نابراین در پایان معاملات روز گذشته شاخص کل بورس اوراق بهادار با ریزش 17 هزار واحدی به 2 میلیون و 271 هزار واحد رسید، همچنین شاخص کل هموزن نیز رشدی 8 هزار واحدی را تجربه کرد و به ارتفاع 765 هزار واحد رسید.
سه نماد «فارس»، «فولاد» و «شپنا» بیشترین تاثیر در شاخص کل بورس و سه نماد «وسپهر»، «خاور» و «آریا» بیشترین تاثیر را در شاخص فرابورس داشتند، ارزش معاملات خرد در بازار روز گذشته 9 هزار میلیارد و 100 میلیون تومان بود و حقیقیها در این روز حدود 900 میلیارد تومان از بازار سهام خارج کردند. افت ارزش معاملات به کمتر از 10 هزار میلیارد تومان از سیگنالهای منفی برای بازار سهام در این روزها به حساب میآید.
شرایط در حال حاضر احتمال از سرگیری مذاکرات، سیگنال مشخصی برای جهتدهی به دلار و تورم نداده است اما با این وجود به نظر میرسد بازارها در حال آماده شدن برای توافق احتمالی هستند. در این بین بازار سرمایه با چالشهای زیادی دست وپنجه نرم میکند. تردید سرمایهگذاران نسبت به آینده بازار سرمایه به دلیل سیاستهای دولت و مجلس در ۲ سال اخیر است که باعث شد بازار سرمایه از ارزش ذاتی فاصله داشته باشد و رشدهای شارپی اخیر نیز جاماندگی دوساله را جبران نکرده است. مشکلات کسری بودجه دولت از دو سمت بر شرکتهای بورسی فشار وارد کرده است: افزایش بهای تمامشده شرکتها و ایجاد محدودیتهای شدید برای قیمتگذاری.
اما با توجه به تحولات سیاسی و انتظارات در بازارهای مختلف، سهامداران بورس میتوانند امیدوار باشند که رونق به بازار سرمایه بازگردد؟
نگرش سرمایهگذاران بهشدت به تحولات سیاسی وابسته است
قدرتالله اماموردی، اقتصاددان در مورد کاهش شاخصهای بورس در روز گذشته و تاثیر اخبار فضای سیاسی بر وضعیت بازار سرمایه بر این باور است که نگرش سرمایهگذاران به بورس در کنار رخدادهای اقتصادی بهشدت به تحولات سیاسی وابسته است و بارها شاهد آن بودهایم که یک خبر منفی اثری به مراتب شدیدتر نسبت به یک خبر مثبت بر این بازار داشته است.
اماموردی با اشاره به سفر پادشاه عمان به ایران گفت: با توجه به اخباری که از این سفر منتشر شد انتظارها بر این بود که گشایشهایی در خصوص برجام و سایر دیپلماسیهای سیاسی و اقتصادی برای ایران رخ دهد؛ اما باز هم دیدیم که این خبر تنها باعث رشد کوتاهی در بورس شد و زمانی که درگیریهایی در مرز افغانستان از سوی طالبان رخ داد یکسری نگرانیها از سوی سرمایهگذاران به وجود آمد . اساسا موضوع امنیت یکی از فاکتورهای اساسی در حوزه سرمایهگذاری در بازارهاست چرا که سرمایهگذار جایی منابع خود را میبرد که در آنجا امنیت و اطمینان خاطر باشد.
این کارشناس اقتصادی تصریح کرد: فضای امن سیاسی و عدم تنشها و عدم وجود اخبار منفی بهشدت روی بازارها و به خصوص بورس تاثیرگذار است.
امنیت بالای صندوقهای سرمایهگذاری
او در پاسخ به این پرسش که اصولا سرمایهگذاران در واکنش به اخبار سیاسی چه اقداماتی باید انجام دهند ادامه داد: در صورتی که بازار با نوسانات بالایی روبرو باشد بهتر آن است که سرمایهگذاران از خرید و فروش بیشتر پرهیز کنند، ضمن آنکه در بازار سرمایه یکسری از صندوقهای سرمایهگذاری وجود دارد که به نوعی سرمایهگذاری غیرمستقیم محسوب میشود. برای اینکه افراد بتوانند داراییهای خود را از نوسانات به وجود آمده در بازار حفظ کنند و کمتر دچار ضرر و زیان شوند ضرورت دارد تا داراییهایشان را به صندوقهای سرمایهگذاری منتقل کنند چرا که این صندوقها از ریسک کمتری برخوردارند و درآمد ثابتی هم دارند شاید بازدهی این صندوقها کمتر باشد اما برای این افراد مناسبتر است.
این اقتصاددان با بیان اینکه سرمایهگذاری در بورس بلندمدت است خاطرنشان کرد: نباید دید کوتاهمدتی بر این بازار داشت و در بلندمدت است که سرمایهگذاران میتوانند از این بازار بهرهبرداری کنند و از نوسانات کوتاهمدت در بورس هم دور باشند.
بورس از بازارهای دیگر جا مانده است
اماموردی در پاسخ به این پرسش که آیا بازار سرمایه در سال جاری نسبت به بازارهای دیگر ارزندهتر است ادامه داد: بنده چندان امیدوار نیستم، سرمایهگذاران باید منابع خود را به سمت بازاری ببرند که بازدهی آن نسبت به بازارهای دیگر بیشتر باشد و طبیعی است که این مقایسه همواره از سوی سرمایهگذاران در حال انجام شدن است و زمانی که بازار ملک و ساختمانسازی در ایران با رشد بالایی روبروست یا بازار کالاهای بادوامی مانند خودرو رشد قابل توجهی دارد یا اینکه کالاهایی مانند دلار و سکه هم سود بالایی دارند طبیعی است که اگر هرکدام از این بازارها بازدهی بیشتری داشته باشند سرمایهها هم به آن سمت کشیده خواهند شد. این اقتصاددان تصریح کرد: در صورتی که بورس هم به اندازه سایر داراییها (ملک، خودرو، طلا و ارز) رشد داشته باشد سرمایهگذاران به این بازار هم ترغیب میشوند و کارشناسانی هم که میگویند بازار سرمایه این روزها ارزنده است با اشاره به P/E این موضوع را مطرح میکنند. زیرا این نسبت قیمت به سود برای هر سهم همچنان پایین است و نشاندهنده آن است که بورس نسبت به سایر بازارها هنوز رشدی نکرده و جای رشد بیشتری هم دارد. در صورتی که دخالتهای دولتی در بازار سرمایه نباشد طبیعتا میتواند به اهداف تعیینشده خود برسد اما با دخالتهایی که در بورس وجود دارد این موضوع باعث ناامنی و بیاعتمادی به بازار سرمایه میشود و اینکه مردم برای سرمایهگذاری در این بازار تردید دارند.
دولت بازار سرمایه را کنترل میکند
اماموردی با بیان اینکه دولت بازار سرمایه را کنترل میکند، گفت: در چند ماه آینده هم بعید است که بورس بتواند مانند گذشته رشد شارپی داشته باشد و در صورتی هم که دولت مجددا بخواهد در این بازار دخالت و کنترلی داشته باشد روند رشد در این بازار باز هم متوقف میشود اما در مقابل بازارهای موازی مانند ملک و ساختوساز و طلا رشدهای به نسبت بهتری خواهند داشت. او با اشاره به کسری بودجه دولت در سال گذشته افزود: سال گذشته این میزان حدود 800 هزار میلیارد تومان بود که عمدتا از بازار بدهی یا فشار به منابع پولی تامین شد. همین موضوع هم منجر به تورم بالای کنونی شده و این تورم هم روی همه بازارها تاثیر گذاشت. بنابراین باید گفت که امسال هم رشد قیمت در بازار داراییهای مختلف رخ خواهد داد.