چگونه از مسمومیت با گاز مونوکسید کربن جلوگیری کنیم ؟

گاز مونوکسید کربن چیست ؟

گاز مونوکسید کربن با فرمول شیمیایی یک اتم کربن و یک اتم اکسیژن حاصل سوختن ناقص کربن است. این گاز بی‌بو، بی‌رنگ، بدون مشخصه خاص و کمی سبک‌تر از هوا است و به دلیل قابلیت انتشار بسیار بالایی که دارد به سرعت تمام فضای محیط را انباشته می‌کند و تمامی افراد در آن محوطه را در معرض مسمومیت قرار می‌دهد. میل ترکیبی این گاز با هموگلوبین خون ۲۵۰ تا ۳۰۰ برابر بیشتر از میل ترکیبی اکسیژن با هموگلوبین است. در واقع وظیفه هموگلوبین، رساندن اکسیژن به بافت‌ها و اندام‌های بدن است که به محض ورود مولکول مونوکسید کربن، در کنار هموگلوبین قرار گرفته و اجازه اکسیژن‌رسانی به اندام‌ها را نمی‌دهد و فرد به سرعت فرد دچار مسمومیت می‌شود.

چگونه از ایمنی و سلامت بخاری و دودکش آن مطمئن شویم ؟

راه‌های مختلفی برای چک کردن وسایل گازسوز و گرمایی در محیط وجود دارد. از جمله مواردی که در ادامه می‌آید:

۱- سعی کنید وسایل و بخاری قدیمی و مستهلک را در محیط کار نگذارید؛ چراکه ریسک خرابی و نشت گاز از این وسایل بیشتر از مشابه نو آن است.

۲- از افرادی که نسبت به نصب وسایل گازسوز و بخاری آگاهی داشته و در این زمینه تخصص دارند، برای راه‌اندازی آن‌ها بهره بگیرید.

۳- در صورت استفاده از وسایل شعله‌دار، هرگز تمام راه‌های ورودی هوا را نبندید و حتماً مسیر مناسبی را برای ورود اکسیژن و هوای تازه به محیط در نظر بگیرید، نیازی نیست که تمام در و پنجره‌ها را باز بگذارید، بخشی از پنجره یا زیر در واحد کافی است، هرچه مسیر ورود هوا به وسیله گرمایشی نزدیک‌تر باشد، بهتر است.

۴- قبل از نصب بخاری از باز بودن مسیر دودکش‌های داخل دیوار اطمینان حاصل کنید؛ به این منظور می‌توانید از سطح پشت‌بام یک وزنه کوچک را با ریسمان به داخل دودکش بفرستید اگر تا انتها پایین آمد، نشان‌دهنده باز بودن مسیر است.

۵- هرگز از دودکشهای شکسته یا دودکشهای نامناسب مثل لوله پولیکا یا قوطیهای فلزی به‌جای دودکش سیمانی داخل دیوار استفاده نکنید.

۶- بعد از نصب بخاری و دودکش آن حتما نسبت به داغ شدن لوله اطمینان حاصل کنید چون یکی از راه‌های چک کردن نصب صحیح بخاری چک کردن لوله و داغ شدن آن است.

نشانه‌های مسمومیت با گاز مونوکسید کربن

نشانه‌های مسمومیت با این گاز بسیار شبیه سرماخوردگی است. بسیاری از مردم به همین دلیل نشانه‌ها را جدی نمی‌گیرند تا اینکه به مرحله بحرانی برسد. از نخستین نشانه‌های مسمومیت با این گاز، ایجاد حالت ضعف و سستی در بدن و در ادامه سردرد، درد شکمی، سرگیجه، تهوع و استفراغ، ایجاد حالت دوبینی و تنفس‌های سریع و کوتاه است. اگر افراد کماکان در این محیط آلوده باقی بمانند در حالت تشنج، بیهوشی و حتی کما قرار گرفته و در نهایت مرگ پدیدار می‌شود. در برخورد با افراد آسیب‌دیده با این گاز ضمن تماس فوری با نیروهای امدادی (آتش‌نشانی و اورژانس) به سرعت فرد مسموم را از محل خارج کرده و به فضای باز منتقل کنید و اگر شدت مسمومیت بالا است آنها را به مراکز درمانی منتقل کنید. سپس در و پنجره‌ها را باز کرده و تمام منابع گازسوز و شعله‌دار محیط را خاموش و حتماً توسط افراد متخصص مسئله را بررسی کرده، منبع تولید و انتشار این گاز را بیابید و نسبت به رفع آن اقدام کنید تا از تکرار آن جلوگیری شود.