لباس‌هایی که زنده‌اند؛ آینده شگفت‌انگیز پوشیدنی‌ها

محققان ماده‌ جدیدی ساخته‌اند که قابل پوشیدن است. این ماده از نخ‌های ریشه‌مانند قارچ‌ها ساخته شده‌ و با خاصیت خود ترمیمی که دارد می‌تواند به‌عنوان جایگزینی برای چرم استفاده شود.

صنعت مد همیشه در حال پیشرفت است. با این حال همه ما بیاد داریم که وقتی لباس مورد علاقه‌مان پاره یا خراب شده است چه احساسی داشته‌ایم. اما آیا تابحال به این موضوع فکر کرده‌اید که چه خوب بود اگر هرگز مجبور به تعویض یا تعمیر لباس خود نمی‌شدید؟

به لطف پیشرفتی که اخیرا توسط محققان دانشگاه نیوکاسل و دانشگاه نورثومبریا در بریتانیا انجام شده است، شاید تحقق این رویا چندان دور از ذهن نباشد.

این تیم دریافتند که نخ‌های ریشه‌مانندی که توسط بسیاری از قارچ‌ها تولید می‌شوند، این پتانسیل را دارند تا به‌عنوان ماده‌ای زیست تجزیه‌پذیر و پوشیدنی استفاده شوند؛ همچنین آنها این قابلیت را دارند که خود را ترمیم و بازسازی کنند.

محققان در آزمایشات خود بر روی قارچ گانودرما لوسیدوم تمرکز کردند. آنها پوستی را از رشته‌های شاخه‌ای آن به نام نخینه(hyphae) تولید کردند که با هم به ساختاری به نام میسلیوم (mycelium، یا جلینه به دسته‌ای نخینه گفته می‌شود)تبدیل می‌شوند.

در حال حاضر مواد ساخته شده بر پایه میسلیوم، در زمینه‌های مختلف، از ساخت و ساز گرفته تا منسوجات استفاده می‌شوند. اما فرآیندی بکار گرفته شده در تولید این مواد، باعث از بین رفتن هاگ‌های قارچی (که به ارگانیسم خود بازسازی کمک می‌کنند) می‌شوند.

محققان از یک رویکرد جدید شامل ترکیب کردن میسلیوم، کلامیدوسپور، کربوهیدرات، پروتئین و سایر مواد مغذی در یک مایع، برای رشد یک پوست استفاده کردند؛ و نهایتا می‌توان این پوست را برداشت و خشک کرد.

آیا ماده تولید شده برای تولید انبوه کافی است؟

در حال حاضر ماده به دست آمده آنقدر نازک و ظریف است که نمی‌توان آن را به یک لباس تبدیل کرد. اما محققان مطمئن هستند که با نوآوری‌های آینده، مثلا با ترکیب لایه‌ها باهم یا به حالت پلاستیکی درآوردن آنها با گلیسیرین، می‌توانند آن را به لایه‌ای ضخیم‌تر و سخت‌تر تبدیل کنند.

همچنین، کلمیدوسپورها در فرآیند تولید از بین نرفتند. با احیای آنها می‌توان نخینه‌های جدیدی را بر روی شکاف‌های پوست پرورش داد. آزمایشات انجام شده نشان داد که اگر این ماده در شرایط مشابهی که در آن رشد می‌کند قرار گیرد، امکان ترمیم صدمات ایجاد شده در بافت خود را دارد.

 

هنوز راه زیادی تا پوشیدن لباس‌های قارچی مانده است. در حال حاضر فرآیندهای رشد و ترمیم چندین و چند روز طول میکشند، اما محققان امیدوارند که این روند با گذشت زمان کاهش یابد.

محققان در مقاله منتشر شده خود نوشتند: "مواد زنده مهندسی شده که کاملا از سلول‌های قارچی تشکیل شده‌اند به دلیل ویژگی‌های خاص عملکردی‌شان مانند قابلیت خودسامانی، خود ترمیمی و داشتن حس، پتانسیل قابل‌توجهی دارند." توانایی این ماده میسلیوم، با قابلیت احیا کننده‌گی برای ترمیم و بازسازی، چشم‌انداز جالبی از کاربردهای منحصر به فرد این محصول در جایگزینی آن با کالاهای چرمی مانند مبلمان، صندلی‌های خودرو و لباس را در صنعت مد می‌گشاید.

چنین پیشرفتی این قابلیت را دارد که طرز فکر ما در مورد مواد اولیه تولید لباس را تغییر دهد. با ظهور و ترویج «مد پایدار»، استفاده از این ماده زیست تخریب‌پذیر و خود ترمیم‌شونده می‌تواند آینده صنعت مد باشد.