تب شیر یا هیپوکلسمی با کمبود کلسیم در ارتباط است. این ناهنجاری که شکل بالینی و تحت بالینی دارد، اغلب در طول دوره انتقال رخ میدهد.
گاوها در زمان زایش به مقدار زیادی کلسیم نیاز دارند. این کلسیم از خون، خوراک مصرفی و در نهایت از استخوان جذب میشود. با این حال اگر کلسیم به مقدار کافی بسیج نشود، اشتهای دام کاهش یافته و سلامت و عملکرد دام تضعیف خواهد شد تا حدی که قادر به ایستادن نبوده و زمین گیر خواهد شد.
تب شیر یا هیپوکلسمی با کمبود کلسیم در ارتباط است. این ناهنجاری که شکل بالینی و تحت بالینی دارد، اغلب در طول دوره انتقال رخ میدهد.
علائم تب شیر بالینی:
گاوی که دچار تب شیر بالینی میشود علائم کمبود شدید کلسیم را از خود بروز میدهد که عبارت است از:
زمین گیری
بی حالی
اندامهای سرد (به ویژه گوش ها)
کاهش فعالیت شکمبه
علائم تب شیر تحت بالینی:
تب شیر تحت بالینی فاقد علائم ظاهری است و میتوان آن را از طریق آزمایش خون بررسی کرد.
علیرغم آنکه احتمال بروز هیپوکلسمی تحت بالینی بیشتر از هیپوکلسمی بالینی است، اما، چون علائم ظاهری ندارد به اثرات منفی آن کمتر توجه میشود.
یک گاو مبتلا به هیپوکلسمی تحت بالینی میتواند تا حد زیادی به طور طبیعی بایستد و فعالیتهای خود را انجام دهد اما، این کمبود کلسیم در واقع عملکرد دام را مختل و گاو را مستعد ابتلا به بیماریهای دیگر میکند. از جمله این بیماریها میتوان به ورم پستان، عفونتهای رحمی، اندومتریت و جفت ماندگی اشاره کرد.
تفاوت میان هیپوکلسمی بالینی و تحت بالینی
هر دو نوع هیپوکلسمی با غلظت پایین کلسیم خون (کمتر از ۸.۰ میلی گرم در دسی لیتر) مشخص میشوند اما، در موارد هیپوکلسمی تحت بالینی، علائم بالینی وجود ندارد.
درک این تفاوت به ویژه در هنگام تشخیص و درمان در دامداری بسیار مهم است زیرا، تجویز کلسیم داخل وریدی فقط برای موارد بالینی توصیه میشود.
خطرات و هزینههای تب شیر
به طور کلی تب شیر با سخت زایی، عفونت رحم، جفت ماندگی، ورم پستان و جابجایی شیردان در ارتباط است و باعث تشدید آنها میشود. کاهش تولید شیر، کاهش عملکرد سیستم ایمنی، افزایش خطر کتوز و خطر حذف زود هنگام از گله نیز از دیگر پیامدهای منفی هیپوکلسمی تحت بالینی هستند.
اگرچه اثرات مستقیم و غیرمستقیم هیپوکلسمی بر سلامت و تولید دام در گلههای کوچک چشمگیر نیست اما، در گلههای بزرگتر بسیار قابل توجه است. بنابراین، پیشگیری از هیپوکلسمی نه فقط برای سلامت حیوان بلکه برای سوددهی در دامداری بسیار حیاتی است.
اهمیت پیشگیری بیماری تب شیر
اگرچه حذف هیپوکلسمی از گلههای شیری عملاً غیرممکن است اما، اتخاذ استراتژیهایی که بروز این اختلال را کاهش میدهد، کلید هر برنامه موفق در دوره انتقال است.
استراتژیهای تغذیهای و مدیریتی کارآمد میتواند تلفات ناشی از هیپوکلسمی را کاهش داده و سلامت پس از زایش، تولید شیر و عملکرد تولید مثلی را بهینه کند.
منبع: مشرق