کشف رابطه سرما و سرماخوردگی

طبق نتایج این مطالعه، به‌نظر می‌رسد که هوای سرد به پاسخ ایمنی که در بینی رخ می‌دهد، آسیب می‌زند. دکتر زارا پاتل، استاد بیماری‌های گوش و گلو و بینی و جراحی سروگردن در دانشکده‌ی پزشکی دانشگاه استنفورد گفت: اولین‌باری است که توضیح زیستی و مولکولی درباره‌ی یکی از عوامل پاسخ ایمنی ذاتی خود داریم که به‌نظر می‌رسد در هوای سردتر محدود می‌شود.

درواقع، طبق مطالعه‌ای که روز سه‌شنبه در مجله‌ی The Journal of Allergy and Clinical Immunology منتشر شد، کاهش دمای درون بینی تا ۵ درجه‌ی سانتی‌گراد، حدود ۵۰ درصد از سلول‌های مبارزه‌کننده با ویروس‌ها و باکتری‌ها را در سوراخ‌های بینی نابود می‌کند.

فراموش نکنید که این مطالعات آزمایشگاهی هستند؛ یعنی اگرچه از بافت انسانی در آزمایشگاه برای مطالعه‌ی این پاسخ ایمنی استفاده می‌کند، مطالعه‌ای نیست که روی بینی واقعی انسان انجام شده باشد. در بیشتر مواقع اما نه همیشه، یافته‌های مطالعات درون آزمایشگاهی در مطالعات درون‌تنی تأیید می‌شود.

لانه‌ی زنبور

بلیر و تیمش با همکاری منصور امیجی، رئیس گروه علوم دارویی در دانشگاه نورت‌ایسترن در بوستون، برای درک این موضوع مطالعه‌ای انجام دادند. پژوهشگران کشف کردند که بخش جلوِ بینی خیلی زودتر از اینکه ته بینی از وجود میکروب باخبر شود، مهاجم را تشخیص می‌دهد. در آن نقطه، سلول‌های پوشاننده بینی فوراً شروع به ایجاد نسخه‌های ساده از خودشان می‌کنند که «وزیکول‌های خارج سلولی» نامیده می‌شوند.

وزیکول‌های خارج سلولی نمی‌توانند مانند سلول‌ها تقسیم شوند؛ اما مانند نسخه‌های کوچکی از سلول‌ها هستند که به‌طورخاص برای جست‌وجو و کشتن این ویروس‌ها طراحی شده‌اند. وزیکول‌های خارج سلولی مانند طعمه عمل می‌کنند؛ بنابراین، اکنون زمانی‌که ویروسی را تنفس کنید، ویروس به‌جای چسبیدن به خودِ سلول‌ها، به این طعمه‌ها متصل می‌شود.

سپس، وزیکول‌های مذکور را سلول‌ها به مخاط بینی منتشر می‌کنند و در آن‌جا میکروب‌های مهاجم را پیش از رسیدن به مقصد و تکثیرشدن، متوقف می‌کنند.

این یکی از بخش‌های سیستم ایمنی است که به بدن اجازه می‌دهد تا پیش از نفوذ ویروس‌ها و باکتری‌ها به بدن‌، با آن‌ها مبارزه کند. پس از اینکه این وزیکول‌ها تولید و در ترشحات بینی منتشر شدند، میلیاردها وزیکول در اطراف میکروب‌های مهاجم جمع می‌شوند. مثل اتفاقی است که وقتی به لانه‌ی زنبور ضربه می‌زنید، پیش می‌آید. ممکن است چند زنبور را ببینید که در اطراف پرواز می‌کنند؛ اما وقتی به لانه‌ی آن‌ها ضربه بزنید، همه‌ی زنبورها از لانه بیرون می‌آیند تا قبل از اینکه مهاجم وارد لانه‌ی آن‌ها شود، به آن حمله کنند. بدن نیز به همین طریق این ویروس‌های استنشاق‌شده را پاک‌سازی می‌کند تا نتوانند وارد سلول‌ها شوند.

افزایش چشمگیر قدرت ایمنی بدن

مطالعه‌ی جدید نشان داد که وقتی بینی با حمله مواجه می‌شود، تولید وزیکول‌های خارج سلولی را تا ۱۶۰ درصد افزایش می‌دهد. تفاوت‌های دیگری نیز وجود داشت: وزیکول‌های خارج سلولی نسبت‌به سلول‌های اصلی، گیرنده‌های بسیار بیشتری روی سطح خود داشتند. این امر موجب افزایش توانایی مهار ویروس توسط میلیاردها وزیکول خارج سلولی در بینی می‌شود.

سلول‌های بدن از نوعی عامل کُشنده‌ی ویروسی به نام ریزآران‌ای (MicroRNA) نیز برخوردار هستند که به میکروب‌های مهاجم حمله می‌کنند. مطالعه نشان داد که وزیکول‌های خارج سلولی در بینی درمقایسه‌با سلول‌های عادی ۱۳ برابر توالی ریزآران‌ای بیشتری دارند. بنابراین، بینی با چند اَبَرقدرت اضافی وارد نبرد با میکروب‌ها می‌شود.

حال وقتی‌که هوا سرد باشد، چه اتفاقی برای این مزیت‌ها می‌افتد؟ برای پی‌بردن به این موضوع چهار شرکت‌کننده مطالعه را به‌مدت ۱۵ دقیقه درمعرض دمای ۴/۴ درجه‌ی سانتی‌گراد قرار دادند و سپس شرایط درون حفره بینی آن‌ها را ارزیابی کردند.

وقتی درمعرض هوای سرد قرار می‌گیرید، دمای درون بینی شما می‌تواند تا ۹ درجه‌ی فارنهایت (منفی ۱۳ درجه‌ی سانتی‌گراد) کاهش یابد. همین امر برای اینکه عملاً هر سه مزیت ایمنی بینی از بین بروند، کافی است. درواقع همین مقدار سرما در نوک بینی کافی بود تا حدود ۴۲ درصد از وزیکول‌های خارج سلولی از مبارزه کنار بروند. به‌طورمشابه، تقریباً نیمی از ریزآران‌ای‌ها کشنده را درون هر وزیکول دارید و می‌تواند تعداد گیرنده‌ها روی هر وزیکول تا ۷۰ درصد کاهش یابد و چسبندگی آن‌ها را بسیار کمتر کند.

این امر با توانایی شما برای مبارزه با سرماخوردگی و آنفلوانزا و کووید ۱۹ چه می‌کند؟ این مسئله توانایی سیستم ایمنی برای مبارزه با عفونت‌های تنفسی را به نصف کاهش می‌دهد. هرچه بتوانید محیط درون بینی خود را گرم‌تر نگه دارید، مکانیسم دفاعی ایمنی ذاتی بهتر می‌تواند کار کند. این شاید دلیل دیگری برای زدن ماسک باشد.