احتمالا تمام انسانها در طول زندگی خود به دفعات درباره مرگ و اینکه چگونه زندگی آنها در این دنیا به پایان میرسد، فکر میکنند. اما چطور میشود که یک فرد در خواب میمیرد؟
نتایج تحقیقات نشان میدهد احتمال وقوع مرگ در طول خواب نسبتا کم است مگر اینکه فرد به یک بیماری خاص مبتلا باشد. دلایل متعددی وجود دارد که میتواند باعث مرگ کسی در خواب شود، اما معمولا سه بخش بدن هستند که در این زمینه نقش کلیدی ایفا میکنند. دکتر میلیند سووانی مشاور پزشکی تنفسی در دانشگاه ناتینگهام در گفتگو با نیوزویک در این خصوص میگوید: «مرگ درخواب معمولا به سه عضو بدن مربوط میشود؛ قلب، ریهها و یا مغز»
هنگامی که ما خواب هستیم کمتر احتمال دارد که بتوانیم به سیگنالهایی که ممکن است نشاندهنده مشکلی در این اندامها باشد پاسخ دهیم. جک فلایر متخصص قلب و عروق در این رابطه میگوید: «اگر من ایستاده باشم و ضربان قلبم ۱۰ ثانیه مکث داشته باشد به زمین میافتم و بیهوش میشوم و به زمین افتادنم چندان صدایی خواهد داشت که دیگران آنرا میشنوند و کمک به من میآیند، اما وقتی خواب هستید شما نمیتوانید به این علائم پاسخ دهید.»
قلب
شایعترین علت مرگ در خواب به به قلب مربوط میشود. بر اساس بررسیها ایست ناگهانی قلب دلیل ۹۰ درصد مرگهای ناگهانی و غیرمنتظره در طول خواب است که به عنوان مرگ شبانه نیز شناخته میشود. افرادی که به عارضههایی، چون بیماری عروق، قلب بزرگ شده یا ضربان قلب نامنظم دچار هستند بیش از دیگران در معرض این مرگها قرار دارند.
ایست ناگهانی قلب به نوبه خود جریان خون را به اندامهای اصلی متوقف میکند و عدم درمان فوری میتواند به مرگ منجر شود. از میان تمام این موارد مرگ و ناشی از ایست قلبی، ۲۲ درصد در ساعتهای ۱۰ شب تا ۶ صبح رخ میدهد. ضمن اینکه زنان در این بازه زمانی بیشتر از مردان با این عارضه رو به رو میشوند.
ریه
ریهها هم بخشهای دیگر بدن هستند که میتوانند در مرگهای شبانه موثر باشند. آپنه انسدادی خواب یا OSA که به معنای ساده به معنای بدون تنفس بودن است یکی دیگر از مواردی است که به مرگ شبانه منجر میشود. آپنه یک وضعیت جدی است که اکسیژن از بدن انسان سلب میشود و فرد در خواب به دلیل نرسیدن این اکسیژن جان خود را از دست میدهد. افراد مبتلا به آپنه انسدادی ممکن است بیش از ۲ و نیم برابر دیگران بین ساعتهای ۱۲ شب تا ۶ صبح دچار مرگ ناگهانی شوند. خروپف، سر درد و چاقی، عرق کردن در هنگام خواب، ادرار مکرر شبانه، احساس خفگی در خواب از جمله نشانههای این عارضه است.
آپنه انسدادی خواب شامل باریک شدن ماهیچههای راه هوایی است که برای مدت کوتاهی تنفس فرد را متوقف میکند. این باعث کمبود اکسیژن میشود و به نوبه خود ضربان قلب و فشار خون را افزایش میدهد و در نهایت ممکن است به مرگ در هنگام خواب منتهی شود.
با این حال، OSA اغلب به تنهایی علت مرگ شبانه نیست. زمانی که شرایط دیگری مانند مشکل قلبی هم وجود داشته باشد، احتمال این مرگ شبانه افزایش مییابد.
مغز
صرع یک بیماری شایع است که بر مغز تأثیر میگذارد و در آن افراد تشنجهای مکرر را تجربه میکنند. برای افرادی که تشنج آنها را نمیتوان به طور کامل با دارو کنترل کرد، مرگ غیرمنتظره ناگهانی در صرع (SUDEP) علت اصلی مرگ است. اگرچه دلایل SUDEP کاملا مشخص نیست، اما اغلب در شب اتفاق میافتد و برخی تحقیقات نشان میدهد که خواب میتواند خطر بروز آن را افزایش دهد.
سکته مغزی همچنین میتواند عامل مرگ ناگهانی شبانه باشد. حدود ۲۵ درصد از سکتهها در طول خواب اتفاق میافتد و شرایطی مانند OSA نیز ممکن است خطر را افزایش دهد. آنها زمانی اتفاق میافتند که یک لخته یا رگ خونی پاره شده مانع از رسیدن خون به مغز میشود. بدون تامین اکسیژن، سلولهای مغز میمیرند و قسمتهایی از بدن که بر نواحی کنترل مغز تأثیر میگذارند، دیگر نمیتوانند به درستی کار کنند، که در نهایت میتواند کشنده باشد.
چگونه میتوان ریسکها را مدیریت کرد؟
برای کسانی که دارای شرایط پزشکی هستند که ممکن است خطر مرگ در هنگام خواب را افزایش دهند، توصیه میشود با یک پزشک صحبت کنند، که میتواند عواملی مانند سبک زندگی و سابقه خانوادگی را در نظر بگیرد. برای پایین نگه داشتن این خطر، پزشکان توصیه میکنند که مراقب سلامتی خود باشید، به اندازه کافی بخوابید و ورزش کنید و یک رژیم غذایی سالم داشته باشید.
به یاد داشته باشید که محتوای این مقاله قرار نیست جایگزینی برای توصیههای پزشکی حرفهای، تشخیص یا درمان باشد. درباره مسائل مربوط به سلامتی، همیشه از پزشکان و متخصصان مشورت بگیرید.