چندین سال است که ما میدانیم رژیم غذایی تأثیر قابل توجهی در ایجاد انواع سرطان، به ویژه سرطان پستان دارد. مطالعه جدیدی که در نشست سالانه انجمن انکولوژی بالینی آمریکا ارائه شد، ارتباط بین مصرف پروتئین حیوانی و خطر بالاتر ابتلا به سرطان پستان را نشان میدهد.
محققان مؤسسه نوآوری زیستپزشکی لاندکوئیست در مرکز پزشکی هاربر در کالیفرنیا، دادههای مربوط به ثبت سلامت زنان، مطالعهای که بین سالهای ۱۹۹۳ و ۱۹۹۸ انجام شد، را تجزیه و تحلیل کردند. در این مطالعه پرونده پزشکی ۱۰۰ هزار و ۲۴ زن یائسه که به سرطان پستان دچار شده بودند و بین ۵۰ تا ۷۹ سال سن داشتند، مورد تحلیل قرار گرفت. نزدیک به ۱۵ سال، این تیم ۶۳۴۰ مورد جدید سرطان پستان، ۷۶۴ مورد مرگ ناشی از این بیماری و ۲۰۵۹ مرگ پس از بهبودی را ثبت کردند. پیگیری این موارد تا سال ۲۰۱۶ ادامه داشت.
علاوه بر ارائه اطلاعات پزشکی، شرکتکنندگان باید پرسشنامهای را درباره مصرف پروتئین خود تکمیل میکردند و بین پروتئینهای حیوانی و گیاهی تمایز قائل میشدند.
تجزیه و تحلیل این اطلاعات به محققان اجازه داد تا به این نتیجه برسند، اگرچه مصرف کلی پروتئین با بروز سرطان پستان یا سایر بیماریها مرتبط نیست، اما مصرف بیشتر پروتئین حیوانی با بروز بیشتر این بیماری در ارتباط است.
با این حال، اگرچه زنانی که علاقمند به گوشت، تخممرغ و محصولات لبنی هستند، بیشتر در معرض ابتلا به تومور پستان قرار دارند، اما مقایسه آنها با سایر بیماران مبتلا به این سرطان، نشان میدهد که خطر مرگ ناشی از این بیماری در آنها، بیشتر از بقیه نیست.
نقش محافظتی پروتئینهای گیاهی
اگرچه ممکن است پروتئینهای حیوانی سلامت زنان را به خطر بیندازند، اما پروتئینهایی که از گیاهان میآیند نقش محافظتی ایفا میکنند. بر اساس تجزیه و تحلیل تیم تحقیقاتی آمریکایی، مصرف بیشتر پروتئین گیاهی با موارد کمتری از سرطان پستان مرتبط است. زنانی که بهطور منظم سویا، نخود یا آجیل میخورند نیز کمتر در معرض خطر مرگ ناشی از این بیماری قرار دارند.
در خانواده سبزیجات غنی از پروتئین میتوان به دانه کدو تنبل، دانه شاهدانه، کینوا یا گندم سیاه نیز اشاره کرد.
پروفسور کتی پان از مؤسسه نوآوری زیست پزشکی لاندکوئیست و تیمش در طول جلسه مجازی توضیح دادند:بر اساس نتایج یک آزمایش با استفاده از نشانگرهای زیستی، مصرف پروتئین به عنوان یکی از معیارهای سنجش، مورد ارزیابی قرار گرفت. بر اساس این تحقیقات، مصرف بالاتر پروتئین گیاهی با خطر کمتر ابتلا به سرطان پستان و مرگ ناشی از آن مرتبط بوده است، در حالی که مصرف بیشتر پروتئین حیوانی بهطور قابل توجهی با احتمال بیشتر ابتلا به سرطان پستان همراه بود، اما مرگ و میر نداشت.
خطرات مصرف زیاد گوشت قرمز چیست؟
گوشت و به طور خاص گوشت قرمز در رادار بسیاری از متخصصان سلامت قرار دارد. اگر این غذا از بافت ماهیچهای پستانداران (گوشت گاو، گوساله و گوسفند) تشکیل شده باشد، منبع مهمی از پروتئین، اسیدهای آمینه ضروری، ویتامینها (از جمله ویتامین B۱۲) یا مواد معدنی (از جمله آهن هِم و روی) است. اما این تمام ماجرا نیست. پختن گوشت قرمز در دمای بالا مشکلات متعددی را ایجاد میکند. به عنوان مثال، میتواند منجر به تشکیل آمینهای آروماتیک هتروسیکلیک (HAA)، هیدروکربنهای آروماتیک چند حلقهای (PAH) یا محصولات نهایی گلیکاسیون شود؛ و در نهایت اینکه همه این عناصر با خطرات بالاتر سرطان (کولورکتال و پستان) مرتبط هستند.
گوشتهای فرآوریشده بهطور ویژه مشکلساز هستند
تولیدکنندگان هنگام تهیه غذاهای آماده یا شیرینی، مقدار زیادی نیترات، نیتریت و نیتروزامین اضافه میکنند تا از حفظ ظروف خود اطمینان حاصل کنند. اما این نگهدارندهها همچنین میتوانند با اسیدهای آمینه خاصی از پروتئینها واکنش نشان دهند و مواد بالقوه سرطانزا به نام ترکیبات N-nitroso را تشکیل دهند.
علاوه بر این، نیتروزامینها برای سلولهای بتای پانکراس سمی هستند. آنها ترشح انسولین را محدود کرده و خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ را افزایش میدهند.
گوشت قرمز و خطرات بیماریهای قلبی عروقی
مصرف گوشت قرمز برای قلب توصیه نمیشود. به نظر میرسد چندین مطالعه ارتباط بین مصرف زیاد این ماده غذایی و افزایش خطر بیماری عروق کرونر قلب، نارسایی قلبی و سکته را ثابت میکند. یک بررسی جامع و دقیق بین سالهای ۲۰۰۳ تا ۲۰۱۲ با حضور بیش از ۳۲۰ هزار شرکتکننده نشان داد که خوردن بین ۱۰۰ تا ۱۲۰ گرم گوشت قرمز فرآورینشده یا ۵۰ گرم گوشت فرآوریشده در روز خطر سکته مغزی را ۱۱ تا ۱۳ درصد افزایش میدهد.