۴ ادویه ضروری برای پیشگیری از آلزایمر

باتوجه به گسترش استفاده از طب‌های مکمل از جمله گیاهان دارویی، بسیاری از بیماران به استفاده از این طب‌ها روی آورده اند. همچنین تحقیقات بر روی گیاهان دارویی پرکاربرد و ساخت دارو از آنها در مناطق مختلف دنیا در حال انجام است.

در مطالعه‌ای که در دانشکده طب ایرانی دانشگاه ایران انجام شد، فراوانی گیاهان در فرمول‌های دارویی موجود در کتب دارویی طب سنتی برای بیماری نسیان بررسی شدند تا پرکاربردترین آنها برای مطالعات بالینی بیشتر معرفی شوند.

معاون آموزشی و عضو هیئت علمی دانشکده طب ایرانی دانشگاه علوم پزشکی ایران در مطلبی علمی به موضوع نقش طب ایرانی در درمان و پیشگیری از آلزایمر پرداخت.

 بهاره سادات یوسف‌ثانی، معاون آموزشی و عضو هیئت علمی این دانشکده در مطلبی علمی به موضوع نقش طب ایرانی در درمان و پیشگیری از آلزایمر آورده است:

زوال عقل یک سندرم بالینی به دلیل نقص شناختی گسترش یابنده مغز است. این بیماری موجب اختلال در عملکرد روزانه و کارکرد‌های اجتماعی و حرفه‌ای می‌شود. نقص شناختی شامل اختلال در حافظه و حداقل یکی دیگر از حوزه‌های شناختی مانند اختلال تکلم (Aphasia)، اختلال حرکتی و گفتاری (Apraxia)، ادراکپریشی (Agnosia) و یـا اختلال در عملکرد فرد است.

بیماری آلزایمر شایعترین علـت زوال عقل در سالمندان است، به طوریکه ۷۰-۶۰درصد از تمام مـوارد زوال عقل را شامل می‌شود. در چند تحقیقات نشان داده است که عوامل زیادی در آلزایمر دخالت دارند، اما تغییرات پاتولوژیک دقیقی که باعث ابتلا به این بیماری می‌شوند تا حد زیادی ناشناخته باقی مانده است. برخی مطالعات، تغییرات در پلاک‌های آمیلوئید خارج سلولی را یکی از عوامل ایجاد آلزایمر می‌دانند. استرساکسیداتیو، التهاب، دیستروفی سلول‌های عصبی و مرگ سیناپس از سایرعلل مرتبط با این بیماری شناخته می‌شوند.

در طب ایرانی که به طب اخالطی یا طب سینایی نیز معروف است، تشخیص بیماری‌ها براساس سنجش مزاج و شرایط کل بدن و ارگآن‌های مختلف انجام می‌شود. همچنین این طب به عنوان یک سیستم درمانی مکمل، دارای پتانسیل‌های درمانی در زمینه یا اختلالات ارگآن‌های مختلف از جمله مغز است. در منابع طب ایرانی به مفهوم ضعف و ناتوانی مغز در انجام کامل عملکردهایش اشاره و توصیه‌های مختلفی نیز در این زمینه ارائه شده است.

براساس مطالعات پیشین، بیماری نسیان در بخش بیماری‌های مغزی کتب طب ایرانی، از نظر نشانه‌ها شباهت زیادی با آنچه امروزه به عنوان آلزایمر شناخته شده است دارد. حکمای طب ایرانی برای پیشگیری و کاهش نشانه‌های این بیماری توصیه‌های بسیاری کرده اند.

باتوجه به گسترش استفاده از طب‌های مکمل از جمله گیاهان دارویی، بسیاری از بیماران به استفاده از این طب‌ها روی آورده اند. همچنین تحقیقات بر روی گیاهان دارویی پرکاربرد و ساخت دارو از آنها در مناطق مختلف دنیا در حال انجام است. در مطالعه‌ای که در دانشکده طب ایرانی دانشگاه ایران انجام شد، فراوانی گیاهان در فرمول‌های دارویی موجود در کتب دارویی طب سنتی برای بیماری نسیان بررسی شدند تا پرکاربردترین آنها برای مطالعات بالینی بیشتر معرفی شوند.

فلفل، دارچین، کندر و زعفران از جمله گیاهانی هستند که در کتب دارویی طب ایرانی در فرمول‌های دارویی برای درمان نسیان به کار رفته است. با وجود اینکه فلفل به عنوان دارویی پرکاربرد در درمان آلزایمر در طب ایرانی با بیشترین فراوانی در این مطالعه معرفی شده است، اما ذکر این نکته ضروری است که این گیاه در فرمول دارویی و در ترکیب با گیاهان دیگر به کار رفته است که عوارض فلفل را کاهش می‌دهد.

همچنین در برخی موارد اثر آن را بر روی ارگان مورد نظر افزایش می‌دهد؛ بنابراین نکته دیگری که باید مورد توجه قرار گیرد موضوع ایمنی این داروهاست. برای اثبات دقیق ایمنی همه جانبه آنها به خصوص ترکیب گیاهان با یکدیگر، ضرورت دارد مطالعات وسیعی‌تر با متدولوژی علمی و با اصول پزشکی مبتنی بر شواهد انجام پذیرد.