررسی ابعاد این مسئله و نحوه انجام فرایند گزینش معلمان گفت‌وگویی با یکی از مسئولان گزینش وزارت آموزش و پرورش داشتیم که مشروح آن در ادامه آمده است:

تسنیم: ادعای رد شدن ۸ هزار دانشجومعلم در گزینش و دریافت ۶۰۰ هزار تومان جریمه بابت هر فرد چقدر صحت دارد و آمار دانشجومعلمان رد شده در گزینش طی سه سال اخیر چند نفر بوده است؟

آمار ادعا شده، کاملاً غیرواقعی است بر اساس آمار موجود در سال ۱۳۹۸ حدود ۲۴۰۰۰ دانشجومعلم جذب شده‌اند که در اثنای فراغت از تحصیل در مرحله تبدیل وضعیت قرار گرفته‌اند که با توجه به ماهیت کار گزینش، صلاحیت عده اندکی احراز نشده و در مراجع بالاتر در حال رسیدگی است.

رد صلاحیت ۸۰۰۰ نفر در گزینش صحیح نیست

لازم به توضیح است که در صورت رد صلاحیت ۸۰۰۰ نفر از آنان (یک سوم داوطلبان) علاوه بر ایجاد بازتاب وسیع، عملاً پرونده آنان نیز در مراحل تجدیدنظر باید در دست بررسی می‌بود که اینچنین نیست و در این زمینه همه مدعیان را به پیگیری پرونده به‌صورت مصداقی در مراحل و مراجع تجدیدنظر دعوت می‌کنیم.

تسنیم: اخیراً رئیس دیوان عدالت اداری اعلام کرده است "اخراج کارمند به دلیل تغییر نظریه گزینش قانونی نیست" آیا این فرآیند مشمول دانشجومعلمان هم می‌شود؟ با توجه به اینکه جذب معلم از حساسیت بالایی برخوردار است آیا مکاتباتی را با مسئولان دیوان عدالت اداری درباره ضرورت گزینش مجدد دانشجومعلمان هنگام ورود به کلاس درس انجام داده‌اید؟

پرونده دانشجومعلمان یادشده به طور مستمر بررسی و در مرحله تبدیل وضع به قطعی امکان اصلاح رأی وجود دارد؛ در ضمن موضوع مزبور در خصوص مستخدمین پیمانی و قراردادی آن هم در اثنای قرارداد سالانه است و مشمول دانشجومعلمان نیست.

تسنیم: رد دانشجو معلمان در گزینش به دلیل تصاویر کم‌حجاب پروفایل چقدر صحت دارد؟ موارد اصلی که منجر به رد گزینش می‌شود چه مواردی است؟

به دلیل تصویر کم حجاب پروفایل رد گزینش نداشته‌ایم

رد صلاحیت دانشجومعلمان به دلیل صرفاً تصویر کم‌حجاب در پروفایل صحیح نیست؛ مجموعه گزینش آموزش و پرورش درخصوص گزینش نومعلمان اعم از آزمون‌های استخدامی اخیر یا گزینش دانشجومعلمان بر اساس مقررات و ضوابط حاکم بر این فرایند انجام وظیفه می‌کند و درخصوص افراد رد صلاحیت شده نیز در قانون، ظرفیت‌های متعددی از قبیل درخواست بررسی مجدد پرونده در مراحل سه‌گانه تجدیدنظر پیش‌بینی شده که ضریب خطا و احتمال تضییع حقوق داوطلبان کاهش یابد.

لازم به ذکر است عکس پروفایل به تنهایی موجب عدم احراز صلاحیت فرد نمی‌شود، این موارد با مذاکره و تبیین ضوابط و قوانین قابل اصلاح است، اما در هر صورت این ضعف نباید درکنار عدم احراز بند‌های دیگری از ماده ۲ قانون گزینش مطرح باشد.

در ماده دو گزینش آمده است: ضوابط عمومی گزینش اخلاقی، اعتقادی و سیاسی کارکنان آموزش و پرورش، مدارس غیرانتفاعی، سازمان‌ها و شرکت‌های تابعه اعم از داوطلبان مراکز تربیت معلم، دانشسرای تربیت معلم، تعهد دبیری، متعهدین خدمت و استخدام و اشتغال، بورسیه‌های داخل و خارج، اعزام مأمورین ثابت، مأمورین و منتقلین سایر دستگاه‌ها برای مشاغل آموزشی و غیرآموزشی، علاوه بر داشتن شرایط عمومی استخدام، (صلاحیت علمی و توانایی جسمی و روانی) به قرار ذیل است:

اعتقاد به دین مبین اسلام و یا یکی از ادیان رسمی مصرح در قانون اساسی

التزام عملی به احکام اسلام

اعتقاد و التزام به ولایت فقیه، نظام جمهوری اسلامی و قانون اساسی

عدم اشتهار به فساد اخلاقی و تجاهر به فسق

عدم سابقه وابستگی تشکیلاتی، هواداری از احزاب و سازمان‌ها و گروه‌هایی که غیر قانونی بودن آنها از طرف مقامات صالحه اعلام شده یا می‌شود مگر آنکه توبه ایشان احراز شود.

عدم سابقه محکومیت کیفری مؤثر

عدم اعتیاد به مواد مخدر

نگاه گزینش در جذب معلم رعایت قانون همراه با نگاه ارشادی و تبیینی است.

تسنیم: تعداد رد شدگان گزینش در آزمون استخدامی امسال چند نفر است؟ آیا حساسیت نسبت به فضای مجازی و تصاویر پروفایل در استخدام معلم از طریق آزمون استخدامی نسبت به دانشجومعلمان بیشتر بوده است؟

۹۰ درصد داوطلبان آزمون استخدامی پذیرفته می‌شوند

بیش از ۹۰ درصد از داوطلبان در آزمون استخدامی پذیرفته می‌شوند و افرادی که صلاحیت آنان احراز نشود در مراحل تجدیدنظر اول و دوم، مجدد مورد بازبینی قرار می‌گیرند.

تسنیم: در دو سال اخیر چه تعداد از افراد کد ۱۹ آزمون استخدامی و دانشجومعلمان رد شده در گزینش در مرحله مجدد بررسی تایید شده و اکنون در کلاس‌های درس معلم هستند؟

بالغ بر ۶۰ درصد این افراد در مراحل تجدیدنظر با توجه به رویکرد ارشادی و تبیینی جذب و بقیه موارد نیز در مراجع مربوطه در حال بررسی است.

تسنیم: غلبه نگاه عقیدتی و ایدئولوژیک در هسته‌های گزینش یکی از انتقادات اصلی به این مجموعه در آموزش و پرورش است از سوی دیگر عده‌ای معتقدند تضعیف نهاد گزینش تبعاتی را برای کشور و به ویژه برای دانش‌آموزان به همراه دارد، در این باره چه توضیحی دارید؟

گزینش معلمان از درجه اهمیت و حساسیت ویژه‌ای برخوردار است؛ بر اساس سند تحول مهمترین رکن آموزش و پرورش "معلم" است؛ این موضوع در فرمایشات مقام معظم رهبری نیز مستمراً مورد تأکید قرار گرفته است.

ما موظفیم هم حق داوطلبان شغل معلمی را در نظر بگیریم و هم حق دانش‌آموزان عزیزمان که لایق بهترین معلمان هستند؛ گزینش بر اساس قوانین و مقررات موضوعه انجام وظیفه می‌کند و در این زمینه همه ارکان نظام هم‌نظر هستند.