مصرف خودسرانه اشک مصنوعی چه خطراتی دارد؟

برخی از افراد که اقدام به استفاده خودسرانه اشک مصنوعی می‌کنند بهتر است بدانند که عوارض جانبی استفاده خودسرانه از قطره‌های چشمی یا اشک مصنوعی خطرناک می‌باشد.
اگر از خشکی چشم رنج می‌برید، می‌توانید از قطره‌های چشم استفاده کنید. استفاده کردن از قطره‌های چشم به دفعات در طول روز می‌تواند چشم شما را نرم‌تر کند. این قطره‌های چشم برای از بین بردن قرمزی چشم، خارش، سوزش و در کل احساس ناخوشایند به صورت خودسرانه توسط خود افراد استفاده می‌شود که همین قطره‌های ساده چشم می‌تواند عوارضی را نیز به همراه داشته باشد که در این قسمت به آن‌ها اشاره خواهیم کرد.

بعضی از این قطره‌ها حاوی مواد شیمیایی هستند که چشم شما نباید در طولانی مدت در معرض آن‌ها قرار بگیرد. به همین دلیل باید مراقبت کافی در مورد آن‌ها داشته باشید و حتماً از انواع مشخصی از آن‌ها استفاده کنید و هر نوع قطره چشمی را بدون اجازه پزشک به چشم خود اعمال نکنید.

انواع اشک مصنوعی یا قطره‌های چشم
دو نوع اشک مصنوعی وجود دارد:

قطره چشم با نگهدارنده
قطره چشم بدون نگهدارنده

اشک‌های مصنوعی که حاوی نگهدارنده هستند، مدت زمان بیشتری دوام می‌آورند. این نگهدارنده‌ها مواد شیمیایی هستند که از ورود باکتری و رشد آن‌ها جلوگیری می‌کنند. این قطره‌ها معمولاً در یک بطری قطره چشم، می‌توانند به مدت طولانی سالم بمانند. اگرچه نگهدارنده‌های موجود در این اشک‌های مصنوعی باعث ایجاد خارش می‌شود. به همین دلیل متخصصان چشم معمولاً پیشنهاد می‌کنند که از این نوع قطره‌ها نباید بیشتر از ۴ بار در روز استفاده کنید.

اشک مصنوعی فاقد نگهدارنده معمولاً با خطر کم تری همراه است، اما یکبار مصرف می‌باشد. زمانی که این قطره‌ها را داخل چشم خود ریختید، باید سریعا آن را دور بریزید. معمولاً به دفعات بیشتری برای خرید این قطره‌ها نیاز دارید. اگر خشکی چشم شما خفیف است، یک بار استفاده از این قطره‌ها کافی می‌باشد، اما گاهی اوقات در موارد شدیدتر، پزشک به شما توصیه می‌کند که ۴ بار در روز از آن استفاده کنید.

خطرات مربوط به اشک‌های مصنوعی

بسیاری از مواد به کار رفته در این قطره‌های چشم شامل نگهدارنده‌ها و ضخامت دهنده‌ها هستند. این مواد ممکن است که باعث ایجاد حساسیت در طولانی مدت داخل چشم‌ها شود. دیگر خطرات آن نیز به محتوای موجود در آن‌ها بر می‌گردد:

- نگهدارنده‌ها
نگهدارنده‌های موجود در اشک مصنوعی، طول عمر قطره چشم را بالا می‌برد، اما باعث حساسیت چشم می‌شود و در نتیجه استفاده بیش از ۴ بار در روز از این قطره‌ها ممنوع می‌باشد. اگر خشکی چشم شما شدید است و بیشتر از ۴ بار استفاده در روز به آن نیاز دارید، حتماً باید از قطره‌های فاقد نگهدارنده استفاده کنید. همیشه برچسب‌های روی این اشک‌های مصنوعی را از لحاظ دارا بودن نگهدارنده با دقت بررسی کنید.

- آلودگی
ممکن است که نوک بطری قطره چشم شما دچار آلودگی شود. برخورد نوک این بطری به علت این آلودگی، اشک‌های مصنوعی با سطح چشم می‌باشد. برخورد آن با سطوح دیگر نیز این آلودگی را افزایش می‌دهد و در نتیجه در نگهداری از این اشک‌های مصنوعی باید دقت بالایی داشته باشید. به مقدار نیاز از این قطره‌ها خریداری کنید و سریع آن‌ها را دور بریزید و لمس نکنید. مراقب باشید که نوک این قطره‌ها به چشم شما نخورد. حتماً از دستورالعمل‌های و هشدار‌های روی قطره‌ها پیروی کنید.

- مهر و موم بودن اشک‌های مصنوعی
سازمان جهانی اعلام کرده است که بعضی از بطری‌های اشک‌های مصنوعی موجود هستند که سرشان شل شده است. هرگز نباید از این اشک‌های مصنوعی استفاده کنید و از طرفی باید به برند‌های جهانی و معتبر آن‌ها دقت داشته باشید. حلقه موجود روی بطری قطره چشم هرگز نباید جدا و یا شل شده باشد.

عوارض جانبی استفاده از قطره‌های چشمی 
یکی از مهم‌ترین عوارض استفاده خودسرانه از قطره‌های چشمی، سرکوب کردن علائم بیماری و تشدید علل آن می‌باشد. 

آگاه باشید که گاهی اوقات اشک‌های مصنوعی باعث ایجاد عوارض جانبی می‌شوند. مثلاً تار شدن بینایی ممکن است که در کوتاه مدت بعد از استفاده از قطره چشم به وجود بیاید و در نتیجه چند دقیقه بعد از استفاده از قطره چشم حتما باید مراقب باشید و کار‌هایی مثل رانندگی را انجام ندهید.

گاهی اوقات نیز واکنش‌های آلرژیک در فرد به وجود می‌آید. ۱۰ درصد واکنش‌های دارویی، آلرژیک هستند. واکنش‌های آلرژیک آنافیلاکتیک شامل کهیر، گرگرفتگی، ورم، وزوز کردن گوش و سرگیجه است. اگر هر کدام از این علائم را مشاهده کردید، از مصرف این قطره‌ها خودداری کنید و سریعاً به پزشک مشورت کنید.

سایر نکات مهم درباره اشک مصنوعی
- قبل از استفاده از قطره‌های چشمی، خودتان را از آلودگی و گرد و غبار دور نگهدارید و در صورت عدم رفع خشکی چشم، چنین اقدامی را انجام دهید.

- اگر خشکی چشم شما خفیف است، می‌توانید از این قطره‌ها و اشک‌های مصنوعی استفاده کنید، اما حتما برچسب روی آن‌ها را مطالعه کنید و از دستورالعمل‌های موجود روی آن آگاه شوید.

- اگر قطره چشم شما دارای نگهدارنده است، هرگز بیش از حد از آن استفاده نکنید. سریعا بعد از استفاده، بطری را دور بریزید. هر گونه عوارض جانبی را سریعاً به پزشک اطلاع دهید. 

- بهداشت اطراف قطره چشم را به خوبی رعایت کنید. در مورد دارو‌های مصرفی هنگام استفاده از قطره چشم حتماً با پزشک صحبت کنید.