ماجرای مرگ مشکوک یک دانشجو در آتش‌سوزی دانشگاه صنعتی اصفهان چیست ؟

در اوایل هفته جاری، شُعله‌های آتش در حالی آزمایشگاه تحقیقات معدنی دانشکده شیمی دانشگاه صنعتی اصفهان را در میان شَراره‌های خود دربرگرفته بود و جان فردی را گرفت که ما هنوز در ماهی قرار داریم که شانزدهمین روز آن به نام دانشجو و دانشگاه مزین شده است!

حوادث آذرماه امسال که مهم‌ترین روز آن، «روز دانشجو» است به مسمومیت زنجیره‌ای دسته‌جمعی تعداد قابل توجهی از دانشجویان دانشگاه‌های صنعتی اصفهان، خوارزمی واحد کرج و صنعتی اراک و خودکشی دانشجو مقطع دکتری دانشگاه تهران محدود نشد و در تازه‌ترین حادثه خود، فردی را که برخی می‌گویند یک «دانشجو»ی مقطع دکتری و برخی نیز می‌گویند یک «سرباز» امریه‌ای بوده است را در محیط دانشگاه به کام مرگ کشاند!

شنبه شب ۱۹ آذر ماه، خبری با عنوان «آتش‌سوزی در دانشگاه صنعتی اصفهان / یک نفر فوت کرد» توسط نمایندگی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) در استان اصفهان منتشر شد. خبر کوتاه اما هولناک بود، چرا که فردی در پی حادثه این آتش‌سوزی در محیط دانشگاه به کام مرگ فرو رفته بود. 

پس از انتشار خبر این آتش‌سوزی، سعید مستاجران، مدیر روابط عمومی این مرکز آموزشی در این رابطه گفت: «عصر روز شنبه ۱۹ آذر، یکی از آزمایشگاه‌های دانشکده شیمی دانشگاه صنعتی اصفهان دچار حادثه آتش‌سوزی شد که متاسفانه در این حادثه یک نفر جان خود را از دست داد. ظاهراً دلیل این حادثه، فعل و انفعالات شیمیایی در یکی از آزمایشگاه‌های دانشکده شیمی دانشگاه بوده، اما علت دقیق و اصلی حادثه توسط کارشناسان در دست بررسی است‌.»

حدود ۳ ساعت پس از انتشار خبر اولیه، خبرگزاری دانشجویان ایران از تشخیص هویت جان‌باخته حادثه آتش‌سوزی دانشگاه صنعتی اصفهان خبر داد.

تاکنون هرچند هنوز اطلاعات مشخصی درباره مرحوم «حسین مرادی»، جانباخته حادثه آتش‌سوزی دانشگاه صنعتی اصفهان در دست نیست اما کانال تلگرامی انجمن صنفی دانشجویان درباره مرحوم مرادی نوشت: «دانشجوی مقطع دکتری «شیمی تحلیلی» دانشگاه اصفهان، شب گذشته در پی انفجار و آتش‌سوزی در آزمایشگاه تحقیقات معدنی دانشکده شیمی دانشگاه صنعتی اصفهان به دلیل عدم تجهیز آزمایشگاه به سیستم اطفای حریق و ایمن‌سازی‌های استاندارد، جان خود را از دست داد.»

اگرچه کانال تلگرامی انجمن صنفی دانشجویان، جان‌باخته این حادثه را دانشجوی دکتری معرفی می‌کند اما مسئولان دانشگاه، وی را فارغ‌التحصیل مقطع کارشناسی‌ارشد شیمی می‌دانند که دوران سربازی خود را به عنوان امریه در این دانشگاه سپری می‌کرده است. ادعایی که مسئولان دانشگاه تاکنون هیچ سندی درباره سرباز بودن دانشجوی نامبرده ارائه نکرده‌اند.  

در  گفت‌وگوی دکتر علی‌اصغر انصافی، رئیس دانشکده شیمی این مرکز آموزشی با پایگاه خبری دانشگاه صنعتی اصفهان نیز مقصر این آتش‌سوزی، فرد فوت شده معرفی شده است!

این پایگاه خبری در همین رابطه نوشت: «متاسفانه آتش سوزی در آزمایشگاه شیمی معدنی دانشکده شیمی واقع در طبقه سوم این دانشکده، حادث شده است. آزمایشگاه‌های تحقیقاتی تا ساعت ۲۲ در اختیار محققان است. بررسی مقدماتی نشان می‌دهد متاسفانه سهل‌انگاری متوفی سبب بروز این حادثه شده است. بررسی‌های اولیه نشان می‌دهد که در نتیجه یک واکنش شیمیایی ابتدا آتش سوزی رخ داده و سپس آتش، سبب انفجار بعدی شده است اما علت دقیق انفجار در دست بررسی است. انفجار ناشی از آتش‌سوزی سبب تخریب دیوار و سقف این آزمایشگاه شده است اما آتش به بخش‌های دیگر سرایت نکرده است. تاکنون به جز موارد محدود آتش‌سوزی کوره که خسارت و تلفاتی نداشته، حادثه این چنینی در این دانشکده وجود نداشته است. این وقایع، بر اساس بی‌احتیاطی، تخریب و یا عدم کارکرد ناگهانی وسایل آزمایشگاه اتفاق می‌افتد که قابل پیش‌بینی نیست.»

در همین رابطه برخی از منابع دانشجویی مدعی هستند، پیش از حادثه در کنار مرحوم مرادی حضور داشته‌اند و او را در حال کار با لپ‌تاپش دیده‌اند و هیچ کاری در محیط آزمایشگاه انجام نمی‌داده است.

همچنین دانشجویان دانشگاه صنعتی اصفهان مدعی هستند بارها در نامه‌هایی خطاب به مسئولان دانشگاه اعلام کرده‌اند که آزمایشگاه شیمی اَمن نیست و نیاز به تجهیزات جدی دارد.

هر چند که تاکنون رئیس و معاون آموزشی دانشگاه صنعتی اصفهان نیز برای روشن شدن بیشتر ابعاد این حادثه پاسخی به تماس‌های خبرنگار ایسنا در اصفهان نداده‌اند اما دکتر محمدعلی زلفی‌گل، وزیر علوم، تحقیقات و فناوری، دکتر سید علی‌محمد میرمحمدی میبدی، رئیس دانشگاه را مامور رسیدگی به این موضوع کرده است و باید منتظر بود و دید که نتایج این بررسی‌ها چه خواهد بود.

اگرچه هنوز چرایی این حادثه مشخص نیست و مسئولان ارشد این دانشگاه نیز در حال حاضر سیاست سکوت را در پیش گرفته‌اند اما در همین رابطه پرسش‌های متعددی وجود دارد که انتظار می‌رود مسئولان دانشگاه به تفصیل درباره هرکدام پاسخ دهند.

هرکسی که کوچک‌ترین اطلاعاتی درباره مواد شیمیایی داشته باشد، می‌داند که این مواد قابلیت اشتعال دارند، بنابراین تجهیز امکانات آزمایشگاه به سیستم هشدار و اطفاء حریق یک امر ضروری است. حال این سوال مطرح است که آیا این آزمایشگاه مجهز به سیستم‌های استاندارد اطفاءحریق بوده؟ و آیا امکانات ایمنی از پتانسیل مناسبی در این آزمایشگاه برخوردار بوده‌اند که پاسخگوی شرایط اضطراری باشند؟! چرا که بنا به گفته خود مسئولان دانشگاه، در این آتش‌سوزی اول بر اثر اشتباه فردی یک حریقی صورت گرفته و سپس یک انفجار رُخ داده است و در این فاصله اگر امکانات اطفاء حریق به کار می‌افتاد شاید انفجاری نیز دیگر صورت نمی‌گرفت!

البته پرسش‌ها محدود به تجهیزات ایمنی و عدم مسئولیت‌پذیری برخی مقامات این مرکز آموزشی نیست بلکه شامل حال وزارت علوم، تحقیقات و فناوری هم می‌شود.

اگرچه وزیر علوم خواستار پیگیری سریع این حادثه توسط مدیریت دانشگاه شده است اما این انتظار وجود دارد که رسیدگی به این موضوع تنها محدود به صدور دستور و تسریع رسیدگی به پرونده نشود و یک شخص بی‌طرف را مسئول رسیدگی به پرونده کنند.

صرف نظر از اینکه مرحوم «حسین مرادی» دوران سربازی یا مقطع دکتری خود را در دانشگاه صنعتی اصفهان سپری کرده است، باید به این موضوع توجه کرد که یک «ایرانی» در پی حادثه آتش‌سوزی آزمایشگاه دانشگاه صنعتی اصفهان جان خود را از دست داده است. جان ارزشمندی که دیگر هیچ جایگزینی ندارد.