سیاه دانه برای چی خوبه؟ در این مقاله ۸ مورد از تاثیرگذارترین خواص سیاه دانه، به علاوه اینکه چگونه میتوانید آن را به رژیم غذایی خود اضافه کنید، مورد بحث قرار میگیرد.
۱. سرشار از آنتی اکسیدان
آنتی اکسیدانها موادی هستند که رادیکالهای آزاد مضر را خنثی میکنند و از آسیب اکسیداتیو به سلولها جلوگیری میکنند. تحقیقات نشان میدهد که آنتی اکسیدانها میتوانند تأثیر قدرتمندی بر سلامت و بیماری داشته باشند. در واقع، برخی از مطالعات نشان میدهد که آنتی اکسیدانها ممکن است در برابر چندین نوع بیماری مزمن، از جمله سرطان، دیابت، بیماری قلبی و چاقی محافظت کنند. ترکیبات متعددی که در کلونجی یافت میشوند، مانند تیموکینون، کارواکرول، تی آنتول و ۴-ترپینئول، مسئول خواص آنتی اکسیدانی قوی آن هستند. یک مطالعه لوله آزمایشی نشان داد که اسانس کلونجی همچنین به عنوان یک آنتی اکسیدان عمل میکند. با این حال، تحقیقات بیشتری لازم است تا مشخص شود آنتی اکسیدانهای موجود در کلونجی چگونه بر سلامت انسان تأثیر میگذارد.
۲. کاهش کلسترول
کلسترول یک ماده چربی مانند است که در سراسر بدن شما یافت میشود. در حالی که به مقداری کلسترول نیاز دارید، مقادیر زیاد آن میتواند در خون شما جمع شود و خطر ابتلا به بیماری قلبی را افزایش دهد. ثابت شده است که کالونجی به ویژه در کاهش کلسترول موثر است. یک بررسی از ۱۷ مطالعه نشان داد که مصرف مکمل سیاهدانه با کاهش قابل توجه کلسترول LDL کل و کلسترول بد و همچنین تری گلیسیرید خون همراه است. جالب اینجاست که همچنین مشخص شد که روغن بلالنجی تأثیر بیشتری نسبت به پودر دانه بلانجی دارد.
با این حال، فقط پودر دانه باعث افزایش سطح کلسترول خوب شد. مطالعه دیگری بر روی ۵۷ فرد مبتلا به دیابت نشان داد که مصرف مکمل بلانجی به مدت یک سال باعث کاهش کلسترول تام و LDL میشود و در عین حال کلسترول HDL را افزایش میدهد. در نهایت، یک مطالعه بر روی ۹۴ فرد مبتلا به دیابت یافتههای مشابهی داشت و گزارش داد که مصرف روزانه ۲ گرم کلونجی به مدت ۱۲ هفته باعث کاهش کلسترول کل و LDL میشود.
۳. خواص مبارزه با سرطان داشته باشد
کالونجی سرشار از آنتی اکسیدان است که به خنثی کردن رادیکالهای آزاد مضری که ممکن است در ایجاد بیماریهایی مانند سرطان کمک کنند، کمک میکند. مطالعات لوله آزمایش نتایج چشمگیری در مورد اثرات بالقوه ضد سرطانی کلونجی و تیموکینون، ترکیب فعال آن، یافته است. به عنوان مثال، یک مطالعه لوله آزمایش نشان داد که تیموکینون باعث مرگ سلولی در سلولهای سرطانی خون میشود. مطالعه دیگری در لوله آزمایش نشان داد که عصاره کلونجی به غیرفعال کردن سلولهای سرطان سینه کمک میکند. سایر مطالعات لوله آزمایش نشان میدهد که بلونجی و اجزای آن ممکن است در برابر چندین نوع سرطان دیگر از جمله سرطان پانکراس، ریه، دهانه رحم، پروستات، پوست و روده بزرگ نیز موثر باشد. با این حال، هیچ مدرکی در مورد اثرات ضد سرطانی کلونجی در انسان وجود ندارد. مطالعاتی لازم است تا بررسی شود که آیا بلونجی وقتی به عنوان ادویه استفاده میشود یا به عنوان مکمل مصرف میشود، فوایدی برای مبارزه با سرطان دارد یا خیر.
۴. میتواند به کشتن باکتریها کمک کند
باکتریهای عامل بیماری مسئول لیست طولانی عفونتهای خطرناک از عفونت گوش تا ذات الریه هستند. برخی از مطالعات لوله آزمایش نشان دادهاند که بلانجی ممکن است خواص ضد باکتریایی داشته باشد و در مبارزه با گونههای خاصی از باکتریها موثر باشد. یک مطالعه از کلونجی به صورت موضعی بر روی نوزادان مبتلا به عفونت پوستی استافیلوکوک استفاده کرد و نشان داد که به اندازه یک آنتی بیوتیک استاندارد مورد استفاده برای درمان عفونتهای باکتریایی موثر است مطالعه دیگری استافیلوکوکوس اورئوس مقاوم به متی سیلین را که یک سویه از باکتری است که درمان آن دشوار است و به آنتی بیوتیکها مقاوم است، از زخمهای بیماران دیابتی جدا کرد.
کالونجی در بیش از نیمی از نمونه ها، باکتریها را به روشی وابسته به دوز از بین برد. چندین مطالعه دیگر در لوله آزمایش نشان داده اند که سلونجی میتواند به مهار رشد و همچنین بسیاری از گونههای دیگر باکتری کمک کند. با این حال، مطالعات انسانی محدود است و تحقیقات بیشتری لازم است تا بررسی شود که چگونه کلونجی ممکن است روی گونههای مختلف باکتری در بدن تأثیر بگذارد.
۵. میتواند به محافظت از کبد کمک کند
کبد یک اندام فوق العاده مهم است. سموم را حذف میکند، داروها را متابولیزه میکند، مواد مغذی را پردازش میکند و پروتئینها و مواد شیمیایی تولید میکند که برای سلامتی حیاتی هستند. چندین مطالعه امیدوارکننده روی حیوانات نشان دادهاند که کلونجی ممکن است به محافظت از کبد در برابر آسیب و آسیب کمک کند. در یک مطالعه، به موشها یک ماده شیمیایی سمی، با یا بدون کلونجی تزریق شد.
کالونجی سمیت این ماده شیمیایی را کاهش داد و از آسیب کبد و کلیه محافظت کرد. مطالعه حیوانی دیگری نیز یافتههای مشابهی داشت که نشان میدهد بلونجی از موشها در برابر آسیب ناشی از کبد در مقایسه با گروه کنترل محافظت میکند. یک بررسی، اثرات محافظتی کالونجی را به محتوای آنتی اکسیدانی و توانایی آن در کاهش التهاب و استرس اکسیداتیو نسبت داد. با این حال، مطالعات بیشتری برای اندازه گیری اینکه چگونه بلونجی ممکن است بر سلامت کبد در انسان تأثیر بگذارد، مورد نیاز است.
۶. میتواند در تنظیم قند خون کمک کند
قند خون بالا میتواند علائم منفی بسیاری از جمله افزایش تشنگی، کاهش وزن ناخواسته، خستگی و مشکل در تمرکز را ایجاد کند. اگر در درازمدت کنترل نشود، قند خون بالا میتواند منجر به عواقب جدیتری مانند آسیب عصبی، تغییرات بینایی و کندی بهبود زخم شود. برخی شواهد نشان میدهند که بلانجی میتواند به ثابت نگه داشتن قند خون و در نتیجه جلوگیری از این عوارض جانبی خطرناک کمک کند.
یک بررسی از هفت مطالعه نشان داد که مکملهای بلانجی سطوح ناشتا و میانگین قند خون را بهبود میبخشد. به طور مشابه، مطالعه دیگری روی ۹۴ نفر نشان داد که مصرف روزانه کلونجی به مدت سه ماه به طور قابل توجهی قند خون ناشتا، میانگین قند خون و مقاومت به انسولین را کاهش میدهد.
۷. ممکن است از زخم معده جلوگیری کند
زخم معده زخمهای دردناکی هستند که زمانی ایجاد میشوند که اسیدهای معده لایه مخاط محافظی را که معده را میپوشاند، میخورند. برخی تحقیقات نشان میدهند که بلانجی میتواند به حفظ پوشش معده و جلوگیری از تشکیل زخم کمک کند. در یک مطالعه حیوانی، ۲۰ موش صحرایی مبتلا به زخم معده با استفاده از بلونجی درمان شدند. نه تنها در حدود ۸۳ درصد از موشها اثرات شفابخش داشت، بلکه تقریباً به اندازه یک داروی معمولی که برای درمان زخم معده استفاده میشود مؤثر بود.
مطالعه حیوانی دیگری نشان داد که کلونجی و اجزای فعال آن از ایجاد زخم جلوگیری میکند و از پوشش معده در برابر اثرات الکل محافظت میکند. به خاطر داشته باشید که تحقیقات فعلی محدود به مطالعات حیوانی است. تحقیقات بیشتری برای تعیین اینکه چگونه کلونجی ممکن است بر رشد زخم معده در انسان تأثیر بگذارد، مورد نیاز است.
۸. به راحتی به روال خود اضافه کنید
راههای مختلفی برای اضافه کردن بلونجی به رژیم غذایی شما وجود دارد. با طعم تلخی که به عنوان ترکیبی بین پونه کوهی و پیاز توصیف میشود، اغلب در غذاهای خاورمیانه و جنوب آسیا یافت میشود. معمولاً به آرامی برشته میشود و سپس آسیاب میشود یا به طور کامل استفاده میشود تا به نان یا غذاهای کاری طعم بدهد. برخی از افراد نیز دانهها را به صورت خام میخورند یا با عسل یا آب مخلوط میکنند.
آنها را همچنین میتوان به بلغور جو دوسر، اسموتی یا ماست اضافه کرد. علاوه بر این، این روغن گاهی اوقات رقیق میشود و به صورت موضعی به عنوان یک درمان طبیعی استفاده میشود که گفته میشود رشد مو را افزایش میدهد، التهاب را کاهش میدهد و برخی بیماریهای پوستی را درمان میکند. در نهایت، مکملها به شکل کپسول یا ژل نرم برای دوز سریع و غلیظ کلونجی در دسترس هستند.
خواص سیاه دانه در طب اسلامی
طبق مدارک به دست آمده از پیامبر (ص) و حضرت امام رضا علیه السلام هر دو از خواص سیاه دانه در طب اسلامی ذکر کردهاند. پیامبر فرمودهاند سیاه دانه برای همه دردها به جز مرگ داروست. امام رضا (ع) هم فرمودهاند برای درمان سرماخوردگی بوییدن گل نرگس و سیاهدانه مداواست.
روغن سیاه دانه به دو صورت خوراکی و غیرخوراکی در عطاریها موجود است. از روغن سیاه دانه به صورت خوراکی میتوان برای کاهش قند خون، تعادل فشار خون و التهاب لثهها و کلیه و مجاری ادرار استفاده کرد. از روغن سیاه دانه به صورت مالیدنی میتوان برای برطرف کردن آرتروز و دردهای روماتیسمی استفاده کرد. مصرف مخلوط سیاه دانه با عسل برای رفع سرگیجه و درد گوش نیز پیشنهاد شده است. از خواص سیاه دانه میتوان برای بهبود بیماری دیابت نوع ۲ و همچنین در بیماریهای صرع مقاوم به داروهای شیمیایی، در آسم، فشار خون بالا و حتی درمان سرطان روده بزرگ استفاده کرد.
خواص سیاه دانه برای مو
از خواص سیاه دانه برای مو میتوان به جلوگیری ویا درمان ریزش مو اشاره کرد. برای جلوگیری از ریزش موها و رویاندن موهای ریخته شده، پودر سیاه دانه و حنا را در روغن سوسن مخلوط کرده و روی سر خود مالیده، پس از یک تا دو ساعت بشورید و هفتهای دوبار اینکار را انجام دهید. مداومت در انجام آن، باعث رشد موهای ریخته شده و تقویت موها میگردد. از روغن سیاهدانه بصورت خالص و یا مخلوط با روغنهای دیگر مثل زیتون ویا نارگیل ویا کرچک و حتی آب لیمو میتوان برای تقویت، رشد، جلوگیری از ریزش، نرم و شفاف شدن و جلوگیری از شوره سر استفاده کرد.
خوردن عسل و روغن سیاهدانه نیز برای جلوگیری از ریزش مو و تقویت موی شما موثر است. برای این روش کافیست یک قاشق چای خوری روغن سیاهدانه همراه با یک قاشق غذاخوری عسل را در یک لیوان آب مخلوط کنید و بنوشید.
خواص سیاه دانه برای چشم
از آنجا که سیاهدانه دارای ویتامینها، مواد معدنی و اسیدهای چرب لازم برای بدن است و دارای خواص آنتیاکسیدانی بالاست؛ برای تمام اعضای بدن از جمله چشم فوایدی دارد که میتوان به دو صورت خوراکی و مالیدنی از آن استفاده کرد. برای مصرف خوراکی کافی است یک قاشق چای خوری پودر سیاه دانه به همراه یک قاشق عسل را در لیوانی آب مخلوط کرده و بنوشید. همچنین برای مالیدن آن کافیست از روغن سیاه دانه خوراکی دور چشم خود با سرانگشت از نقطهی گیجگاهی تا روی استخوان حدقه بمالید. از استفاده کردن هرگونه روغن و یا ماسک در نزدیکی پلکها و مژهها خودداری نمایید.
خواص سیاه دانه برای لاغری
از آنجا که خواص سیاه دانه باعث کنترل قند خون و تنظیم کربوهیدراتها میشود؛ در کاهش وزن بسیار موثر است. همچنین سیاه دانه با داشتن مقدار زیادی مواد معدنی، ریزمغذیها، ویتامینها و انواع اسیدهای چرب مورد نیاز بدن و آنتیاکسیدانها در حفظ سلامتی بدن در رژیمها نیز موثر است. سیاهدانه سرشار از فیبر و آنتیاکسیدان است که میتواند به دفع مواد سمی و پرکردن معده و ایجاد احساس سیری در شما کمک کند. همچنین سیاه دانه میتواند از نفخ جلوگیری کرده و یکی از عوامل موثر در کاهش کلسترول و تری گلیسیرید خون باشد.
خواص سیاه دانه علاوه بر کاهش چربی شکمی، موجب تقویت حافظه، بهبود سلامت قلب و کاهش فشارخون و تسکین دردهای مفصلی و سردردهای عصبی و کنترل دیابت نیز میشود. میتوانید سیاهدانه را بسته به ذائقه خودتان به صورت دانههای ساییده شده یا به صورت روغن استفاده کنید. چنانچه مایل به استفاده از آنها هستید، باید یک قاشق چایخوری دانه ساییده شده به همراه یک قاشق عسل را در نصف لیوان آب حل کنید و میل نمایید. در صورت تمایل به استفاده کردن از حالت روغنی آن، باید یک قاشق چای خوری روغن آن را با کمی عسل مخلوط کرده و همراه با آب میل نمایید.