دلار تا کی بالا می‌رود؟

قیمت دلار نیما روز پنج شنبه رکورد جدیدی زد و وارد کانال ۴۷ هزار تومان شد؛ رئیس کل بانک مرکزی قبلاً از مخالفت با ادامه روند افزایشی این نرخ سخن گفته بود؛ باتوجه به حمایت وزیر اقتصاد از افزایش ارزنیما، مشخص نیست این روند در روز‌های آتی ادامه داردیا خیر.

 ادامه روند صعودی قیمت دلار در مرکز مبادله موجب شد تا قیمت دلار نیما روز پنج شنبه ۱۲ مهر ماه رکورد جدیدی را به ثبت برساند و برای اولین بار وارد کانال ۴۷ هزار تومان شود.

استارت افزایش قیمت دلار نیما از ماه‌های قبل زده شد و درحالی همچنان ادامه دارد که اختلاف بین بانک مرکزی و وزارت اقتصاد برای ادامه این سیاست در روز‌های اخیر مشهود شده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد تقریباً از ابتدای زمستان سال گذشته روند صعودی نرخ نیما سرعت گرفته به‌نحوی که تقریباً از حدود ۴۰ هزار تومان به ۴۷ هزار و ۳ تومان رسیده است.

کلیه واردکنندگان و صادرکنندگان کالا که شرایط لازم و رسمی برای تجارت مطابق با قوانین کشور را دارند، مشمول خرید ارز نیمایی و فروش آن هستند، البته نوع کالا نیز در تخصیص این ارز اهمیت دارد و باید کالا‌هایی تبادل شوند که مشمول هستند.

اگرچه عبدالناصر همتی بعد از سکانداری وزارت اقتصاد رسماً و به دفعات از افزایش نرخ نیما و کاهش فاصله دلار نیما و آزاد دفاع کرده ولی محمدرضا فرزین رئیس کل بانک مرکزی می‌گوید دیگر امکان افزایش بیشتر قیمت دلار نیما وجود ندارد.

همتی رسما اعلام کرده که "سیاست جدیدمان این است که بازار به نرخ نیما نزدیک شود، هم دلار نیما را افزایش می‌دهیم و هم نرخ بازار را کاهش می‌دهیم. "

او همچنین در اظهارنظر دیگری بار دیگر از این سیاست دفاع کرد و گفت: فاصله قیمت ارز نیمایی و آزاد باید به حداقل برسد در حدی که توجیه داشته باشد، الآن این اختلاف توجیه ندارد و بسیار زیاد است.

این درحالی است که محمدرضا فرزین رئیس‌کل بانک مرکزی که طی روز‌های اخیر و در صحن علنی مجلس شورای اسلامی سخن می‌گفت در توضیحاتی درباره ارز نیما این‌طور گفت: "دیدگاهی مطرح می‌شود که اگر قیمت ارز افزایش پیدا کند صادرات نیز افزایش پیدا می‌کند، که این تصور درست نیست چرا که یکی از سیاست‌های اساسی ما باید کنترل نرخ ارز باشد. از ابتدای سال تاکنون قیمت این ارز از حدود ۴۱ هزار تومان به حدود ۴۷ هزار تومان رسیده است یعنی ما تحت تأثیر متغیر‌های بنیادین اصلاحاتی در نرخ ارز انجام داده‌ایم، نمی‌توان نرخ آن را بیش از این مقدار افزایش داد، چون ما نگران نرخ تورم هم هستیم، پایین بودن نرخ ارز برای کنترل تورم است و چنانچه با سیاست‌های ارزی اتخاذشده نرخ تورم افزایش پیدا کند، آن سیاست‌ها مناسب به‌نظر نمی‌رسند. "

هرگونه افزایش ارز نیمایی به‌عنوان مرجع رسمی تأمین ارز حتماً می‌تواند تبعاتی را در اقتصاد کشور به‌خصوص افزایش تورم داشته باشد و برهمین اساس نیز این سیاست نباید خیلی مورد دفاع بانک مرکزی باشد. قاعدتاً فرزین به‌عنوان رئیس‌کل بانک مرکزی باید هنگام تصمیم‌گیری برای افزایش یا کاهش نرخ ارز نیمایی، به تبعات آن نیز توجه کند چراکه یکی از وظایف بانک مرکزی کنترل تورم هم است.

اگرچه از مهمترین اثرات افزایش ارز نیما می‌توان به بهبود وضعیت شرکت‌های بورسی اشاره کرد و احتمالاً همتی وزیر اقتصاد هم با همین نگاه مدافع کاهش اختلاف ارز نیما و آزاد است و از آن دفاع می‌کند. اما به هر حال برخی کارشناسان اقتصادی معتقدند که افزایش نرخ ارز نیما معیشت و روان مردم را به‌خطر می‌اندازد؛ بنابراین وزارت اقتصاد و بانک مرکزی باید تدبیر مناسبی در این خصوص اتخاذ کنند که اثر کمتری در معاش مردم داشته باشد.

مرتضی عزتی اقتصاددان و عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس در گفتگو با خبرنگار تسنیم، با اشاره به این موضوع که به هیچ وجه وقت مناسبی برای افزایش نرخ ارز نیمایی به سمت نرخ در بازار آزاد نیست، دولت را به پیامد‌های انجام چنین تصمیم خطرناکی نهیب زد و گفت:سیاستگذار آشنا به وضعیت اقتصادی و اجتماعی شوک‌های مقطعی به اقتصاد و جامعه وارد نمی‌کند، بلکه کار سیاست گذار مدبر در نظر گرفتن همه شرایط و تبعات و پیامدهاست، اما سیاست گذار غیر مدبر با توجیه انقلاب اقتصادی، اقتصاد را تخریب می‌کند.

مرتضی افقه استاد دانشگاه چمران اهواز هم در اینباره به خبرنگار تسنیم گفت: در صورتی که دولت بانک مرکزی را مجبور به افزایش نرخ ارز نیمایی کند یعنی نرخ ارز نیمایی را به بازار آزاد برساند قطعاً وارد مسیر بسیار خطرناکی می‌شویم که عواقب اجتماعی و سیاسی آن بر کسی پوشیده نیست.

عضو هیئت علمی دانشگاه چمران یادآور شد: دولت چهاردهم به‌هیچ‌وجه نباید بانک مرکزی را برای بالابردن نرخ ارز نیمایی در شرایط فعلی که قدرت خرید مردم بسیار پایین است تحت فشار قرار دهد چرا که این موضوع اثرات منفی بسیاری روی روان جامعه به‌جا می‌گذارد.

با توجه به روند صعودی ارز نیما در مرکز مبادله طی هفته‌های اخیر، مشخص نیست که فرزین رئیس کل بانک مرکزی همچنان به سخنانی که گفته متعهد می‌ماند و مانع افزایش بیشتر این نرخ خواهد شد یا خیر!

منبع: تیتر کوتاه