سال گذشته ۴۰ درصد مشترکان خانگی مشمول پاداش خوش مصرفی شدند؛ بهطوریکه ۱۳۵۰ میلیارد تومان به این دسته از مشترکان تخصیص یافت و حدود هشت میلیون مشترک مشمول قبض رایگان شدند. این طرح از ابتدای خرداد ماه اجرایی خواهد شد و تا پایان شهریور ماه ادامه دارد، مبنای پرداخت پاداش نیز بدین صورت است که بهطور مثال اگر مصرف یک مشترک در خرداد ماه سال گذشته ۳۰۰ کیلووات بوده باشد و امسال میزان مصرف خود را به ۲۰۰ کیلووات ساعت کاهش دهد مشمول پاداش خواهد شد.
پاداش ماهانه مشترکان نیز به این صورت محاسبه می شود، الگوی مصرف در مناطق عادی ۳۰۰ کیلووات ساعت است و اگر مشترکی زیر ۱۵۰ کیلووات ساعت مصرف کند به ازای هر کیلووات ۲۰۰۰ تومان پاداش دریافت خواهد کرد و اگر مشترکی ۱۵۰ تا ۳۰۰ کیلووات مصرف داشته باشد به ازای هر کیلووات ساعت ۱۵۰۰ تومان و در پلههای بعدی ۱۰۰۰ تومان و ۵۰۰ تومان پاداش خوش مصرفی از وزارت نیرو اخذ میکند.
الگوی مصرف در مناطق گرمسیری ۳۰۰۰ کیلووات ساعت است، اگر مشترکی زیر ۱۵۰۰ کیلووات ساعت مصرف کند به ازای هر کیلووات ۱۰۰۰ تومان پاداش دریافت خواهد کرد و اگر مشترکی ۱۵۰۰ تا ۳۰۰۰ کیلووات مصرف داشته باشد به ازای هر کیلووات ساعت ۷۵۰تومان و در پلههای بعدی ۵۰۰تومان پاداش خوش مصرفی از وزارت نیرو اخذ میکند. اگر در این مناطق نسبت به سال گذشته یک کولر خاموش شود یک میلیون تومان پاداش به مشترک داده خواهد شد.
اگر در این مناطق دو کولر خاموش شود ۱.۵ میلیون تومان پاداش به مشترک داده خواهد شد. ضمن اینکه در بسیاری از مناطق گرمسیری از کولرهایی با راندمان بسیار پایین استفاده میشود که با خاموش کردن آنها یا جایگزینی آنها با کولرهایی با راندمان بالا میتوان شاهد صرفهجوییهای قابل توجهی بود.
اگر مشترکی که در سال گذشته کولر گازی را با دور تند استفاده میکرده امسال از دور کند استفاده کند به ازای هر ماه ۱۵۰ هزار تومان پاداش میگیرد و طبیعتا این پاداش میتواند انگیزه مناسبی برای صرفهجویی باشد.
اما چطور می توان مصرف برق را در منزل کاهش داد؟
یخچال و فریزر از جمله لوازم برقی است که باید بهطور دائم به پریز برق متصل باشد و قطع برق آن حتی برای چند ساعت میتواند سبب فاسد شدن مواد غذایی شود، تنظیم درجه ترموستات یخچال بین ۳ تا ۵ درجه اقدامی است که باعث صرفهجویی برق میشود. همچنین فریزر که مواد غذایی در آن مدت زمان زیادی نگه داشته میشود، از وسایل پرمصرف انرژی است که با راهکار ساده تنظیم درجه ترموستات بین ۱۵ تا ۱۸ درجه سانتیگراد زیر صفر میتوان مصرف انرژی را در این وسیله نیز پایین آورد.
باز و بسته کردن مکرر درب یخچال و فریزر موجب افزایش ۱۰ کیلووات ساعت مصرف برق و افزایش هزینهبرق مصرفی میشود، ضمن اینکه باعث هدر رفت سرما نیز خواهد شد. خراب بودن لاستیک درب یخچال و فریزر موجب افزایش ۲۰ درصدی انرژی مصرفی و هزینهبرق خانواده میشود، بنابراین لازم است نوارهای دور یخچال را مرتب کنترل کرده و در صورت کوچکترین نشت هوا، نسبت به تعویض آنها اقدام کرد.
از کنار هم چیدن و چسباندن ظروف و مواد غذایی در داخل یخچال و فریزر خودداری کنید، چراکه این کار گردش هوا را در این وسایل دچار اختلال کرده و سبب افزایش مصرف برق میشود، از قرار دادن ظروف غذای گرم در یخچال خودداری کنید. برفک یخچال را بهطور مرتب تمیز کنید، زیرا بار ضخامت برفک به میزان ۵ میلیمتر، مصرف انرژی را بالا میبرد.
بهمنظور تهویه هوا در اطراف یخچال و فریزر سعی کنید که فاصله مناسب (۱۰ سانتیمتری) از دیوارها حفظ شود که این کار موجب کاهش مصرف برق به میزان ۵ کیلووات ساعت در یک ماه میشود.
شاید پیش از هر اقدامی توجه به برچسب انرژی در انتخاب یخچال و فریزر دقت در استاندارد و موارد ایمنی و مصرف انرژی است و بهینهترین حالت انتخاب یخچال و فریزر با شاخص A و +A ضروری است، بعضی از خانوادهها با خرید یخچال و فریزر جدید، بازهم از مدل قدیمی آن استفاده میکنند. غافل از اینکه یخچالهای قدیمی بسیار پرمصرف هستند و باعث ۲ برابر شدن مصرف برق خانواده میشود.
کولرآبی یا گازی؟
گرایش به استفاده از کولرهای گازی، اسپلیت و داکت اسپلیتها حتی در مناطق معتدل کشور در سالهای اخیر رو به فزونی است، این در حالی است که کولرهای آبی به لحاظ تولید رطوبت و خنکای مطبوع، صرفه اقتصادی و مصرف متعارفتر انرژی، همچنان بهترین گزینه برای مناطق عادی کشور به شمار میروند، مناطق معتدلی که بیش از ۸۰ درصد مساحت کشور را در بر میگیرد.
حال چگونه میتوان بیشترین بهرهوری را از کولرهای آبی در عین مصرف مطلوب و توام با ایجاد رفاه و آسایش داشت؟ سرویس منظم و دورهای کولر، شستشو و تعویض بهموقع پوشالهای آن، علاوه بر کاهش مصرف انرژی، باعث افزایش طول عمر دستگاه شده و از نظر اقتصادی نیز بهصرفه است.
در عین حال مهمترین نکته درباره کولرهای آبی که مصرف برق آن را تا بیش از ۵۰ درصد کم کرده و به همان نسبت رقم قبض ما را نیز کاهش میدهد، استفاده از "دور کند" است. شاید فکر کنید که این کار در روزهای خیلی گرم شدنی نیست، اما هر مشکل راهحلی دارد. کافی است یک سایه بان روی کولر نصب کنیم و ضمن عایقبندی مناسب کانالها، از بسته بودن درها و پنجرهها مطمئن شویم تا از ورود هوای گرم به داخل منزل و اتلاف هوای خنک جلوگیری شود.
در هنگام خرید کولرآبی به برچسب مصرف انرژی توجه کنیم و کولر را با توجه به برچسب انرژی، مشخصات فنی و متناسب با نوع نیاز خریداری کنیم، استفاده همزمان از چند وسیله گرمازا مانند اجاق، سماور، لامپهایی که گرمای زیادی تولید میکنند، موجب بالا رفتن دمای خانه شده و نیاز به استفاده از کولر را افزایش میدهد.
این در حالی است که در مناطق گرمسیر و شرجی کشور که دما و رطوبت بالا است، با توجه به الگوی مصرف برق ویژه این مناطق که در ماههای گرم به ۳۰۰۰ کیلووات ساعت هم میرسد، استفاده از کولرهای گازی توجیهپذیر است. البته بسیاری میپرسند دمای آسایش کولرگازی چه دمایی است که هم خنکی لازم حاصل شود و همچنین کمترین افزایش قبض برق را داشته باشیم.
کارشناسان انرژی دمای آسایش را برای کولرهای گازی ۲۴ تا ۲۶ درجه میدانند، به اعتقاد آنها سرویس بهموقع کندانسور کولرگازی و شست و شوی مداوم فیلترها و شبکه داخل کولر موجب صرفهجویی ۱۰ تا ۱۵ درصدی برق میشود. درزگیر مناسب اطراف کولر، قرار نگرفتن در معرض تابش مستقیم خورشید نیز تأثیر زیادی در کاهش مصرف انرژی دارد. خاموش کردن یک کولرگازی در منزل موجب کاهش ۳۰ درصدی مصرف برق خانوار میشود.
لامپ ها را فراموش نکنید
خاموش کردن لامپ های اضافی یا به عبارتی لامپ اضافی خاموش، شاید این مطلب خیلی تکراری باشد ولی گفتن این که همیشه لوازم برقی غیر ضروری را خاموش و از پریز برق جدا کنید خالی از لطف نیست. استفاده از لامپهای با بهره نوری بالا یعنی استفاده از لامپهای که دارای شار نوری زیاد و توان مصرفی کمتری دارند مانند لامپ های ال ای دی.
همیشه کالاها و لوازم برقی دارای نشان استاندارد و برچسب انرژی هستند را خریداری و سعی کنید از وسایلی استفاده کنید که مصرف انرژی آنها در پایینترین سطح و بهره وری آنها در بالاترین سطح باشد. این وضعیت در برچسب انرژی نشان داده شده است.
اگر کنتور برق منزل شما دیجیتال و سه تعرفهای است از لوازم پر مصرف مانند اتو، ماشین لباسشویی، ماشین ظرف شویی، بخار شور، آون و تستر و … در ساعات اوج مصرف یا همان “پیک” استفاده نکنید بهترین زمان استفاده از آنها در ساعات کم باری یا میان باری است. استفاده از لوازم برقی در زمان کم باری موجب اعمال تخفیف در قبض برق می شود.
اگر از لوازم صوتی و تصویری استفاده نمیکنید آنها را در حالت استندبای (آماده به کار) قرار ندهید و برق آنها را کلاً قطع کنید. لوازم صوتی و تصویری و همه تجهیزاتی که در حالت استندبای قرار دارند در حال مصرف برق هستند هرچند میزان مصرف در حالت استندبای کم است ولی همین میزان کم در زمان طولانی موجب افزایش هزینه برق مصرفی خواهند شد. ناگفته نماند که نوسانات احتمالی برق موجب آسیب به لوازم برقی در حالت استندبای نیز خواهد شد.
مشترکان می توانند با نصب اپلیکیشین "برق من" از میزان مصرف خود و مشاهده تعرفه برق منطقه خودشان مطلع شوند، همچنین نسبت به مدیریت مصارف خود اقدام و از سایر خدماتی که در این برنامه گنجانده شده است، استفاده کنند.